William Etty (Μ.Βρετανία)Ο Νικ κειτόταν γυμνός πάνω στο πάπλωμα, με την καρδιά να σφυροκοπά από έκπληξη. Ο Λίο είχε τηλεφωνήσει στη μητέρα του, της είχε πει πως θα κοιμόταν εκεί: ήταν ένα ρίσκο, μια παραχώρηση κι επομένως μια δέσμευση. Ο Νικ άκουγε το σφύριγμα του ντους στο μπάνιο απέναντι. Τότε, κοιτάζοντας τον εαυτό του στον καθρέφτη της ντουλάπας, μπήκε κάτω απ’ τα σκεπάσματα(…)
Υπήρχε κάτι το μαγικό έτσι όπως ήταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι, στο μονό κρεβάτι, με όλα όσα υπονοούσε, χαϊδεύοντας απαλά τον εαυτό του και περιμένοντας τον εραστή του να έρθει. Ήταν η στάση μιας ισόβιας μοναχικότητας, αδιάλειπτων φαντασιώσεων, η υπεροχή του αγοριού σ’ έναν κόσμο ονείρων, όπου διαρκώς εμφανίζονταν άντρες για να του κάνουν τις χάρες’ και τώρα, αυτό το στρίγκλισμα της πόρτας του μπάνιου, το κλικ του διακόπτη, το τρίξιμο του δαπέδου στο κεφαλόσκαλο, ήταν τα σημάδια ενός αληθινού ερχομού και μέσα σε τρία δευτερόλεπτα η πόρτα άνοιγε και θα ‘μπαινε ο Λίο…
Άλαν Χόλινγκχερστ: Η γραμμή της ομορφιάς (Καστανιώτης)
7 σχόλια:
Η σημερινή καταχώρηση του ReyCorazon, συμπίπτει με την παρουσία του Άλαν Χόλινγκχερστ στην Αθήνα, ως καλεσμένου του Βρετανικού Συμβουλίου και των Εκδόσεων Καστανιώτη. Πρίν λίγες ώρες, έγινε η παρουσίαση του συγγραφέα στο Fresh Hotel, αύριο το πρωί θα υπογράφει τα βιβλία του στον Πολύχρωμο Πλανήτη και την Παρασκευή στις 8.30 το βράδυ θα βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη στο βιβλιοπωλείο του Κωνσταντινίδη.
~~~~~~~~~~~~
Ο Άλαν Χόλινγκχερστ τιμήθηκε με το Man Booker Prize 2004 για το μυθιστόρημα "Η Γραμμή της ομορφιάς" και αξίζει να συγκρίνουμε τον τρόπο με τον οποίο ανακοίνωσαν την βράβευση διάφορα ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης στην Ελλάδα.
-- ert.gr / 20.10.2004
Στον Άλαν Χόλινγκχερστ το Βραβείο Μπούκερ για το μυθιστόρημα "Το όριο της ομορφιάς"
Για πρώτη φορά, στα 36 χρόνια του θεσμού, το βραβείο απονέμεται σε μυθιστόρημα με θέμα την ομοφυλοφιλία
Τον 50χρονο Βρετανό συγγραφέα 'Αλαν Χόλινγκχερστ τίμησε φέτος η Επιτροπή Απονομής του λογοτεχνικού Βραβείου Μπούκερ, για το μυθιστόρημά του "Το όριο της ομορφιάς" (The line of beauty). "Απίστευτα δύσκολη και αμφίρροπη" χαρακτήρισε την απόφαση των κριτών ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Κρις Σμιθ. Μάλιστα, όπως επεσήμανε η επιτροπή, είναι η πρώτη φορά στα 36 χρόνια του θεσμού, που το βραβείο απονέμεται σε ένα μυθιστόρημα με θέμα την ομοφυλοφιλία. Για τον συγγραφέα, πάντως, ήταν η δεύτερη φορά, που ήταν υποψήφιος για το βραβείο. Το έργο πραγματεύεται τη ζωή ενός νεαρού ομοφυλόφιλου άνδρα, την εποχή της διακυβέρνησης της Βρετανίας, από τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Η τιμητική διάκριση συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο αξίας 90.000 δολαρίων.
Το "ευχαριστώ" του συγγραφέα στην επιτροπή
" Με δυσκολία αντιλαμβάνομαι πού βρίσκομαι. Η όλη ψυχολογική τεχνική για να αντιμετωπίσω την αποψινή εκδήλωση ήταν να πείσω τον εαυτό μου ότι θα ήμουν ο νικητής", δήλωσε ο συγγραφέας, μόλις παρέλαβε το βραβείο.
" Γνωρίζω ότι όλα βασίζονται σε μια απόφαση και θα είμαι ευγνώμων στην κριτική επιτροπή για όλη μου τη ζωή. Δεν ξέρω πώς κατέληξαν σε αυτήν την απόφαση. Γνωρίζω, όμως, πολύ καλά, ότι ήταν εξαιρετικά εύκολο να είχαν αποφασίσει για κάποιο άλλο συγγραφέα".
Τον νικητή των βραβείων ανακοίνωσε ο επικεφαλής της κριτικής επιτροπής Κρις Σμιθ, μέλος του Βρετανικού Κοινοβουλίου, στη διάρκεια ειδικής τελετής.
[...]
Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία του νεαρού Νικ Γκεστ, ενός αποφοίτου της Οξφόρδης, που ζει στο σπίτι ενός φιλόδοξου συντηρητικού πολιτικού. Η πλοκή εξελίσσεται τη δεκαετία του 1980, την εποχή της βασιλείας της Θάτσερ.
