ΚΑΘΡΗΝ : Μα δεν καταλαβαίνετε; Ήμουνα ο κράχτης του (…) Ο Σεμπάστιαν ένιωθε πολλή μοναξιά, γιατρέ, και το Γαλάζιο Σημειωματάριο παρέμενε άδειο, το κενό μεγάλωνε, το σημειωματάριο μεγάλωνε, γινότανε τεράστιο και άδειο και γαλάζιο σαν τη θάλασσα και τον ουρανό(…) Και σε λίγες μέρες, όταν ζέστανε αρκετά ο καιρός και η παραλία γέμιζε ασφυκτικά, δεν με χρειαζότανε πια. Εκείνοι που συχνάζανε στη δίπλα παραλία σκαρφάλωναν απ’ το φράχτη ή ερχόντουσαν στη δική μας παραλία από τη θάλασσα : ομάδες νεαροί, χωρίς σπίτι και οικογένεια, που ζούσανε σ’ εκείνη την παραλία σαν αδέσποτα σκυλιά, και κάτι πεινασμένα παιδιά που… Και τότε ο Σεμπάστιαν με άφησε να φορέσω ένα πιο σεμνό, μαύρο μαγιό. Πήγαινα στην πιο απόμακρη γωνιά της παραλκίας κι έγραφα κάρτες ή γράμματα ή το ημερολόγιο μου’ μέχρι τις πέντε το απόγευμα που είχαμε δώσει ραντεβού έξω από τις καμπίνες, στο δρόμο. Κι αυτός ερχόταν με ακολουθία.(...) Εκείνοι οι αλήτες, εκείνοι οι πεινασμένοι νεαροί που ζούσανε στην παραλία : είχανε σκαρφαλώσει το φράχτη κι ερχόντουσαν από πίσω του. Κι αυτός τους μοίραζε φιλοδωρήματα, σαν να του είχανε γυαλίσει τα παπούτσια ή σαν να του είχανε φωνάξει ταξί…Κάθε μέρα η ακολουθία μεγάλωνε, γινότανε όλο και πιο θορυβώδης, πιο απαιτητική! Τότε ο Σεμπάστιαν άρχισε να φοβάται.
Τεννεσή Ουίλλιαμς : Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι (Κέδρος)
Μετάφραση : Ερρίκος Μπελιές
Τεννεσή Ουίλλιαμς : Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι (Κέδρος)
Μετάφραση : Ερρίκος Μπελιές
3 σχόλια:
Η σύντομη παρουσίαση του βιβλίου από το site της Πρωτοπορίας:
Στο έργο αυτό, ο Γουίλιαμς φτάνει στο απόγαιο της τελειότητας σαν ποιητής των κολασμένων. Η δομή του είναι άψογη, η πρόζα του λεπτή κι αισθηματική. Αληθινά, μπορεί να πει κανείς ότι, με το συγκρατημένο λυπητερό του χαρακτήρα, το έργο αυτό αποτελεί επιμνημόσυνη δέηση για την αγνότητα της αγάπης.
~~~~~~~~~~~~
To βιβλίο κυκλοφόρησε το 1999 σε μετάφραση του Ερρίκου Μπελιέ.
Προηγήθηκε η έκδοση της Δωδώνης, το 1990, σε μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη.
~~~~~~~~~~~~
Για την σχέση του Τενεσσή Γουίλιαμς με το θέατρο, ο βρετανός συγγραφέας Πήτερ Σάφφερ έχει πει ότι γεννήθηκε δραματουργός όσο λίγοι, και πως ό,τι κι αν δούλεψε με την πένα του δεν μπορούσε παρά να ήταν εμπνευσμένο και διεγερτικό γιατί του ήταν αδύνατον να γράφει ανιαρές σκηνές.
…ή όπως ακριβώς το διαβάζουμε από το τ. 43 (Ιούλ.1989) της Οδού Πανός:
«Ο Τένεσση Ουίλλιαμς ήταν ο πιο παθιασμένος θεατρικός συγγραφέας της Αμερικής, και για μένα, απλώς ο μεγαλύτερος θεατρικός συγγραφέας του καιρού μας. Ο Ο’ Νηλ έγραψε για το θέατρο κόντρα στον εαυτό του: ο Τένεσση Ουίλλιαμς δεν υπήρχε περίπτωση να κάνει τίποτε άλλο. Είναι από τους λίγους που από την γέννησή τους ήταν πλασμένοι για το θέατρο. Οτιδήποτε έγραψε, μεγαλειώδες ή φλύαρο, υπέροχο ή κακόγουστο είναι πάντοτε συγκλονιστικά θεατρικό. Του ήταν αδύνατο να γράψει μια πληκτική σκηνή. Και μόνο γι αυτόν τον λόγο πρέπει να αντιμετωπίζεται ευλαβικά απ’ όποιον φιλοδοξεί να γράψει θέατρο. Όσο καιρό υπάρχει θέατρο ο Τένεσση Ουίλλιαμς θα ζει. Kαι σ’ αυτήν την ολοένα και πιο στενοκέφαλη και σκληρόκαρδη χώρα μας, είναι, με μια λέξη, απαραίτητος.»
