Tom Asad(ΗΠΑ).
Ο Μάικ αδυνατούσε να εξηγήσει αυτό που έβλεπε απέναντί του. Τώρα έβλεπε ένα ανδρικό πρόσωπο με ψεύτικες βλεφαρίδες, που κι αυτές ξεκόλλησαν με προσεκτικές κινήσεις. Το βαμβάκι περάστηκε γύρω από την περιοχή των ματιών, καθαρίζοντας τις μαύρες μολυβιές κάτω από τα μάτια. Η καστανόξανθη περούκα έμοιαζε αφύσικη πάνω στο ανδρικό πρόσωπο, που διατηρούσε όμως κάποια λεπτότητα στα χαρακτηριστικά του. Απέμεινε να βγει η περούκα και αυτό έγινε με μια απότομη κίνηση. (…)
Το Παρτάλι σηκώθηκε και πλησίασε την ντουλάπα, απ’ όπου τράβηξε ένα φόρεμα, ένα αυθεντικό κομμάτι. Πρώτα όμως έβγαλε τα γυναικεία από πάνω του. Το γδυτό σώμα του ήταν εντελώς αδύνατο. Κάποτε μπορεί και γεροδεμένο. Μια ελαφρά πλαδαρότητα απλωνόταν παντού. Τρίχωμα δεν υπήρχε πουθενά, εκτός από την ήβη, απ’ όπου κρεμόταν το πέος. Ξεγύμνωτος, ήρθε και στάθηκε μπροστά στον Μάικ. Η προκλητική επίδειξη του πέους άγγιζε τα όρια μιας χαλαρής στύσης. Ποιος θα τον έσωζε από εδώ μέσα πώς να έφευγε άτρωτος;
Θεόδωρος Γρηγοριάδης : Το Παρτάλι (Πατάκης)
Το Παρτάλι σηκώθηκε και πλησίασε την ντουλάπα, απ’ όπου τράβηξε ένα φόρεμα, ένα αυθεντικό κομμάτι. Πρώτα όμως έβγαλε τα γυναικεία από πάνω του. Το γδυτό σώμα του ήταν εντελώς αδύνατο. Κάποτε μπορεί και γεροδεμένο. Μια ελαφρά πλαδαρότητα απλωνόταν παντού. Τρίχωμα δεν υπήρχε πουθενά, εκτός από την ήβη, απ’ όπου κρεμόταν το πέος. Ξεγύμνωτος, ήρθε και στάθηκε μπροστά στον Μάικ. Η προκλητική επίδειξη του πέους άγγιζε τα όρια μιας χαλαρής στύσης. Ποιος θα τον έσωζε από εδώ μέσα πώς να έφευγε άτρωτος;
Θεόδωρος Γρηγοριάδης : Το Παρτάλι (Πατάκης)
4 σχόλια:
Από το site της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σερρών
Κριτική του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου
"Παρτάλι" στη Βόρεια Ελλάδα λένε το φορεμένο ρούχο, το παλιόρουχο. "Παρτάλι" λένε και τον άνθρωπο που ξέπεσε και ζει στο περιθώριο της κοινωνίας.
"Το Παρτάλι" είναι το όνομα του κεντρικού ήρωα αυτού του μυθιστορήματος ο οποίος αναγκάστηκε να ζήσει ντυμένος με γυναικεία ρούχα, φορώντας τα παρτάλια της Ιστορίας.
Το Παρτάλι ζει στη Θεσσαλονίκη όταν τον συναντάνε οι υπόλοιποι ήρωες του βιβλίου. Λίγο μετά τη μεταπολίτευση. Είναι γύρω στα σαρανταπέντε, γοητευτικός, αινιγματικός και κρύβει μια παλιά, παράδοξη ιστορία. Ο μύθος γύρω από τη ζωή του αλλά και η εμφάνισή του γίνονται πόλος έλξης για τους νεαρούς φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής που δραστηριοποιούνται σε πολιτιστικές δραστηριότητες. Ανεβάζουν θεατρικά έργα και οργανώνουν κινηματογραφικές προβολές. Ο Μανουήλ, ο Μάικ και η Ζωή ανάμεσά τους.
Ο Μανουήλ στις νυχτερινές περιπλανήσεις του θα συναντήσει το Παρτάλι και θα γοητευτεί από το "μυθικό" του παρελθόν. Ποιος είναι, γιατί είναι ντυμένος έτσι, γιατί αποφεύγει το φως της καθημερινότητας;
Όσο θα ξετυλίγεται η ιστορία ενός μικρού αγοριού που το έντυναν κοριτσίστικα στην Κατοχή, τόσο και το Παρτάλι θα αποκτάει δημοσιότητα, θα γίνεται νούμερο σε καμπαρέ, θεατρική παράσταση ακόμη και σε βιβλίο "περίπτωσης μεταμφιέσων" θα βρεθεί η "περίπτωσή" του.