Ο ήρωας διατηρεί δεσμό με έναν μαύρο εργάτη του δήμου αλλά στη συνέχεια ερωτεύεται έναν κοκαϊνομανή εκατομμυριούχο. Στην πιο αξιομνημόνευτη σκηνή του μυθιστορήματος, ο Γκεστ, υπό την επήρεια ναρκωτικών, χορεύει σε ένα πάρτι με την Μάργκαρετ Θάτσερ.
"Η αναζήτηση της αγάπης, του έρωτα και της ομορφιάς σπάνια γίνεται με τόσο μοναδικό τρόπο" στο μυθιστόρημα, όπως παρατηρεί ο πρώην υπουργός Κρις Σμιθ.
"Ωστόσο, το θέμα της ομοφυλοφιλίας δεν ήταν το μοναδικό κριτήριο επιλογής για τους κριτές. Δείχνει, όμως, πόσο πολύ έχουν αλλάξει οι καιροί και αλλάζουν προς το καλύτερο", σχολίασε ο Βρετανός πολιτικός.
* * * * * *
-- in.gr
Τέλος στα ταμπού
Ο Βρετανός Αλαν Χόλινγκχερστ νικητής του Βραβείου Μπούκερ για το 2004
Στον 50χρονο Βρετανό συγγραφέα Αλαν Χόλινγκχερστ απονεμήθηκε εφέτος το λογοτεχνικό Βραβείο Μπούκερ, για το μυθιστόρημά του Το όριο της ομορφιάς (The line of beauty).
Το μυθιστόρημα του Χόλινγκχερστ, που πραγματεύεται τη ζωή ενός νεαρού ομοφυλόφιλου άνδρα την εποχή της διακυβέρνησης της Βρετανίας από τη Μάργκαρετ Θάτσερ, έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από τους κριτικούς.
Είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά στα 36 χρόνια του θεσμού που το βραβείο απονέμεται σε ένα μυθιστόρημα με θέμα την ομοφυλοφιλία. ...
* * * * * *
-- e-paideia.net (κόμβος για μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς)
Η γραμμή της ομορφιάς, του ΄Αλαν Χόλινγκχερστ, βραβεύτηκε με το βραβείο Booker 2004. Το βιβλίο παρουσιάζει την προσπάθεια του πρωταγωνιστή να μην επηρεασθεί από τον τρόπο ζωής των φίλων και γνωστών του αλλά να κυνηγήσει την δική του προσωπική εμμονή, την εμμονή στην ομορφιά. Η ιστορία εκτυλίσσεται το καλοκαίρι του 1983, μία εποχή που υποτίθεται ότι προσφέρει άπειρες δυνατότητες αλλά και που εύκολα μπορεί να παρασύρει αδύναμους χαρακτήρες.
Από το site του Καστανιώτη
Ο Άλαν Χόλινγκχερστ με τη Γραμμή της ομορφιάς αναφέρεται στην Αγγλία της δεκαετίας του 1980, τη δεκαετία της Θάτσερ. Είναι καλοκαίρι του 1983 και ο Νικ Γκεστ μετακομίζει στο Νότινγκ Χιλ, στη σοφίτα του σπιτιού των Φίντεν.
Ο νεαρός Νικ γοητεύεται και παρασύρεται από τον τρόπο ζωής τους - ο πατέρας είναι βουλευτής των Συντηρητικών - με τα μεγαλοπρεπή πάρτι, τις ευκαιριακές φιλίες, την παρέλαση κωμικών και ταυτοχρόνως απειλητικών ανθρώπινων τεράτων. Σε μια εποχή που υποτίθεται πως προσφέρει ατέρμονες δυνατότητες, ο Νικ καταφέρνει να κυνηγήσει τη δική του προσωπική εμμονή: την εμμονή στην ομορφιά - έπαθλο τόσο δελεαστικό γι' αυτόν όσο η δύναμη και ο πλούτος για τους φίλους του. Το ειδύλλιο με κάποιο νεαρό μαύρο τού χαρίζει την πρώτη του ερωτική εμπειρία. Όμως είναι η μετέπειτα σχέση του με έναν ωραίο εκατομμυριούχο εκείνη που θα αλλάξει δραστικά τη ζωή του και θα θέσει υπό αμφισβήτηση τα μεγαλύτερα όνειρα μιας αδίστακτης δεκαετίας.
Μυθιστόρημα συναισθηματικά φορτισμένο και αφοπλιστικά αστείο, Η γραμμή της ομορφιάς αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα έργα της σύγχρονης βρετανικής λογοτεχνίας και, ενάντια σε όλες τις προβλέψεις, χάρισε στον 'Αλαν Χόλινγκχερστ το βραβείο Man Booker 2004 κάνοντάς τον παγκοσμίως γνωστό.
~~~~~~
Την μετάφραση του βιβλίου έκανε η Ιλαέρια Διονυσοπούλου
Aπό ΤΑ ΝΕΑ, 28 Μαΐου 2005
Mια αλησμόνητη αναγνωστική εμπειρία από τον Άλαν Xόλινγκχερστ
Ο Xένρι Tζέιμς στη χώρα των γκέι
Πώς θα έγραφε ο Xένρι Tζέϊμς, εάν έγραφε σήμερα; Παρότι αφελές το ερώτημα, έχει απάντηση: με τον τρόπο του Άλαν Xόλινγκχερστ. Δείτε τη «Γραμμή της ομορφιάς» ως ένα ενδιαφέρον αισθητικό πείραμα. Διαπιστώστε τι θα προκύψει εάν κάποιος σύγχρονος αφηγητής διατηρήσει το ύφος του Xένρι Tζέϊμς, αλλά τον αποκόψει από τα βικτωριανά ήθη και τον στείλει αποστολή στον θαυμαστό κόσμο των γκέϊ.