~~~~~~~~~~~~
Άλλες καταχωρήσεις για τον Τενεσσή Ουίλλιαμς:
- No 29 - Αναμνήσεις
- No 122 - Λεωφορείο ο Πόθος κι έξι μονόπρακτα
- No 123 – Η λυσσασμένη γάτα
- No 128 – O ακρωτηριασμένος Απόλλων
- No 362 – Διηγήματα (Η νύχτα της Ιγκουάνα)
Από κείμενο του Κωνσταντίνου Μπούρα που γράφτηκε με την ευκαιρία, του ανεβάσματος του έργου «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι», στο Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου τον Νοέμβριο του 2008. Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην Οδό Πανός, τ.144/ Απρ.2009.
:
Τα έργα του ανοικτά ομοφυλόφιλου Τενεσσή Ουίλλιαμς ήταν μια γροθιά στο πουριτανικό κατεστημένο της Αμερικής. Όμως το πλατύ κοινό τα αγκάλιασε με πρωτόγνωρη ζέση. Χρησιμοποιώντας ψυχαναλυτικά μοτίβα και κοινούς τόπους ο μεγάλος δραματουργός ξεσκεπάζει την υποκρισία και τον πραγματισμό διαβρωμένων θεσμών, ξεκινώντας από την οικογένεια, τα νοσοκομεία, την εκπαίδευση, τον αγοραίο έρωτα, το τραπεζικό σύστημα και τα λοιπά. Βεβαίως, όλα αυτά γίνονται σε «δεύτερο» και «τρίτο» επίπεδο. Σε πρώτο επίπεδο είναι κάτι φτωχά, ταλαίπωρα, υπερευαίσθητα πρόσωπα, ναυαγισμένες υπάρξεις, που αναζητούν τον έρωτα εκεί που δεν μπορούν να τον βρουν, ή απλώς καταφεύγουν στην τρέλα του «γυάλινου κόσμου» τους, ενός ιδιωτικού σύμπαντος, όπου η ζωή έχει κάποια τάξη, κάποια ανθρώπινη λογική τέλος πάντων. Άλλοι αναλίσκονται στην αναζήτηση του Θεού και δέχονται να θυσιαστούν στο όνομά Του. Αυτή είναι και η περίπτωση του Σεμπάστιαν στο «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι». Ευνουχισμένος από μια αυταρχική, δεσποτικά εγωιστική – στα όρια του αυτισμού – μητέρα, προστατευμένος από τη βία και την απονιά του κόσμου στον ιδιωτικό κήπο του μεγαλοαστικού παλατιού του, τρυφερός και υπερευαίσθητος, έρχεται – με αφορμή τον έρωτα – σε επαφή με την απίστευτη σκληρότητα, τη βία και την απονιά των στερημένων ανθρώπων. Τα άγρια πουλιά που κατασπαράζουν τα νεογέννητα χελωνάκια σε μια ηφαιστειακή ακρογιαλιά, γίνονται το πρόσωπο - ή το προσωπείο – του «θεού» που αναζητά και καταπιεσμένος από τις ενοχές για την «αιρετική» ερωτική συμπεριφορά του, «αποφασίζει» να θυσιαστεί σε αυτόν τον βάρβαρο «θεό». Και τα καταφέρνει. Όμως η μάνα του αρνείται να δεχτεί τον πρόωρο θάνατό του, αρνείται να αποδεχτεί το γιο της όπως αυτός είναι, κι αποφασίζει να τον ανακηρύξει άγιο και ποιητή μετά θάνατον. Όμως για να είναι κάτι τέτοιο εφικτό πρέπει να πατήσει επί πτωμάτων, και να εξοντώσει τον οποιοδήποτε βρεθεί εμπόδιο στο σχέδιό της, Αυτή η «άγια» γυναίκα ετοιμάζεται να εξαγοράσει τον φτωχό – πολωνικής καταγωγής – γιατρό του δημοσίου ψυχιατρείου για να κάνει λοβοτομή στη φτωχή ανηψιά της, για να την εμποδίσει έτσι να διαδίδει την αλήθεια για τον βίο και την πολιτεία του εξιδανικευμένου γιου της. Και παραλίγο να τα καταφέρει. Λογαριάζει, όμως, χωρίς την ανθρώπινη συμπάθεια, και την συμπόνοια του ενός