Όμως η παγίδα έχει ήδη στηθεί. Αποκαλύψεις και γεγονότα θα ανατρέψουν το σκηνικό της παράστασης που έχει στηθεί από το Βαρδάρι μέχρι το Πανεπιστήμιο. Τα παιδιά θα δοκιμαστούν με το πέρασμά τους σε έναν οριακό χώρο όπου η αλήθεια και ο μύθος, η καθημερινότητα και το θέαμα συγχέονται. Τα φύλα μπερδεύονται, ο ερωτισμός ανατρέπεται, οι ταυτότητες αμφισβητούνται. Η ιστορία ξαναγράφεται με τα ίδια υλικά μόνο που τώρα θέλει να συμπεριλάβει και νέες "περιπτώσεις".
"Το Παρτάλι" είναι ένα συνεχές παιγνίδι αποκαλύψεων και μεταμφιέσεων. Αιρετικό και τολμηρό αλλά και βαθιά συγκινητικό μας παρασύρει στην ίδια παγίδα που έχει στηθεί εξ αρχής και στους ήρωές μας : Στην παγίδα της αφήγησης, της απόλαυσης και της παρέκκλισης.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
Θεσσαλονίκη. 'Ενα αινιγματικά γοητευτικό πλάσμα, με παλιομοδίτικα φορέματα, περιφέρεται στα στενά του Βαρδαρίου.
«Παρτάλι», τον φωνάζουν. Ποιος είναι; Τι ψάχνει; Από πού έρχεται; Ποιο είναι το παρελθόν του; Κανείς δεν ξέρει κι όλοι θέλουν να μάθουν. Ο Μανουήλ και ο Μάικ, φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής, σαγηνευμένοι, εισβάλλουν ριψοκίνδυνα στη ζωή του...
Ερμηνεύουν με τον τρόπο τους την περιπέτειά του, μάλιστα κάποιοι τον υποδύονται. Στην πραγματικότητα όμως, το Παρτάλι είναι εκείνο που εισβάλλει στη ζωή των άλλων και τους κατακτάει.
Η παγίδα έχει ήδη στηθεί... Τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνειαι. Το Παρτάλι δεν είναι απλώς το «κοριτσάκι» της Κατοχής. Δεν είναι καν η σκοτεινή και διφορούμενη προσωπικότητα της Νέας Υόρκης. Κρύβει πολλά ακόμη μυστικά στους ξεφλουδισμένους τοίχους του ξενοδοχείου "Λιμάνι".
Η κάθαρση θ' αργήσει, αλλά θα είναι καθοριστική. Μαζί με τα πραγματικά γεγονότα, η αλήθεια θα βγει στο φως, τα φορέματα θα γλιστρήσουν στο πάτωμα και τα σκηνικά θα πεταχτούν.
Το "Παρτάλι" είναι ένα βιβλίο συγκινητικό και ανθρώπινο, μυστηριώδες και τολμηρό, με ζωντανούς και σαν παραμυθένιους χαρακτήρες και με απρόβλεπτες καταστάσεις. Και στο φόντο η πόλη στα όρια της συντέλειας.
~~~~~~~~~~~~~
Σημ: Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης συνεργάζεται με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών.
Αποσπάσματα κριτικών για το βιβλίο του Θεόδωρου Γρηγοριάδη:
...Eκείνο όμως που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο έργο είναι ίσως η επιτυχημένη προσπάθεια του συγγραφέα του να προχωρήσει σε μια ανατομία στην ανάγκη της μεταμόρφωσης.
Τάκης Μενδράκος – ΑΥΓΗ, 5/2001
Τα θέματα του γένους, της ταυτότητας και της μεταμφίεσης στοιχειώνουν το Παρτάλι.
Βαγγέλης Αθανασόπουλος – Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 20/11/2001
“H ερωτική και πολιτική συνειδητοποίηση μιας νέας γενιάς στη Θεσσαλονίκη της μεταπολίτευσης»
Λώρη Κέζα - Το ΒΗΜΑ, 1/4/2001
Ένα συγκλονιστικό ψυχογραφικό θρίλερ ταυτόχρονα και η ιστορία μιας πόλης και μιας γενιάς που ακόμα αναζητά το πρόσωπό της στον καθρέπτη και στον χρόνο.
Ελένη Γκίκα - ΕΘΝΟΣ, 26/4/2001
Το Παρτάλι είναι αναμφιβόλως ένα ενδιαφέρον και ιδιαίτερα πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα βιβλίο.