[...]
Αυτοσαρκασμός
Ο Άλαν Χόλινγκχερστ (κάτω) στη «Γραμμή της ομορφιάς» συνδυάζει το λεπτεπίλεπτο αφηγηματικό ύφος με την ωμότητα των σεξουαλικών σκηνών, σαν ένας Χένρι Τζέιμς που αποκόπτεται από τα βικτωριανά ήθη και ταξιδεύει στον θαυμαστό κόσμο των γκέι.
Διόλου συμπτωματικά, ο κεντρικός ήρωας στη «Γραμμή της ομορφιάς», ο νεαρός Νικ Γκεστ (επώνυμο που σημαίνει «φιλοξενούμενος» αγγλιστί, επίσης διόλου τυχαία), απόφοιτος της Οξφόρδης, κάνει το διδακτορικό του με θέμα «Το στυλ στη λογοτεχνία» - «το στυλ ως εμπόδιο;», τον ειρωνεύεται ένας συνομιλητής του, σχόλιο που μπορεί κάλλιστα να εκληφθεί και ως αυτοσαρκασμός του ίδιου του Χόλινγκχερστ - κι εστιάζει πάνω στο έργο τού Χένρι Τζέιμς.
Όπως γνωρίζουμε, ο Τζέιμς διακατεχόταν από μια εμμονή και διά βίου προσπάθησε να την ξορκίσει αναπτύσσοντάς την σε ποικιλία παραλλαγών: πώς αισθάνεται ένα «ξένο σώμα» σε ένα ολότελα εχθρικό περιβάλλον; Πώς νιώθει ένας Αμερικανός στην Ευρώπη ή, αντίστροφα, ένας Ευρωπαίος στην Αμερική; Πώς αντιδράει στο διαφορετικό; Ποιο υβρίδιο - πόσο συναρπαστικό ή πόσο επικίνδυνο - εγκυμονεί η ώσμωση δύο εκ διαμέτρου αντίθετων νοοτροπιών; Ποιο στοιχείο τελικά θα υπερισχύσει; Ο δυναμισμός του καινούργιου (βλέπε Αμερική) ή η σαγήνη του παλιού κόσμου (βλέπε Ευρώπη);
Ευθέως ανάλογη είναι η προβληματική τού Χόλινγκχερστ - με ορισμένες λεπτές διαφοροποιήσεις, επιβεβλημένες από τον σαρωτικό αιώνα που έχει μεσολαβήσει. H εξομοίωση Αμερικής και Ευρώπης καθιστά πλέον περιττό ένα υπερατλαντικό ταξίδι, αφού όπου κι αν σταθμεύσεις στον ανεπτυγμένο κόσμο, αργά ή γρήγορα θα σκοντάψεις πάνω σε κάποια ρεπλίκα της Αμερικής (κάτι που ισχύει ιδιαίτερα για τη σύγχρονη Βρετανία).
Στη θέση λοιπόν της υπερατλαντικής μετανάστευσης έχουμε εδώ την εσωτερική μετανάστευση. Αρκεί ο επαρχιώτης Νικ Γκεστ να εγκατασταθεί - έστω και προσωρινά - στο σπίτι ενός συντηρητικού βουλευτή και ανερχόμενου πολιτικού αστέρα, στους Κήπους του Κένσινγκτον, την αριστοκρατική περιοχή του Λονδίνου, για να αισθανθεί παρόμοιους πολιτιστικούς κραδασμούς με εκείνους που αισθάνονταν οι «νιόφερτοι» ήρωες του Τζέιμς.
Τo σεξ ως ταξικό πασπαρτού
Ο μικροαστός Γκεστ, ως κλασικός σνομπ, βασιλικότερος του βασιλέως, επιθυμεί την ταξική του αναβάθμιση, μια επιθυμία που ο ίδιος πάλι τορπιλίζει με τις σεξουαλικές του επιλογές και το εκρηκτικό - καίτοι λαθρόβιο - ταμπεραμέντο.
Βλέπετε, μολονότι ο Χόλινγκχερστ τοποθετεί την πλοκή του στα μέσα της δεκαετίας του 1980, στην καρδιά της θατσερικής περιόδου, μια εποχή που συνειδητά - τουλάχιστον σε επίπεδο κυβερνητικών προθέσεων - προσπάθησε να πισωγυρίσει την Αγγλία και να επιβάλλει εκ νέου τη βικτωριανή ηθική, δεν παύει να έχει μεσολαβήσει η σεξουαλική απελευθέρωση του '60 και τα πρόβατα να αρνούνται πεισματικά να ξαναμπούν στη στάνη. Ο Χόλινγκχερστ χρησιμοποιεί το ομόφυλο σεξ ως ένα είδος ταξικού πασπαρτού και ανοίγει όλες τις κλειδαμπαρωμένες πόρτες. Μέσω του σεξ και με την ίδια άνεση, ο Γκεστ εισχωρεί στο σύμπαν του φτωχού Λίο από την Καραϊβική και στο σύμπαν του πλούσιου Ουάνι από τον Λίβανο, αμφότερων «αγγλοποιημένων» - μια ευκολία αδιανόητη για τον καιρό τού Τζέιμς. Μέσω του σεξ ο Γκεστ επιχειρεί και τον δικό του προσδιορισμό. Τη δική του πορεία προς την αυτογνωσία.
...
