Πέμπτη, Οκτωβρίου 20, 2005

No 202

Μόλις τον χώσανε μέσα – στη Ρετζίνα Τσέλι κι όχι στην Πόρτα Πορτέζε, γιατί μόλο που ‘ μοιαζε ακόμα πιτσιρικάς είχε κιόλας πατήσει τα δεκαοχτώ – έξυσε τη σγουρή κεφάλα του και σκέφτηκε από μέσα του : «Εδώ σε θέλω κάβουρα πώς περπατάς στα κάρβουνα!» Και δεν έκανε λάθος, γιατί οι πρώτες κουβέντες που άκουσε μόλις βρέθηκε μέσα, από ‘ναν τύπο – φτυστός Λάζαρος αναστημένος ήταν : «Πολύ φίνο κωλαράκι μου ‘χεις, ρε φιλάρα». Αλλά για καλή του τύχη, ο αδερφός του, ο Λεντσέτα νούμερο ένα, ήτανε απ’ τους πιο αξιοσέβαστους κλέφτες της Ρετζίνα Τσέλι. Έτσι, από σεβασμό στον αδερφό του σεβαστήκανε και κείνον κι ας ήτανε γλυκούλης.

Πιέρ Πάολο Παζολίνι : Τα παιδιά της ζωής (Οδυσσέας)

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΑΠ’ ΤΗΝ ΚΟΝΤΙΝΙΟΛΑ

Γλυκό μου αγόρι, ναι, σίγουρα να συναντηθούμε
όμως τίποτε μην περιμένεις απ’ τη συνάντηση αυτή.
Αν κάτι περιμένεις – μια νέα αυταπάτη,μια νέα ματαιότητα!
όπως η θλίψη. Στα σαράντα είμαι σαν δεκαεφτάρης.
Απογοητευμένοι ο σαραντάρης και ο δεκαεφτάρης
μπορούνε σίγουρα να συναντηθούν, ψελλίζοντας
κοινές ιδέες για προβλήματα – και μεταξύ τους
αυτά που ανοίγουν οι δύο δεκαετίες, ολάκερη ζωή
και που μόνο εξωτερικά είναι τα ίδια.

(Mετάφραση: Σ.ΚΑΤΣΙΚΑΣ)

Ανώνυμος είπε...

Από το site των εκδόσεων «ΟΔΥΣΣΕΑΣ»

Το βιβλίο αρχίζει να γράφεται το 1950 και εκδίδεται το 1955. Είναι η πρώτη μεγάλη συγγραφική επιτυχία του Παζολίνι. Γραμμένο όλο σε ρομανέσκο και γεμάτο από γλωσσικούς ιδιωματισμούς που χρησιμοποιεί ο υπόκοσμος, αναστάτωσε τη φιλολογική ζωή της Ιταλίας του ’55 με την ωμότητα του θέματος και το γλωσσικό πειραματισμό της μεταφοράς κι αναδημιουργίας της γλώσσας ενός λούμπεν προλεταριάτου, που ποτέ πριν δεν είχε κοιταχτεί με μάτι τόσο παρατηρητικό, χωρίς καμιά διάθεση να καλυφθεί η σκληρή αλήθεια της διήγησης. Η αγάπη, ο οίκτος, η τρυφερότητα και η τέχνη που κρατούν ενωμένα τα διάφορα επεισόδια του βιβλίου τράβηξαν την προσοχή όχι μόνο των ειδικών αλλά και του αναγνωστικού κοινού.

(Από τον πρόλογο του Βαγγέλη Ηλιόπουλου που είναι και ο μεταφραστής του βιβλίου)

Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. είπε...