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου – ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 15/6/2001
(από καταχώρηση των εκδόσεων Πατάκη στο ΔΙΑΒΑΖΩ του Ιουλίου 2002, τ.431)
Από το ΔΙΑΒΑΖΩ – τ.433, Οκτ. 2002
Γράφει ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος
Το 2001 εκδόθηκαν έργα σημαντικών μυθιστοριογράφων μας, τα οποία όμως δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις που έχει διαμορφώσει το έως αυτή τη στιγμή συνολικό έργο τους. Το μυθιστόρημα που ξεχωρίζει, όχι μόνο ως κλιμάκωση του συνολικού έργου του συγγραφέα, αλλά και ως αφηγηματική πραγμάτευση του θέματος του βιολογικού και πολιτισμικού φύλου, είναι Το Παρτάλι του Θεόδωρου Γρηγοριάδη. Σε αυτό παρουσιάζονται περιπτώσεις παρενδυσίας που συνθέτουν μια συνοπτική ιστορία της, σύμφωνα με την οποία το έναυσμα δίνεται μέσα από τις ιστορικές συγκυρίες, αλλά στη συνέχεια λειτουργεί καταλυτικά έξω από τα ιστορικά συμφραζόμενα, κάνοντας κάποιους να συνειδητοποιήσουν τις πολλές τους ταυτότητες και να νιώσουν πρώτα τη δυσφορία του δικού τους γένους και μετά την ανάγκη να ντυθούν ένα άλλο γένος. Φορώντας αυτό το ξένο ή εξωτικό ρούχο, υπερβαίνουν προκλητικά όχι μόνο τη συγκεκριμένη αλλά όλες τις συμβατικές διακρίσεις ανάμεσα σε γένη, φύλα, φυλές και κοινωνική θέση. Πολύσημος είναι ο υπαινιγμός του συγγραφέα για μια αναλογία ανάμεσα στην παρενδυσία και την ιστορία.
Πραγματικά, το ιστορικό στοιχείο είναι παρόν στις βασικές εκδοχές της παρενδυσίας, αλλά κυρίως στην περίπτωση του μικρού αληθινού Παρτάλι που δημιουργείται μέσα στη βουλγαρική κατοχή (όταν μια μάνα θέλοντας να προστατέψει το γιο της τον ντύνει κορίτσι, δίνοντας όμως έτσι τη δυνατότητα στους αντάρτες να τον χρησιμοποιήσουν ως αγγελιαφόρο). Ο πατέρας, επίσης, του ψεύτικου Παρτάλι είναι αριστερός φυλακισμένος που, χωρίς να είναι ομοφυλόφιλος, ντύνεται με γυναικεία ρούχα για να βρεθεί με συγκρατούμενο του. Αλλά και η μεταπολίτευση παίζει το ρόλο της στο γαϊτανάκι της μεταμφίεσης, αποτελώντας ένα απροκάλυπτο πλέον ξέσπασμα μιας κραυγαλέα «παρενδυσιακής» περιόδου: της επταετούς δικτατορίας των συνταγματαρχών. Το γεγονός πως η διαδικασία ξεκινά από την εκδοχή της μεταμφίεσης για την κάλυψη του φύλου (δηλαδή από μια μεταμφίεση που έχει ιστορική αιτία), για να καταλήξει με τη μεταπολίτευση σε μια μεταμφίεση χωρίς ιστορική αιτία, συνιστά μια διαδικασία έκπτωσης από τη μεταμφίεση/μεταμόρφωση προς τη μεταμφίεση/τρανσβεστισμό. Η επιλογή της μεταπολίτευσης ως χρόνου αυτής της αλλαγής είναι πολύ επιτυχημένη, όχι μόνο ψυχολογικά (ως εποχή κατά την οποία εκδηλώνεται κρίση ταυτοτήτων), αλλά και ρεαλιστικά, επειδή αποτέλεσε εποχή έξαρσης, κατά την οποία οι φοιτητές δοκίμαζαν τα πάντα και οι διανοούμενοι εισέβαλαν στο λούμπεν, με φυσική συνέπεια τη συγχώνευοη των φοιτητών του Αριστοτελείου με το λούμπεν του Βαρδάρη.
Το ιστορικό στοιχείο σε αυτή την ιστορία της ακραίας μορφής της μεταμφίεσης, δηλαδή της παρενδυσίας, δε λειτουργεί μόνο στη μεγάλη κλίμακα της ιστορικής περιόδου, αλλά και σε μια μικρή κλίμακα αναφορών ή υπαινιγμών σε υπαρκτά πρόσωπα, τα οποία μέσα στο μικρό κύκλο τους έχουν ιστορική σημασία. Από τη στιγμή, λοιπόν, που το χωρικό αλλά και ιδεολογικό άξονα του μυθιστορήματος σχηματίζουν ο κύκλος του Αριστοτελείου και εκείνος του Βαρδάρη, οι αναφορές σε πανεπιστημιακούς καθηγητές είναι αυτονόητες (Χασιώτης, Σαββίδης, Χρύσανθος Χρήστου, ενώ ο Μαρωνίτης κρύβεται πίσω από τον καθηγητή που διδάσκει πολύ καλά Όμηρο). Οι λογοτεχνικές αναφορές είναι πιο υπαινικτικές: ο αριστερός φυλακισμένος φαίνεται πως παραπέμπει στον Ρίτσο, ο ποιητής-ντετέκτιβ συναιρεί τα πρόσωπα του Χριστιανόπουλου, περισσότερο, και λιγότερο του Ιωάννου (ως φιλολόγου), ενώ το ψεύτικο Παρτάλι ενσωματώνει στο λόγο του στίχους του Γιώργου Θέμελη.
Δημοσίευση σχολίου