Πέτρος Τατσόπουλος
Κριτική του Παρασκευά Καρασούλου από το Hridanos.gr
«Η τέχνη γεννά ζωή» έγραφε ο Χένρι Τζέημς. Ο νεαρός αισθητιστής Νικ Γκεστ, πρωταγωνιστής του βιβλίου του Χόλινγκχερστ, αγαπά τα αποφθέγματα και ειδικά αυτά του Χένρι Τζέημς, η ζωή και το έργο του οποίου αποτελούν και αντικείμενο της μεταπτυχιακής διατριβής του. Μεταποιώντας λοιπόν τη γνωστή ρήση του δασκάλου του, θα πιθανολογήσει: «Η τέχνη γεννά ευκαιρίες». Και μοιάζει όντως αυτό το μότο να δικαιώνεται σε πρώτο επίπεδο στη χάρτινη ζωή του, αφού ως «γκεστ» (φιλοξενούμενος) στο σπίτι της εύπορης οικογένειας του συντηρητικού βουλευτή Φίντεν, θα απολαύσει την άνεση της κοσμοπολίτικης πολυτέλειας.
[...]
Η γραμμή της ομορφιάς είναι το πιο πολιτικό μυθιστόρημα του Άλαν Χόλινγκχερστ, τολμηρό τόσο στην ανάπτυξη του θέματός του, όσο και στην επιλογή του ύφους του. Ο Χόλινγκερστ, χτίζει την πλοκή του μυθιστορήματος του σταδιακά, κεντώντας επίμονα τους χαρακτήρες και τις στιγμές της ιστορίας του, τοποθετώντας δεύτερα και τρίτα επίπεδα πίσω από το προφανές. Περιγράφει την ακμή και παρακμή της θατσερικής εποχής στη δεκαετία του ’80, διεισδύοντας στο βασικό πυρήνα της βρετανικής παθογένειας: στον άκομψο και βίαιο τρόπο που μια αυτοκρατορία γεννά και βιώνει τη πτώση της. Ακινητοποιεί τις εικόνες του και τις περιγράφει υπομονετικά κι έτσι κερδίζουν το βάθος τους. Οπλίζει τις λογοτεχνικές και αισθητικές του αναφορές με φρέσκο αέρα, υπογραμμίζοντας τη διαχρονική τους αξία. Αν ζούσε ο Χένρι Τζέημς λογικά θα χαιρόταν πολύ τον ευφυέστατο σαρκασμό του Χόλινγκερστ, όταν αναφέρεται στην αγγλική «υψηλή κοινωνία» και στην αισθητική της κενότητα.
[...]
Ο Χόλινγκχερστ είναι ένας κακοπαθημένος συγγραφέας στις ελληνικές μεταφράσεις των έργων του. Τα προηγούμενα βιβλία του δεν ευτύχησαν στις ελληνικές εκδόσεις τους. Δεν είναι εύκολος συγγραφέας, αλλά δεν κέρδισε και την αμέριστη προσοχή των εκδοτών του. Η γραμμή της ομορφιάς, χωρίς να αποτελεί τη μεταφραστική δικαίωση του πρωτότυπου κειμένου, δεν απαγορεύει την πρόσβαση στην ομορφιά των γραμμών του, όπως συνέβαινε σε άλλα μυθιστορήματα του συγγραφέα.
H παρουσίαση του βιβλίου από το 10% - τεύχος 10, Ιούνιος 2005:
«Δεν υπάρχουν καλά ή κακά βιβλία,» είχε πει ο Όσκαρ Γουάιλντ, «μόνο καλογραμμένα και κακογραμμένα.»
Σύμφωνα με τους κριτικούς, το πιο πρόσφατο βιβλίο του Α. Χόλινγχερστ, Η Γραμμή της Ομορφιάς, είναι ένα από τα πιο καλογραμμένα βιβλία της περσινής χρονιάς στην Αγγλία, πράγμα που του εξασφάλισε και το βαρυσήμαντο λογοτεχνικό βραβείο Man Booker για το 2004. Οι Sunday Times, μάλιστα, στη βιβλιοκριτική τους, σχολίασαν πως το μυθιστόρημα είναι τόσο εξαιρετικά γραμμένο που, σχεδόν θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς πλοκή και χωρίς χαρακτήρες, σαν καθαρή συγγραφική άσκηση, όπου το περιεχόμενο είναι μεν ένα απαραίτητο συστατικό, όχι όμως καθοριστικό.
Αυτό είναι μάλλον αξιοπερίεργο δεδομένης της ρισκέ θεματολογίας του βιβλίου. Από τις σελίδες του παρελαύνουν διεισδυτικά πορτραίτα της μανιοκατάθλιψης, του εθισμού στα ναρκωτικά, της θρησκοληψίας, του AIDS και οπωσδήποτε της ανδρικής ομοφυλοφιλίας. Και όμως, ο συγγραφέας δήλωσε σε μια πρόσφατη συνέντευξη ότι δεν πρόκειται για “gay μυθιστόρημα”, εννοώντας πιθανώς ότι οι ερωτικές σχέσεις μεταξύ ανδρών που περιγράφει είναι τόσο συνηθισμένες όσο και οποιεσδήποτε άλλες.
Κάτι τέτοιο σίγουρα δεν θα μπορούσε να ειπωθεί για το επίσης γνωστό, The Swimming Pool-Library, που το 1988 χάρισε στον Χόλινγχερστ ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό. Σε αυτό, η ιστορία – οι ερωτικές εξερευνήσεις ενός gay άνδρα – διαδραματίζεται σε πρώτο πρόσωπο• αντίστοιχα, η γλώσσα είναι πιο αδούλευτη αλλά και πιο άμεση και όλος ο συναισθηματικός τόνος του βιβλίου δείχνει να υπηρετεί μια πιο ξεκάθαρη αυτοβιογραφική ανάγκη.