Ιδού ο Πιερ Πάολο Παζολίνι

Από την Οδό Πανός – τ.130, Οκτώβριος 2005

Ο Πέτρος Παύλος Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια το 1922. Ο πατέρας του (που πέθανε το 1959), καταγόμενος από μία παληά οικογένεια ευγενών της Ρουμανίας, ήταν στην σταδιοδρομία του αξιωματικός. Η μητέρα του τουναντίον ήταν από υφή μικροαστή με ρίζες στην φριουλανική αγροτιά. Η νεότητα του Παζολίνι επέρασε με την οικογένεια, ακολουθώντας την σταδιοδρομία του πατέρα, στην Πάρμα, το Κονεγκλμάνο, Μπελούνολ, Σαούλι, Ίδρια, Κρεμώνα ή σε άλλες πόλεις της βορείου Ιταλίας.
Ο Παζολίνι βαφτίστηκε στην καθολική θρησκεία, αλλά - πράγμα αρκετά εξαιρετικό, στο πνευματικό του σύνολο - δεν εδέχθη καμμίαν κατηχητικήν ανατροφήν. Ο πατέρας του, ίσως φασίστας, παρίστατο στην λειτουργία όλες τις Κυριακές για λόγους καθαρώς κοινωνικούς. Μα η μητέρα του, που δεν εσύχναζε στις εκκλησίες, ήταν (και είναι πάντα) προικισμένη με ένα βαθύ θρησκευτικό αίσθημα.
Λίγο λίγο, δια των επαφών με τους χωρικούς του Φρίουλι (κατά το 1940) ή με τα αναγνώσματα του κομμουνιστού Γκράμσι, ο Παζολίνι ανέπτυξε μια συνείδηση κοινωνική. Έγινε μαρξιστής. Στην ηλικία των 20 ετών, δημοσιεύει ένα βιβλίο ποιημάτων (σε διάλεκτο φριουλάνα). Γράφει επίσης τότε μία πανεπιστημιακή διατριβή για τον Τζιοβάνι Πάσκολι (1855-1912), άνθρωπο των γραμμάτων της προηγούμενης εποχής.
Το 1950 ο Παζολίνι εγκαθίσταται στην Ρώμη, κατοικεί σε μία φτωχή συνοικία ή διδάσκει για ένα ορισμένο διάστημα. Τραυματισμένος από τις εμπειρίες του, τις χρησιμοποιεί σαν υλικό εμπνεύσεως για τα δύο πρώτα του μυθιστορήματα. Παρεμπιπτόντως, στρέφεται προς τον κινηματογράφο, δουλεύοντας προπάντων σε σκηνοθεσίες, για μερικούς κινηματογραφιστές διάσημους, εκ των οποίων και ο Φελλίνι. Τελικά το 1961 πραγματοποιεί την πρώτη του ταινία «Ακκατόνε». Από τότε ακολούθησαν εννέα άλλες, περίπου εννέα μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ ή δοκίμια για την τηλεόραση, χωρίς να ελαττωθεί, ως τόσο, η διάχυση μυθιστορημάτων, άρθρων... έργα θεατρικά, ποιήματα κ.λπ. Με δυο λέξεις, μια δημιουργική δραστηριότητα θαυμάσια. [...]Συγκροτημένος, κατά κάποιον τρόπο ακόμη ντροπαλός ή ήπιος ή ταυτόχρονα εξεσφενδονιζόμενος μέσα στην καρδιά της αντιπαράστασης, η φύση που υψώνεται τρίζοντας αμφισβήτηση - ιδού ο Πιερ Πάολο Παζολίνι!

