Arturo Noci (Ιταλία)
Κάτι στο οποίο όλοι οι βιογράφοι συμφωνούν είναι ότι χωρίς την Άλις Τόκλας, ίσως η Στάιν να μην είχε την επιθυμία να εξακολουθήσει να γράφει πράγματα που για πολλά χρόνια σχεδόν κανένας δεν ενδιαφερόταν να διαβάσει. Ο αυτοθαυμασμός της και η αυτοπεποίθησή της χρειάζονταν στήριξη, και η Τόκλας εμφανίστηκε την κατάλληλη στιγμή για να τους δώσει την τροφή που τους αρνιόταν ο Λίο. Η Τόκλας αναγνώρισε την πρωτοτυπία της Στάιν όταν η τελευταία κόντευε να χάσει κάθε εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Έδιωξε τις αμφιβολίες από το μυαλό της, όπως θα έδιωχνε αργότερα τους ανάξιους από το σαλόνι της. Ο τρόπος που οι δυο γυναίκες μοιράζονταν τις δουλειές του νοικοκυριού, όπου η μια έκανε τα πάντα και η άλλη τίποτα, ήταν άλλη μια προϋπόθεση για να ανθίσει η μεγαλοφυΐα της Στάιν.
Janet Malcolm: Δυο ζωές – Γερτρούδη και Άλις (Scripta)
Κάτι στο οποίο όλοι οι βιογράφοι συμφωνούν είναι ότι χωρίς την Άλις Τόκλας, ίσως η Στάιν να μην είχε την επιθυμία να εξακολουθήσει να γράφει πράγματα που για πολλά χρόνια σχεδόν κανένας δεν ενδιαφερόταν να διαβάσει. Ο αυτοθαυμασμός της και η αυτοπεποίθησή της χρειάζονταν στήριξη, και η Τόκλας εμφανίστηκε την κατάλληλη στιγμή για να τους δώσει την τροφή που τους αρνιόταν ο Λίο. Η Τόκλας αναγνώρισε την πρωτοτυπία της Στάιν όταν η τελευταία κόντευε να χάσει κάθε εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Έδιωξε τις αμφιβολίες από το μυαλό της, όπως θα έδιωχνε αργότερα τους ανάξιους από το σαλόνι της. Ο τρόπος που οι δυο γυναίκες μοιράζονταν τις δουλειές του νοικοκυριού, όπου η μια έκανε τα πάντα και η άλλη τίποτα, ήταν άλλη μια προϋπόθεση για να ανθίσει η μεγαλοφυΐα της Στάιν.
Janet Malcolm: Δυο ζωές – Γερτρούδη και Άλις (Scripta)
2 σχόλια:
H περιγραφή του βιβλίου είναι από το perizitito.gr
"Πώς δυο ηλικιωμένες εβραίες λεσβίες είχαν γλιτώσει από τους ναζί;" αναρωτιέται η Τζάνετ Μάλκομ στην αρχή αυτού του εξαιρετικού έργου που συνδυάζει τη λογοτεχνική βιογραφία με την ερευνητική δημοσιογραφία. Αναφέρεται, φυσικά, στην Γερτρούδη Στάιν, μια από τις κυριότερες εκπροσώπους του μοντερνισμού, "που η γοητεία της ήταν τόσο έκδηλη όσο και το πάχος της", και στη "λεπτή, άσχημη, σφιγμένη, ξινισμένη" Άλις Μπ. Τόκλας, την "εργάτρια μέλισσα" που φρόντιζε τη Στάιν σε όλη τη διάρκεια του σαραντάχρονου "γάμου" τους, στο Παρίσι. Καθώς όμως προχωρεί την έρευνά της για την παραμυθένια ζωή του ζεύγους σ ένα χωριό της Γαλλίας του Βισί, η Μάλκομ έρχεται αντιμέτωπη με κρίσιμα ερωτήματα για το ευρύτερο θέμα της βιογραφικής αλήθειας. "Η αστάθεια της ανθρώπινης γνώσης είναι μία από τις ελάχιστες βεβαιότητές μας", γράφει.
Το πορτρέτο του θρυλικού ζεύγους που αναδύεται απ' αυτό το έργο είναι απρόσμενα ηλεκτρισμένο. Οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι που έζησαν η Στάιν και η Τόκλας παραλληλίζονται με τον ιδιωτικό πόλεμο που μαινόταν ανάμεσά τους. Στον πόλεμο αυτό, όπως ανακάλυψε η Μάλκομ, πολλές φορές οι μάχες ήταν αδυσώπητες.
Οι "Δύο ζωές" είναι επίσης ένα έργο λογοτεχνικής κριτικής. "Ακόμα και τα πιο ερμητικά γραπτά της [της Στάιν] είναι στο βάθος αυτοβιογραφικά έργα", γράφει η Μάλκομ. "Το κλειδί του "Εγώ" δεν θα ξεκλειδώσει την πόρτα που θα οδηγήσει στο νόημά τους -για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται λοστός- καμιά φορά όμως θα σου επιτρέψει να περάσεις σε κάτι σαν προθάλαμο υπαινιγμών". Είτε όταν αναλύει τη βατή "Αυτοβιογραφία της Άλις Μπ. Τόκλας", στην οποία η Στάιν "έλυσε τα προβλήματα που παρουσιάζει μια αυτοβιογραφία", είτε όταν παλεύει με τη "Δημιουργία των Αμερικανών", ένα αριστούργημα "μεγαλειώδους ακαταστασίας", η Μάλκομ είναι εκπληκτικά διορατική.
Η Janet Malcolm είναι αμερικανίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος στο επιτελείο του περιοδικού New Yorker. Γεννήθηκε το 1934 στην Πράγα και σε ηλικία πέντε ετών η οικογένειά της μετανάστευσε στις ΗΠΑ. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ζει στην Νέα Υόρκη και είναι αδελφή της συγγραφέως και δημοσιογράφου Marie Winn.
To βιβλίο κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2007, και στην Ελλάδα τον ίδιο μήνα του 2008, σε μετάφραση Ρένας Χατχούτ.
Άλλη καταχώρηση για την Γερτρούδη Στάιν:
No 240 - Η αυτοβιογραφία της Άλις Μπ. Τόκλας
Δημοσίευση σχολίου