Αντίθετα, Η Γραμμή της Ομορφιάς είναι γραμμένη στο τρίτο πρόσωπο από έναν πανταχού παρόντα παρατηρητή. Το πρώτιστο μέλημά του είναι όχι να συναισθάνεται αλλά να καταγράφει τις ερωτικές και ταξικές συμμαχίες των χαρακτήρων του και πώς αυτές διαμορφώνονται από συνθήκες πέρα από τον προσωπικό τους έλεγχο.
Αναμφισβήτητα, το βιβλίο αποτίνει ένα τεράστιο φόρο τιμής στην ίδια τη γλώσσα. Οι προτάσεις του είναι εξονυχιστικά δουλεμένες και δεν λένε τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από εκείνο που χρειάζεται κάθε φορά για να φανερωθεί η ψυχική σύσταση των πραγμάτων.
Από την προνομιούχα απόσταση του παρατηρητή, ο αφηγητής χρησιμοποιεί επιμέρους μοτίβα όπως αυτά που ονομάσαμε (καθώς και τη μοιχεία, την αδηφαγία των ΜΜΕ και την πολιτική σκοπιμότητα) για να εξερευνήσει τη διαμόρφωση της προσωπικής συνείδησης (ταξικής και ερωτικής).
Πιο συγκεκριμένα, πραγματεύεται την ενηλικίωση ενός κοινωνικά ανερχόμενου ομοφυλόφιλου άνδρα σε μια εξαιρετικά δύσκολη εποχή (τη δεκαετία του ’80) και σ’ έναν αφιλόξενο κοινωνικό χώρο (την πολιτικά κυρίαρχη τάξη γύρω από τη Θάτσερ). Το επίτευγμα του Χόλινγχερστ είναι ότι συνδέει αριστοτεχνικά την παραβατικότητα και τις κοινωνικές συμβάσεις με τη διαδικασία της ενηλικίωσης. Τελικά μας μιλάει για τη μελαγχολική αποδοχή της ματαίωσης και των δύσκολων επιλογών.
Ο τίτλος αναφέρεται στη διπλή καμπύλη του S, η οποία έχει θεωρηθεί το πρότυπο της υψηλής αισθητικής στη ζωγραφική (από τον ζωγράφο W. Hogarth). Γενικότερα, οι αισθητικές αξίες -και απολαύσεις- μπορούν να θεωρηθούν ως κυρίαρχη εμμονή του βιβλίου. Είναι το σταθερό σύστημα αναφοράς του νεαρού πρωταγωνιστή, Νικ Γκεστ, αυτό που τον βοηθά να βρει μια πορεία πλεύσης μέσα στις συγκρούσεις που επιβάλλει η πραγματικότητα αλλά και τις δικές του αντιφάσεις. Όταν όλα δείχνουν να γκρεμίζονται, η παράδοξη "γραμμή της ομορφιάς" θα μπορέσει να τον καθοδηγήσει σε εκείνα τα δυσπρόσιτα ψυχικά αποθέματα που είναι απαραίτητα για την επίπονη διαδικασία της ωρίμανσης.
Δυστυχώς, η συναισθηματική απόσταση του αφηγητή και η κυριαρχία της γλώσσας επάνω στο περιεχόμενο εμποδίζουν μια πιο άμεση απόλαυση για τον αναγνώστη. Εξαίρεση αποτελεί η αξέχαστη περιγραφή (στο κεφάλαιο “Η Συγχορδία του Έρωτα”) του συναισθηματικού κόσμου που εγκαινιάζει για τον άβγαλτο Νικ η πρώτη του αγάπη!
Από το 10% είναι και η συνέντευξη που παραχώρησε ο βρετανός συγγραφέας στον Παναγιώτη Ευαγγελίδη.
Τεύχος 22, Απρίλιος 2008:
Alan Hollinghurst
Η ομορφιά μιας αντρικής ράχης
«Η Γραμμή της ομορφιάς» σπάει τις διαχωριστικές γραμμές. Το βραβείο Booker, ένα από τα πιο διάσημα και σημαντικότερα λογοτεχνικά βραβεία στον κόσμο, απονεμήθηκε το 2004 στον γκέι βρετανό συγγραφέα Άλαν Χόλλινγχερστ.
Ο Άλαν Χόλλινγχερστ εμφανίστηκε στα γράμματα το 1988, ακριβώς την εποχή που το AIDS είχε αρχίσει να μπαίνει στο λεξιλόγιο της καθημερινής μας ζωής, με τη «Βιβλιοθήκη της πισίνας», το πρώτο ανοιχτά γκέι μυθιστόρημα που ξεπέρασε τα όρια μιας περιορισμένης αποδοχής. «Η βιβλιοθήκη της Πισίνας» χαρακτηρίστηκε από τον Έντμουντ Γουάιτ ως «το καλύτερο βιβλίο για τους γκέι που έχει γραφτεί μέχρι σήμερα στην Αγγλία». Πριν από αυτό, ήταν αδιανόητο ένα βιβλίο που αφορά τους ομοφυλόφιλους, τη ζωή και την κουλτούρα τους να έχει τόση απήχηση σε ευρύ κοινό.
«Η Γραμμή της ομορφιάς» του Χόλλινγχερστ είναι το πρώτο γκέι μυθιστόρημα που κερδίζει το Booker στα 36 χρόνια ύπαρξης του βραβείου. To Booker απονέμεται μία φορά το χρόνο σε ένα μυθιστόρημα γραμμένο στα αγγλικά. Οι υποψηφιότητες περιορίζονται σε συγγραφείς που ανήκουν στην Κοινοπολιτεία και την Ιρλανδία.
Ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Κρις Σμιθ είπε: «Ήταν μια απίστευτα δύσκολη και οριακή απόφαση. Σπάνια η αναζήτηση της αγάπης, του σεξ και της ομορφιάς έχει αποδοθεί με τέτοια μοναδικότητα.»
Πάντως ο Χόλλινγχερστ, ο οποίος έχει γράψει άλλα τρία μυθιστορήματα, διαφωνεί όσον αφορά το χαρακτηρισμό των βιβλίων του ως γκέι λογοτεχνία: «Εκνευρίζομαι με την ταμπέλα του "γκέι συγγραφέα", όταν σημαίνει ότι είναι το βασικό ή τουλάχιστον το πιο ενδιαφέρον σ' αυτά που γράφω. Είναι κομμάτι των βιβλίων μου, τα οποία πραγματεύονται πολλά άλλα πράγματα – την Ιστορία, τις τάξεις, τον πολιτισμό. Δεν είναι απλά και μόνον κάτι γύρω από το γκέι σεξ, όπως νομίζει κανείς διαβάζοντας τους τίτλους των εφημερίδων.»
Οι ήρωες του Χόλλινγκχερστ είναι φιλήδονοι, εκκεντρικοί, καλλιεργημένοι και με πολύ συγκεκριμένα και ειδικά γούστα, παίρνουν ναρκωτικά, κάνουν σεξ σε σκοτεινά πορνοσινεμά, ερωτεύονται, απατάνε, χωρίς αυτό να αποτελεί κάποιου είδους αντίφαση, είναι κυνικοί, ηδονοβλεψίες, αχόρταγοι, προδίδουν χωρίς πολλή σκέψη, λατρεύουν τους φίλους τους, αναζητάνε το ωραίο και το υψηλό, είναι νάρκισσοι, ανησυχούν, φοβούνται, αλλά συνήθως τους χαρακτηρίζει ένα φλέγμα ως προς όλα.
Η γραμμή της ομορφιάς του τίτλου οφείλεται σε μια φράση του Άγγλου ζωγράφου Χόγκαρθ σχετικά με ένα επαναλαμβανόμενο αρχιτεκτονικό κυματιστό μοτίβο το οποίο είναι κατ' αυτόν η πηγή ηδονής στην τέχνη. Εν προκειμένω, η εν λόγω γραμμή και η ηδονή βρίσκει την πραγμάτωσή της στην κλίση της βάσης της ράχης και την καμπύλη των γλουτών στο κορμί κάθε άντρα.
Π.Ε.: Φαίνεται πως επικεντρώνεσαι στη δεκαετία του 80. Ήταν μία περίοδος ιδιαίτερα σημαντική στη ζωή σου και γιατί;
A.X.: Η δεκαετία του ογδόντα ήταν μια αποφασιστική φάση για τη ζωή στην Αγγλία, μια περίοδος δραματικών αλλαγών, ραγδαίας οικονομικής ανόδου αλλά και χρεοκοπίας, ριζοσπαστικής κοινωνικής πολιτικής, η εποχή μιας τρομαχτικής επιδημίας, πράγματα που έχουν αφήσει τη σφραγίδα τους και μας επηρεάζουν μέχρι σήμερα στον τρόπο που μας κυβερνούν και στον τρόπο που σκεφτόμαστε. Επί τη ευκαιρία, να πω ότι η δική μου δεκαετία του '80 ήταν πολύ παραγωγική. Κατά τη διάρκεια της εποχής που καλύπτει αυτό το τελευταίο μου βιβλίο ήμουν βοηθός επιμελητή στο λογοτεχνικό ένθετο των Times και έγραφα παράλληλα το πρώτο μου βιβλίο (τοποθετημένο στο 1983, δημοσιευμένο το 1988). Δε ζούσα βέβαια κατά καμία έννοια τη ζωή του Νικ Γκεστ. Απορροφούσα όμως τις ισχυρές δονήσεις της εποχής και βρήκα έναν τρόπο, σ' αυτό το νέο μου μυθιστόρημα, να γράψω για αυτές.
Π.Ε.: Σε χώρες σαν την Ελλάδα, όπου η ομοφυλοφιλία είναι ακόμη ταμπού, βιβλία σαν τα δικά σου, όταν γίνουν επιτυχίες χρησιμεύουν ως ισχυρό μέσο για την καταπολέμηση των προκαταλήψεων, δεδομένου ότι φτάνουν σε ένα πλατύ κοινό που συνήθως δεν έρχεται σε επαφή με τέτοια θέματα. Πιστεύεις ότι η τέχνη μπορεί να εξυπηρετήσει έναν τέτοιο σκοπό; Ήταν αυτό ένας από τους συνειδητούς σου στόχους;
Α.Χ.: Χαίρομαι γι' αυτό που λες. Τα βιβλία μου βέβαια δεν είναι καθόλου καθώς πρέπει ή πολιτικώς ορθά. «Η Βιβλιοθήκη της Πισίνας» δεν ήταν πράγματι ένα βιβλίο καθεαυτού πολιτικό (οι εκλογές του '83 πέρασαν απαρατήρητες) αλλά νομίζω ότι ως προς τα αποτελέσματά του ίσως ήταν πολιτικό – τουλάχιστον άλλαξε, έστω σε ένα ελάχιστο βαθμό, την αίσθηση των ανθρώπων ως προς το τι μπορεί να ειπωθεί. Ένα από τα πράγματα που ήθελε να δείξει εκείνο το βιβλίο ήταν ότι δεν υπάρχει καμία ανάγκη απολογίας.