Μάρκο Ζερβέ
(μετάφραση: Ινώ Τσαούση)

~~~~~~~~~~~~

Άλλες καταχωρήσεις για τον Πιερ Πάολο Παζολίνι:

Νο 198: Εγώ ο Πιέρ Πάολο στα χέρια του αγγέλου
Νο 199: Μια στιγμή Πιέρ Πάολο Παζολίνι
Νο 200: Ποίηση σε σχήμα τριαντάφυλλου
Νο 201: Pier Paolo Pasolini (του Π.Χατζηγάκη)
Νο 203: Pasolini (του Sandro Petraglia)
Νο 204: Παζολίνι-Ουγγαρέτι-Κουαζιμόντο
Νο 350: Παζολίνι (του René de Ceccatty)

K.σ-Μ είπε...

Από το site των εκδόσεων Οδυσσέας (odisseas.gr)
:
Το βιβλίο αρχίζει να γράφεται το 1950 και εκδίδεται για πρώτη φορά το 1955. Είναι η πρώτη μεγάλη συγγραφική επιτυχία του Παζολίνι. Γραμμένο σε ρομανέσκο και γεμάτο από γλωσσικούς ιδιωματισμούς που χρησιμοποιεί ο υπόκοσμος, αναστάτωσε τη φιλολογική ζωή της Ιταλίας του ’55 με την ωμότητα του θέματος και το γλωσσικό πειραματισμό της μεταφοράς και αναδημιουργίας της γλώσσας ενός λούμπεν προλεταριάτου χωρίς καμιά διάθεση να καλυφθεί η σκληρή αλήθεια της διήγησης. Η αγάπη, ο οίκτος, η τρυφερότητα και η τέχνη που κρατούν ενωμένα τα διάφορα επεισόδια του βιβλίου τράβηξαν την προσοχή όχι μόνο των ειδικών αλλά και του ευρύτερου αναγνωστικού κοινού.

Το βιβλίο δεν είναι μόνο μια τραγική μαρτυρία των άθλιων συνθηκών ζωής στους «τενεκεδομαχαλάδες» της Αιώνιας Πόλης. Αναλλοίωτη παραμένει η μαγεία των εικόνων και η ποίηση των παιδιών, των πιτσιρικάδων, που συμμορίες ολόκληρες οργώνουν την έρημο της μεγαλούπολης, βγαίνουν παγανιά τις νύχτες, σ’ ένα σκληρό, συνεχές, ανελέητο παιχνίδι με τη ζωή και το θάνατο, που περιγράφεται σε όλη του την έκταση μόνο στο τέλος, όταν ο μικρός Τζενέζιο αφήνεται σιωπηλός να τον καταπιούν τα νερά του ποταμού, με τόση λιτότητα και έλλειψη δραματικότητας ώστε ν’ αποκτά σχεδόν τη σημασία ενός συμβόλου. Στην Ιταλία η διάλεκτος κάθε περιοχής έχει δική της κουλτούρα κι ακόμα ένα δικό της κώδικα κινήσεων κι εκφράσεων. Αυτό μεταφέρεται στη γλώσσα μας με τη χρήση της αργκό του ελληνικού υποκόσμου και των παιδιών των περιφερειακών φτωχοσυνοικισμών.

Όταν πρωτοεκδόθηκε το έργο Τα παιδιά της ζωής κατηγορήθηκε για αισχρότητα και κατασχέθηκε από την αστυνομία κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού Antonio Segni.
Πιέρ Πάολο Παζολίνι: Ιταλός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, συγγραφέας, ποιητής και κριτικός. Γεννήθηκε στη Μπολόνια Ιταλίας το 1922 και δολοφονήθηκε το 1975. Εκτός Ιταλίας ήταν περισσότερο γνωστός για τα κινηματογραφικά του έργα τα περισσότερα από τα οποία ήταν βασισμένα σε λογοτεχνικά κείμενα. Αποκαλούσε τον εαυτό του «καθολικό μαρξιστή» και συχνά χρησιμοποιούσε αντιπαραθέσεις εικόνων και ειδώλων για να παρουσιάσει την απαξίωση και την ανουσιότητα της σύγχρονης κοινωνίας. Ο Παζολίνι από νεαρή ηλικία ήταν μέλος του ιταλικού Κ.