φτωχού ανθρώπινου όντος για τον συνάνθρωπό του. Ο γιατρός Κούρκοβιτς («ζάχαρη» στα πολωνικά) αρνείται να εξαγοραστεί κι αποφασίζει να προστατεύσει την φτωχή ακούσια «μάρτυρα». Σας φαίνεται εξωπραγματική αυτή η ιστορία; Σε πρώτο επίπεδο κινείται μεταξύ σουρεαλισμού, συμβολισμού και «μαγικού ρεαλισμού». Όμως το υλικό του μύθου, που χρησιμοποιεί ο μεγάλος Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, αντλείται κατευθείαν από το συλλογικό ασυνείδητο, από τη συλλογική ανθρώπινη ψυχή, εκεί όπου άγιοι και τέρατα συγκρούονται σε μια αέναη μάχη Φωτός και Σκότους. Συχνές είναι οι αναφορές στο κείμενο στο Φως και στη Σκιά που περιβάλλει τα πρόσωπα και τις αναμνήσεις τους. Μπορεί στη μετα-μοντέρνα εποχή μας η γυαλιστερή επιφάνεια του κειμένου να έχασε το λούστρο της, μπορεί η ομοφυλοφιλία να μην είναι πλέον θανάσιμο αμάρτημα, μπορεί στην κοινωνία της τεχνολογίας με τους δεκάδες δορυφόρους γύρω από τη γη να μην υπάρχουν πλέον «αμαρτωλά μυστικά». Όμως ο άνθρωπος παραμένει ο ίδιος. Και το έργο αυτό είναι διαχρονικό.
… …
Συμπληρωματικώς, και για την ιστορία, με αφορμή την παραπάνω αναφορά, η παρουσίαση, της παράστασης του Αμφιθεάτρου από την Ελευθεροτυπία, 15 Νοεμβρίου 2008:
Σαν σ' ένα θερμοκήπιο, ανάμεσα στα πολυαγαπημένα φυτά του γιου της Σεμπάστιαν, ζει η μητέρα του κυρία Βέναμπλ, που στην παράσταση του «Αμφιθεάτρου» την ερμηνεύει η Κατερίνα Χέλμη, που επιστρέφει έπειτα από χρόνια στη σκηνή. Ο Σεμπάστιαν δεν υπάρχει πια. Κι εκείνη, μια γυναίκα με έντονη προσωπικότητα, που λάτρευε παθολογικά το γιο της, αρνείται να δει την πραγματικότητα. Τι συνέβη... ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι; Το μόνο καλοκαίρι που η μητέρα λόγω ασθένειας δεν συνόδεψε τον γιο της στις διακοπές του και τη θέση της πήρε η νεαρή ξαδέλφη του Κάθριν (Μαρίνα Ασλάνογλου). Η Κάθριν, κρυφά και παράξενα ερωτευμένη με τον Σεμπάστιαν, λειτουργούσε σαν «κράχτης»,όπως και η μάνα του, ώστε ο ομοφυλόφιλος Σεμπάστιαν να βρίσκει εραστές.
Εκείνο όμως το καλοκαίρι, κατά την ιστορία που αφηγείται η Κάθριν, ο Σεμπάστιαν κατασπαράχθηκε από πεινασμένα παιδιά. Η κυρία Βέναμπλ αρνείται να το πιστέψει. Θεωρεί υπεύθυνη την Κάθριν, που δεν τον προστάτευσε. Κι έτσι κατάφερε να την κλείσει σε ιδιωτική κλινική, με απώτερο σκοπό το δημόσιο ψυχιατρείο και τη λοβοτομή, με τη βοήθεια του γιατρού Κούκροβιτς (Θανάσης Κουρλαμπάς), για να πάψει να διηγείται την ανατριχιαστικά φρικιαστική ιστορία του χαμού του γιου της. Μήπως όμως ο γιατρός πιστέψει τελικά στην αλήθεια της Κάθριν και όλα πάρουν έναν άλλο δρόμο;
Ο Σπύρος Ευαγγελάτος εμπιστεύεται την παλιά, δοκιμασμένη μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη. Τα σκηνικά και τα κοστούμια φιλοτέχνησε ο Γιώργος Πάτσας και τη μουσική συνέθεσε ο Γιάννης Αναστασόπουλος. Συμμετέχουν επίσης οι: Ζωή Ρηγοπούλου, Λευτέρης Πολυχρόνης, Μαριάνθη Κυρίου και Πόπη Λυμπεροπούλου.
Δημοσίευση σχολίου