Π.Ε.: Υπάρχει ακόμα βία ενάντια στους γκέι στην Αγγλία;
Α.Χ.: Είχε υποχωρήσει πολύ, αλλά πρόσφατα συνέβησαν κάποια πολύ τρομακτικά συμβάντα – ήμουν στην Αμερική τους τελευταίους τρεις μήνες, όπου βέβαια το αντιομοφυλοφιλικό αίσθημα στην πραγματικότητα έκρινε τις εκλογές και κατά συνέπεια το μέλλον του κόσμου. Όσο όμως ήμουν εκεί έγινε ένας φρικαλέος φόνος ενός μπάρμαν σε ένα μπαρ του Σόχο, με φανερά ομοφοβικό κίνητρο.
Π.Ε.: Γνωρίζεις ότι παλιότερα τουλάχιστον υπήρχε στην Ελλάδα ένα στερεότυπο για τους Άγγλους, ότι είναι όλοι αδερφές, ανοιχτά ή κρυφά, ή τουλάχιστον αμφισεξουαλικοί; Έχετε στην Αγγλία κάτι αντίστοιχο για τους Έλληνες;
Α.Χ.: Η έκφραση Έρως Ελληνικός είναι, καθώς ξέρεις, ένας παλιός ευφημισμός για την ομοφυλοφιλία, ο οποίος εξακολουθεί να ισχύει στην Αγγλία και αναμφίβολα και σε πολλά άλλα μέρη. Ωστόσο δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιο στερεότυπο ότι σύγχρονοι Έλληνες είναι γκέι ή το αντίθετο. Οι άνθρωποι πηγαίνουν στη Μύκονο, βέβαια, αλλά όχι αναγκαστικά για να συναντήσουν Έλληνες.
Π.Ε.: Ξέρω για τους αγαπημένους σου μουσικούς, γιατί πολλά έχουν γραφτεί γι' αυτό. Ποιοι είναι όμως οι αγαπημένοι σου συγγραφείς και σκηνοθέτες;
Α.Χ.: Πολλοί από τους πιο αγαπημένους μου συγγραφείς είναι ποιητές: Ο Γουόρντσγουερθ, ο Τέννυσον, ο Χόπκινς, ο Γητς, ο Χήνυ... Από μυθιστοριογράφους θαυμάζω ιδιαίτερα τον Τουργκένιεφ και τον Τόλστοϊ, τον Προυστ, τον Χένρυ Τζέημς. Όπως βλέπεις αγαπάω περισσότερο συγγραφείς που έζησαν πριν από έναν αιώνα ή περισσότερο. Όταν ήμουν νεαρός, τότε που το ευρωπαϊκό σινεμά ήταν στα καλύτερά του, είχα τρέλα με τον Φελλίνι, τον Χέρτσογκ, τον Φάσμπιντερ, τον Ταρκόφσκι... Νομίζω πως το σινεμά σημαίνει πολύ λιγότερα πράγματα για μένα σήμερα.
Π.Ε.: Νομίζεις πως οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει ευχαρίστηση ή να συγκινήσει, έστω και ένα περιορισμένο ειδικό κοινό, μπορεί να αποκαλείται τέχνη;
Α.Χ.: Δεν νομίζω ότι η ικανότητα να προκαλείς ευχαρίστηση ή να συγκινείς είναι καθεαυτή ένας ορισμός της τέχνης.
Π.Ε.: Υπήρξαν στιγμές, σε βιβλία ή ταινίες, που σε συγκλόνισαν και σε βοήθησαν με τη σεξουαλικότητά σου;
Α.Χ.: Η ταινία που μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση σχετικά μ' αυτό που λες ήταν το «Αγαπημένο μου Πλυντήριο» του Χανίφ Κιουρέισι και του Στήβεν Φρίαρς. Η ανάδειξη της σχέσης ανάμεσα στους δύο βασικούς ήρωες ήταν εκπληκτικά πρωτότυπη και διακατεχόταν από μια πανέμορφη αίσθηση σεξουαλικής αλήθειας.
Π.Ε.: Το γεγονός ότι το βιβλίο σου κέρδισε ένα τόσο σημαντικό βραβείο στην Αγγλία δείχνει μια αλλαγή στις αντιλήψεις για τα θέματα ομοφυλοφιλίας και την απάλειψη μιας σειράς προκαταλήψεων γύρω από τα βιβλία που μιλάνε ανοιχτά και ευθέως για αυτήν με την έννοια ότι δεν είναι πραγματικά μεγάλη λογοτεχνία αλλά ένα υποείδος;
Α.Χ.: Δεν μπορώ πραγματικά να πω τι σημαίνει το ότι κέρδισα αυτό το βραβείο, αλλά είναι σίγουρα αλήθεια ότι η στάση έχει αλλάξει τρομερά τα τελευταία 20 χρόνια και ότι η ίδια η ομοφυλοφιλία έχει πάψει να αποτελεί ένα τόσο ασυνήθιστο – και ως εκ τούτου τόσο ενδιαφέρον – θέμα.