Κ. αλλά αρκετές φορές στα έργα του πρόβαλλε ιδεολογικά προβλήματα για τον κομμουνισμό. Η επαναλαμβανόμενη διάσταση απόψεων (Παζολίνι - Κ.Κ.) οδήγησε το 1949 στη διαγραφή του με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας. Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος ο Παζολίνι, μέχρι το τέλος της ζωής του θεωρούσε τον εαυτό του κομμουνιστή. Συνολικά εξέδωσε δέκα ποιητικές συλλογές. Ο συγγραφέας Αλμπέρτο Μοράβια τον θεωρούσε ως τον καλύτερο Ιταλό ποιητή του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, με το σκεπτικό ότι κατάφερε επιτυχώς να εκφράσει τη μεταπολεμική γενιά. Σύμφωνα με τον Μοράβια, ο Παζολίνι είχε την πεποίθηση ότι η αδιάφθορη εργατική τάξη μπορούσε να σώσει τον κόσμο με τη φρεσκάδα και τη γνησιότητά της. Μοράβια: «Ο Παζολίνι ήταν, με τον τρόπο του, ένας συνεχιστής του Ρουσό».


... η συνέχεια στο επόμενο σχόλιο λόγω περιορισμού χαρακτήρων που θέτει ο Blogger

K.σ-Μ είπε...

H συνέχεια της παρουσίασης του ιστότοπου των εκδόσεων "Οδυσσέας":

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Tο πρώτο μυθιστόρημα του Παζολίνι καταδύεται στις παραγκουπόλεις
Kλεφτρόνια και μόρτες στη Pώμη
Tο πρώτο μυθιστόρημα του Παζολίνι εκδόθηκε το 1955. Θεωρήθηκε μεγάλη συγγραφική επιτυχία, όμως προκάλεσε τα ήθη της εποχής. Η ιταλική κυβέρνηση μήνυσε τον συγγραφέα του βιβλίου για «προσβοή της δημοσίας αιδούς». Ο Παζολίνη μιλά για ένα σκληρό θέμα με απελέκητη γλώσσα και μονότονο αφηγηματικό ρυθμό.


Σοφία Νικολαΐδου

O Παζολίνι υπήρξε, ίσως, ο πιο προκλητικός δημιουργός σκανδάλων στην ιστορία της ιταλικής διανόησης. Σωρεία οι μηνύσεις σε βάρος του: το περιοδικό Οφιτσίνα έκλεισε, μετά από άρθρο που έγραψε εναντίον του Πάπα Πίου ΧΙΙ. Το πρώτο του μυθιστόρημα Τα παιδιά της ζωής προκάλεσε σωρεία καταγγελιών. H ιταλική κυβέρνηση έστειλε τον Παζολίνι και τον εκδότη του στα δικαστήρια για «προσβολή της δημόσιας αιδούς».

Ο Παζολίνι υπήρξε τρομοκρατικά πολυτάλαντος. Σκηνοθέτης (Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Οιδίπους τύραννος, Δεκαήμερον, Θεώρημα, 120 μέρες στα Σόδομα και Γόμορρα κ.ά.π.), σεναριογράφος, δοκιμιογράφος, ποιητής (έγραψε δέκα ποιητικές συλλογές), κριτικός και μυθιστοριογράφος. Υπήρξε αντισυμβατικός διανοούμενος. Προσέγγισε την τέχνη ολιστικά: ως καλλιτέχνης και ως μελετητής, ως συγγραφέας και ως φιλόλογος, ως σκηνοθέτης και ως κριτικός. Είχε τις εμμονές του (αυτές άλλωστε έθρεψαν την τέχνη του), αλλά την ίδια στιγμή τις υπονόμευε. Εξέδωσε το μυθιστόρημα Τα παιδιά της ζωής το 1955. Το συγκεκριμένο βιβλίο, μαζί με το μυθιστόρημα Μια βίαιη ζωή (1959) σχηματίζουν θεματολογική και υφολογική ντουμπλέτα. Πρόκειται για βιβλία που εδραίωσαν τη συγγραφική του ταυτότητα.

Χωρίς κανένα φρένο

Τα παιδιά της ζωής αφηγούνται, με γρήγορο, σχεδόν αγχωτικό, συχνά μονότονο αφηγηματικό ρυθμό τη ζωή των νεαρών αγοριών στις παραγκουπόλεις της Ρώμης στο τέλος της δεκαετίας του '40 και στην αρχή της δεκαετίας του '50. Αδιόρθωτη φτώχεια, ωμή βία, ακατέργαστη γλώσσα χωρίς κανένα φρένο. Κλεφτρόνια και μόρτες μπαινοβγαίνουν και ενηλικιώνονται στις φυλακές, πουλάνε μαγκιά παντού και κυρίως στους φίλους τους, ζουν κλέβοντας τους πάντες, παίζουν τα λεφτά τους στα χαρτιά, πληρώνουν τις πουτάνες για ένα πήδημα στα γρήγορα. Ο κώδικας τιμής τους είναι ελαστικός και αλλάζει κατά περίσταση, ζουν σε συνθήκες βάναυσης φτώχειας και προσβλητικής κακομοιριάς. Πεθαίνουν από αρρώστιες ή σκοτώνονται από μαχαίρι, ζουν για το σήμερα, έχουν ορμές με τη σέσουλα, ψωνίζονται για λίγα λεφτά σ' όποιον κάτσει. Καταχωνιάζουν τα αισθήματα, πολτοποιούν τα πάντα. Δεν έχουν ιερό ούτε όσιο. Προσπαθούν να τη βγάλουν καθαρή. Ή απελπίζονται. Και σαλτάρουν χωρίς προειδοποίηση στο ορμητικό νερό.

Ένα τέτοιο θέμα θέλει τη γλώσσα του. Μια γλώσσα χωρίς φτιασίδια και καλολογίες, σκληρή σαν το πετσί των παιδιών. Όλο βρισιές. Τραχιά στα αυτιά, κάποιες φορές δεν αντέχεται. Κάποιοι αναγνώστες ίσως δυσανασχετήσουν μ' αυτήν την απελέκητη γλώσσα, την τόσο γεμάτη βωμολοχίες. Κάποιοι άλλοι πιθανόν να ενοχληθούν από το ασίγαστο μπιτ της αφήγησης, τον διαρκή κοφτό ρυθμό της, που δεν ησυχάζει πουθενά και, αρκετά συχνά, καταντά ένα μονότονο τριβέλισμα. Σίγουρα η πλοκή είναι χαλαρή, ο Παζολίνι δεν ενδιαφέρεται να κεντήσει μια συγκεκριμένη ιστορία, αλλά να αποδώσει μια ατμόσφαιρα.


η συνέχεια στο επόμενο σχόλιο

K.σ-Μ είπε...

Το τρίτο και τελευταίο μέρος του σχολίου:

Σε δυο σημεία, η αφήγηση εκτρέπεται: χάνει την τραχιά, προκλητική, αλαζονική γυαλάδα της και υψώνεται σε στεγνή ποίηση, χωρίς λυρικά στολίδια. Πρόκειται για την περιγραφή μιας φεγγαράδας, που σταματά για μια και μόνη παράγραφο τη ροή της διήγησης και αποτυπώνει μια μαγική εικόνα μέσα από στεγνές και στενές λέξεις. Και για την περιγραφή μιας απελπισμένης αυτοκτονίας, χωρίς φωνές, χωρίς προσπάθεια διαφυγής, μ' ένα περήφανο τελεσίδικο σάλτο. Σ' αυτές τις δυο εικόνες, ο Παζολίνι κάνει πέρα τον ωμό, αφάγωτο ρεαλισμό, την ιδεολογία και τις λιβανισμένες εμμονές του. Μετατρέπει την πρόζα του σε επίμονη εικόνα. Ή, μάλλον, σε καλό σινεμά.

Tον δολοφόνησαν

Ο Παζολίνι έζησε με τις αντιφάσεις του. Ο μαχόμενος αντικομφορμισμός του δεν ηρεμούσε ποτέ. Καθολικός και κομμουνιστής ταυτόχρονα, διαγράφηκε το 1949 από το KKI εξαιτίας της ομολογημένης ομοφυλοφιλίας του. Ο πολυμήχανος και παραγωγικός αυτός καλλιτέχνης έλκεται από το περιθώριο, στρέφει το βλέμμα του στο προλεταριάτο. Σύμφωνα με τoν Αλμπέρτο Μοράβια «πίστευε βαθιά ότι το λούμπεν προλεταριάτο μπορούσε να σώσει τον κόσμο με τη φρεσκάδα του, την αυθεντικότητά του και την απόστασή του