Π.Ε.: Το AIDS είναι ένα διακριτικό αλλά υπαρκτό θέμα σε κάποια κομμάτια από τη λογοτεχνία σου, ένα θέμα στο φόντο, το οποίο οι ήρωές σου πρέπει κάποια στιγμή με τον άλφα ή βήτα τρόπο να αντιμετωπίσουν. Πώς επηρέασε το AIDS τη δική σου ζωή; Και πώς τη δουλειά σου;
Α.Χ.: Δεν είχα γράψει τίποτε απολύτως άμεσα συνδεδεμένο με το AIDS πριν από τη «Γραμμή της Ομορφιάς» και υποψιάζομαι πως χρειαζόμουν την ιστορική απόσταση που έχουμε σήμερα από την επιδημία για να μπορέσω να γράψω γι' αυτό με έναν ικανοποιητικό για μένα τρόπο: Δεν ήθελα να γράψω κατευθείαν τον καιρό που σοβούσε η κρίση. Δε χτυπήθηκα προσωπικά από το AIDS τόσο όσο πολλοί άλλοι άνθρωποι που γνωρίζω, σίγουρα όχι τόσο όσο οι φίλοι μου στην Αμερική. Ένας πολύ καλός μου φίλος από την εποχή της Οξφόρδης ήταν ένας από τους πρώτους που πέθανε από την αρρώστια στην Αγγλία, το 1984: Αφιέρωσα το πρώτο μου βιβλίο στη μνήμη του. Το δεύτερο μυθιστόρημά μου, το Folding Star, νομίζω πως αντανακλά την αίσθηση της απώλειας που βασίλευε την περίοδο που γράφτηκε, τις αιφνίδιες εξαφανίσεις, αλλά δεν έχει θέμα του το ίδιο το AIDS.
Π.Ε.: Αντί να πεθαίνουν απ’ το AIDS οι άνθρωποι σήμερα φαίνεται ότι επιβιώνουν και προσαρμόζονται σε μία ζωή με τον ιό του HIV χάρη στις προόδους της ιατρικής επιστήμης. Αποτελεί αυτό ένα εξίσου δυνατό θέμα για τη λογοτεχνία;
Α.Χ.: Σχεδόν τα πάντα μπορούν να αποτελέσουν ένα δυνατό θέμα στα χέρια του σωστού συγγραφέα. Το άγχος και οι αστάθμητοι παράγοντες μιας ζωής που περιστρέφεται γύρω από κάποιες θεραπείες δεν είναι τόσο εμφανώς δραματικά στοιχεία όσο τα γεγονότα μιας αναπόδραστα φθίνουσας πορείας και του θανάτου, αλλά μπορούν να γίνουν μέρος κάποιου πολύ δυνατού σχήματος.
Το βιογραφικό του Άλαν Χόλινγκχερστ είναι απο την Wikipedia:
O Άλαν Χόλινγκχερστ είναι Βρετανός μυθιστοριογράφος και νικητής του Βραβείου Μπούκερ 2004 για το βιβλίο του Η Γραμμή της Ομορφιάς. Επρόκειτο για το πρώτο γκέι μυθιστόρημα που κέρδισε το Μπούκερ στα 36 χρόνια ύπαρξης του βραβείου.
Ο Χόλινγκχερστ γεννήθηκε στις 26 Μαΐου 1954 στο Stroud του Gloucestershire, μοναχοπαίδι ενός τραπεζικού διευθυντή.
Σπούδασε Αγγλικά στο Magdalen College στην Οξφόρδη. Στην Οξφόρδη μοιράστηκε το σπίτι του με τον Άντριου Μόσιον και κέρδισε το Βραβείο Newdigate για ποίηση. Έκανε μάστερ στη Λογοτεχνία πάνω σε τρεις συγγραφείς, γνωστούς για τις ομοφυλοφιλικές τους προτιμήσεις: τον Firbank (1886 - 1926), τον Forster (1879 - 1970) [σημείωση σχολιαστή: βλέπε καταχωρήσεις Νο 106 και Νο 107] και τον L. Ρ. Hartley (1895 - 1972). Άρχισε να γράφει στο Miller's London Review of Books.
Στα τέλη της δεκαετίας του '70 έγινε λέκτορας στο Magdalen, και έπειτα στο Κολλέγιο Somerville και στο Κολλέγιο Corpus Christi. To 1981, για μικρό διάστημα, δίδαξε στο University College στο Λονδίνο.
To 1981 άρχισε να εργάζεται στο Times Literary Supplement, όπου εξακολούθησε να εργάζεται για 12 έτη.
Από το 1981 είναι φανατικός χορτοφάγος. Ζεί μόνος του στο Λονδίνο.
[...]
Ελληνικές μεταφράσεις
Τα σκοτεινά μονοπάτια του έρωτα, εκδόσεις Αφοί Ζαχαρόπουλοι (μτφρ. Γιάννης Γαλάτης) 1997 [σημείωση σχολιαστή: βλέπε καταχώρηση Νο 235]
Η έλξη, εκδόσεις Σέλας (μτφρ. Αντώνης Καλοκύρης) 2001 [σημείωση σχολιαστή: βλέπε καταχώρηση Νο 236]
Η βιβλιοθήκη της πισίνας, εκδόσεις Aφοί Ζαχαρόπουλοι (μτφρ. Μυρσίνη Ιωακείμ) 2004 [σημείωση σχολιαστή: βλέπε καταχώρηση Νο 234]
Η γραμμή της ομορφιάς, εκδόσεις Καστανιώτης (μτφρ. Ιλαείρα Διονυσοπούλου) 2005
Λογοτεχνικά βραβεία
Το 1989 κέρδισε το Βραβείο Somerset Maugham για το Η Βιβλιοθήκη της Πισίνας
Το 1994 κέρδισε το James Tait Black Memorial Prize για μυθοπλασία με το The Folding Star
Έγινε ιδιαίτερα γνωστός μετά τη βράβευσή του με το Βραβείο Μπούκερ για το Η Γραμμή της Ομορφιάς το 2004.
Δημοσίευση σχολίου