από τη διαφθορά». H στάση του Παζολίνι θα μπορούσε εύκολα να παρεξηγηθεί ως αστική πόζα. Ένας ακόμα αστός που αγιοποιεί το περιθώριο και εξιδανικεύει τη φτώχεια. Όμως ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης είχε ζήσει ως άνεργος, σε συνθήκες άγριας φτώχειας, στους τενεκεδομαχαλάδες της Ρώμης. H εμμονή του για τους παραβατικούς τύπους, κλεφτρόνια και φυλακόβιους, δεν αναπτύχθηκε εξ αποστάσεως και εκ του ασφαλούς.

Στις 2 Νοεμβρίου του 1975 ο Παζολίνι βρέθηκε βάναυσα δολοφονημένος σε μια αλάνα κοντά στην Όστια. Θα μπορούσε να είναι σκηνικό σε τούτο το μυθιστόρημά του. Για τον φόνο συλλαμβάνεται, δικάζεται και καταδικάζεται ένας νεαρός που ψωνιζόταν εκεί. Ομολόγησε, το θέμα έκλεισε. Στις 7 Μαΐου του 2005 απέσυρε την ομολογία του. H υπόθεση Παζολίνι ξανάνοιξε. Κάποιοι θυμήθηκαν πως το θύμα είχε αρχίσει να ψάχνει τις διασυνδέσεις της Μαφίας στην πορνεία…

ΤΑ ΝΕΑ , 25/02/2006

K.σ-Μ είπε...

Ο πρόσφατως αποδημήσας ποιητής Τάσος Δενέγρης (1935-2009), παίρνει ως αφορμή τα Παιδιά της Ζωής, για να γράψει ένα γράμμα στον Πιερ Πάολο Παζολίνι. Είναι ένα βιβλίο που διάβασε και ξαναδιάβασε, που τον φόρτισε συναισθηματικά, που ταυτίστηκε βιωματικά μαζί του και που έβρισκε πάντα επίκαιρο, όπως γράφει. Η επιστολή γράφεται τον Μάρτιο του 2003 και βέβαια δεν αποτελεί μέρος κάποιας αλληλογραφίας του με τον Ιταλό ποιητή, που έχει δολοφονηθεί άγρια από τον Νοέμβριο του 1975. Η επιστολή γράφεται για το «Φανταστικό ταχυδρομείο» της Βιβλιοθήκης της Ελευθεροτυπίας (επιμέλειας Μισέλ Φάις), και δημοσιεύεται στο φύλλο της 21ης Μαρτίου του 2003.
:

Σου γράφω λίγα πράγματα για μένα, για να καταλάβεις την εμμονή μου για τα Παιδιά της Ζωής.

Σου είχα γράψει ξανά το 1984 για να σου εκφράσω τη συγκίνηση και το θαυμασμό μου, αλλά δεν πήρα απάντηση. Και πώς να πάρω, αφού εσύ ήσουν κομματιασμένος μες στα σκουπίδια, ανάμεσα στο Φιουμιτσίνο και την Οστια. Τώρα πια δεν περιμένω απάντηση, παρ' όλα αυτά τρέφω την αυταπάτη πως αυτά τα λίγα λόγια θα τα λάβεις.

Γεννήθηκα στην Αθήνα… [….] Γύρισα στην Ελλάδα και διάβασα τα Παιδιά της Ζωής είκοσι χρόνια αργότερα. Τώρα πια όλα ήρθαν κι έδεσαν• τα παιδικά μου χρόνια στην Αθήνα της γερμανικής κατοχής, τα φοιτητικά μου στη Ρώμη. Ύστερα, με το πέρασμα των χρόνων, το διάβασα ξανά άλλες δύο φορές. Τώρα δεν ήταν μόνο η συγκινησιακή φόρτιση, η βιωματική ταύτιση. Ούτε το γεγονός ότι παραμένει επίκαιρο γιατί στα σαράντα χρόνια που πέρασαν η αθλιότητα βασιλεύει στο Σάο Πάολο, στη Λίμα, στην Καλκούτα, αλλά και σε πόλεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Τώρα ήταν οι αρετές του μυθιστορήματος και πρώτα η γλώσσα. Το έγραψες στη διάλεκτο της Ρώμης. Αν έχω καταλάβει καλά, η διάλεκτος είναι μια γλώσσα αυτούσια κάθε περιοχής με δική της κουλτούρα κι έναν δικό της κώδικα κινήσεων κι εκφράσεων. Σήμερα πια όλες αυτές οι τοπικές κουλτούρες τείνουν να εξαλειφθούν. Το είχες άλλωστε γράψει στην «Κοριέρε ντέλα Σέρα», το 1973. Οι διάφορες ιδιαίτερες κουλτούρες συνέχιζαν ανενόχλητες ν' ακολουθούν τα δικά τους αρχαία μοντέλα• η καταπίεση έφθανε μέχρι του σημείου να πετύχει τη συνένωσή τους στα λόγια. Σήμερα, αντιθέτως, η προσκόλληση στο μοντέλο που προτείνει το κράτος είναι ολοκληρωτική και άνευ όρων. Τα πραγματικά πρότυπα κουλτούρας έχουν απορριφθεί. Η αποξένωση ολοκληρώθηκε. Το μυθιστόρημα έχει κι άλλες αρετές. Εχει ρυθμό, όπως τα μεγάλα έργα του κινηματογράφου, που οφείλεται στο χωρισμό σε κεφάλαια, στους διαλόγους και τη δράση σε κάθε κεφάλαιο, στα πρόσωπα που εμφανίζονται, που εναλλάσσονται και καμιά φορά εξαφανίζονται. Φοβερές αναλογίες, έτσι που παίρνεις τον αναγνώστη με το μέρος σου και τον κάνεις συνένοχο. Αλλη αρετή του μυθιστορήματος είναι η λιτότης των μέσων. Ειδικά εκεί όπου υπάρχει δραματική κορύφωση, το ύφος σου γίνεται ελλειπτικό, όπως στο τελευταίο κεφάλαιο στη σκηνή του πνιγμού του μικρού Τζενέζιο μέσα στα βρώμικα νερά του Ανιένε. «Ο Τζενέζιο τώρα δεν άντεχε άλλο, κακόμοιρο παιδί, και χτυπούσε ακατάστατα τα χέρια, πάντοτε όμως χωρίς να ζητάει βοήθεια. Κάθε τόσο βυθιζότανε κάτω από την επιφάνεια του νερού και ξαναεμφανιζόταν ύστερα λιγάκι παραπέρα• τελικά, όταν έφτασε πια σχεδόν κάτω απ' τη γέφυρα, όπου το ρεύμα χτυπούσε αφρίζοντας πάνω στα βράχια, βυθίστηκε για τελευταία φορά, χωρίς την παραμικρή κραυγή, και φάνηκε ακόμα για λίγο να ξεχωρίζει στην επιφάνεια το μαυριδερό του κεφαλάκι».


η συνέχεια και το τέλος, στο επόμενο σχόλιο, λόγω περιορισμού που θέτει ο Blogger στους χαρακτήρες

K.σ-Μ είπε...

συνέχεια από το προηγούμενο σχόλιο


Τον Ιούλιο του 1955, μόλις είχε εκδοθεί το μυθιστόρημα σου, οι κριτικές του Κομμουνιστικού Κόμματος έσερναν το έργο σου στη λάσπη. «Η γλώσσα, οι καταστάσεις, τα πρόσωπα, το περιβάλλον αποπνέουν περιφρόνηση για τον άνθρωπο, αναδίδουν μια γνώση της πραγματικότητας επιφανειακή και παραμορφωμένη, μια νοσηρή αυταρέσκεια για τις πιο θολές όψεις μιας αλήθειας πολύπλοκης και πολύμορφης».

Μιά δεξιά εφημερίδα έγραφε: «Αρνούμαστε κάθε εγκυρότητα στη διάλεκτο, σήμερα που η τοπικιστική εμπειρία παραχωρεί τη θέση της για πρώτη φορά στην ιστορία μας στην ανάπτυξη μιας αυθεντικής εθνικής συνείδησης».

Πέρασαν από τότε πενήντα χρόνια. Η φήμη σου εδραιώθηκε με τα ποιήματά σου, με ταινίες που έκανες, εγώ όμως θα θυμάμαι «Τα παιδιά της Ζωής» γιατί «Στο βάθος κάθε ομορφιάς υπάρχει κάτι το απάνθρωπο και οι λόφοι, ο γλυκός ουρανός, τα δέντρα χάνουν την ίδια στιγμή το ψεύτικο νόημα που τους δίναμε, γίνονται πιο μακρινά κι από έναν χαμένο παράδεισο»*.

(* «Ο μύθος του Σίσυφου», Αλμπέρ Καμί)