Δευτέρα, Ιανουαρίου 16, 2006

No 259

Ο Ουρσανάμπι μίλησε στον Γκίλγκαμες και είπε:
«Γιατί είν’ τα μάγουλα σου μαραμένα, το πρόσωπο βαθιά χαρακωμένο;
Γιατί τόσο δυστυχισμένη είναι η καρδιά σου και τσακισμένη η όψη σου;
Γιατί τόση θλίψη βαθιά μέσα σου κλείνεις; (…)
Ο Γκίλγκαμες μίλησε στον Ουρσανάμπι και είπε:
(…) τον φίλο μου, που τόσο αγαπώ,
που αντάμα τόσες δυσκολίες περάσαμε,
τον Ενκιντού, τον φίλο μου, που τόσο αγαπώ,
που μαζί μου όλες τις δυσκολίες πέρασε,
η μοίρα των ανθρώπων τον ενίκησε.
Έξι μερόνυχτα τον έκλαψα
και να ταφεί δεν άφηνα,
ώσπου σκουλήκι έπεσ’ απ’ τη μύτη του.
Γεμάτος τρόμο άρχισα τον Χάρο να φοβάμαι,
γι’ αυτό στην ερημιά περιπλανιέμαι.
Η μοίρα με βαραίνει του Ενκιντού, του φίλου μου.
Σε μακρινούς δρόμους στην ερημιά πλανιέμαι.
Πώς να’ μια ήρεμος μπορώς πώς ήσυχος να’ μια;
Ο φίλος μου, που αγαπώ, έγινε χώμα,
ο Ενκιντού, ο φίλος μου, που αγαπώ, έγινε χώμα.

Το έπος του Γκίλγκαμες (Ιστός)
Απόδοση: Αύρα Ward

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Γκιλγκαμές:

Η τύχη του φίλου μου με πνίγει.
Γι' αυτό στην ερημιά περιπλανιέμαι
με πνίγει η τύχη του Ενκιντού,
γι' αυτό στην ερημιά περιπλανιέμαι,
πώς νά'μαι ήρεμος μπορώ, πώς ήσυχος να είμαι;
Ο φίλος μου, που αγαπώ, έγινε χώμα.
Δεν είμαι σαν κι αυτόν; Δε θα ξαπλώσω, να μη σηκωθώ ποτέ;"
* * * *

Με το αριστουργηματικό Σουμεριακό έπος του Γκιλγκαμές, που λέγεται ότι έζησε γύρω στο 2700 π.Χ., αρχίζει η παγκόσμια λογοτεχνία. Γράφτηκε πριν 4.500 χρόνια περ., αρκετές εκατοντάδες χρόνια, δηλαδή, πριν τα έπη του Ομήρου, και το διέσωσε ο Ασσουρμπανιμπάλ ("Σαρδανάπαλος"), ο τελευταίος βασιλιάς της Ασσυρίας, μεταγράφοντάς το σε πήλινες πινακίδες κατά τον 7ο π.Χ. αιώνα. Ο Γκιλγκαμές έχει εμπνεύσει λογοτέχνες, θεατρικούς και κινηματογραφικούς σκηνοθέτες, συνθέτες, εικαστικούς καλλιτέχνες… Έχει επηρεάσει την Βίβλο, περιλαμβάνεται σε σχολικά βιβλία, διδάσκεται στα Πανεπιστήμια και έχει "δανείσει" το όνομά του σε ένα πλήθος ετερόκλητων πραγμάτων: από ήρωες κινουμένων σχεδίων μέχρι σουπερνόβα.

Ανώνυμος είπε...

Ο Γκιλγκαμές γύρισε όλο τον κόσμο, αλλά πουθενά δεν βρήκε κάποιον που να μπορεί να του αντισταθεί, μέχρι που ο Ανού, ο θεός της Ουρούκ, παρήγγειλε στην Αρουρού, τη θεά της δημιουργίας: «Εσύ που τον δημιούργησες, βρες τώρα και τον δεύτερό του, μια θυελλώδικη καρδιά για μια άλλη θυελλώδικη καρδιά…»

Η θεά βούτηξε τα χέρια της μέσα στα νερά, ανέσυρε από μέσα λάσπη και την άφησε να πέσει μέσα στην ερημιά. Έτσι δημιουργήθηκε ο «δυνατός σαν άστρο» Ενκιντού που ζούσε στα βουνά συντροφιά με τα άγρια ζώα μέχρι που μια γυναίκα τον οδήγησε στην Ουρούκ: «Ω Ενκιντού, εσένα που αγαπάς τη ζωή, πρέπει να σου δείξω το Γκιλγκαμές. Είναι άνθρωπος ευτυχισμένος, θα δεις πάνω του να ακτινοβολεί ο ανδρισμός του. Το σώμα του είναι τέλειο σε δύναμη και ωριμότητα. Ποτέ δεν αναπαύεται, ούτε την ημέρα ούτε τη νύχτα. Είναι πιο δυνατός και από σένα και γι' αυτό μην καυχιέσαι. …και σου λέω από τώρα πως πριν αφήσεις τον άγριο τόπο ο Γκιλγκαμές θα γνωρίζει από το όνειρο του τον ερχομό σου».

Και ο Γκιλγκαμές ονειρεύτηκε τον ερχομό του Eνκιντού και διηγήθηκε το όνειρό του, στη μάνα του, τη σοφή Νινσούν. «Αυτό που είδες, αυτό το αστέρι του ουρανού πάνω στο όποιο έσκυψες σαν πάνω σε γυναίκα, αυτός ήταν ο δυνατός σύντροφος...Αυτό είναι το νόημα του ονείρου σου».

Ο Γκιλγκαμές είπε:
«Μάνα, ονειρεύτηκα και ένα άλλο όνειρο. Στους δρόμους της Ουρούκ με τα ισχυρά τείχη βρέθηκε ένα τσεκούρι. Το σχήμα του ήταν παράξενο και γύρω του συνωθούνταν ο λαός. Το είδα και ευχαριστήθηκα. Εσκυψα κι ένιωσα βαθιά έλξη γι' αυτό…».

Η Νινσούν του αποκρίθηκε:
«Το τσεκούρι που είδες και που σε τράβηξε τόσο δυνατά όσο κι ο έρωτας της γυναίκας, είναι ο σύντροφος που σου δίνω…».

Κι ο Γκιλγκαμές είπε στη μάνα του:
«Τον κλήρο μου τον έριξες’ θα γίνει δικός μου σύντροφος».

Όταν πρωτανταμώθηκαν «αρπάχτηκαν στα χέρια και πάλευαν σαν ταύροι. Έσπασαν τους παραστάτες της πόρτας κι ο τοίχος σείστηκε. Ρουθούνιζαν και κοιτάζονταν σαν ταύροι. Κομμάτιασαν τα πορτόξυλα κι ο τοίχος ξανασείστηκε. Ο Γκιλγκαμές λύγισε το γόνατο, στηρίχτηκε καλά στη γη και με μια στροφή έριξε κάτω τον Ενκιντού και η μανία του κόπασε ξαφνικά».

Κι όταν ο Ενκιντού έπεσε είπε στον Γκιλγκαμές: «Άλλος όμοιος στον κόσμο δεν υπάρχει...», αγκαλιάστηκαν και από τότε οι δύο άνδρες έγιναν αχώριστοι σύντροφοι.
………………….

Όταν ο Γκιλγκαμές αρνήθηκε να γίνει σύζυγος της θεάς Ιστάρ, που ήταν ερωτευμένη μαζί του, εκείνη ορκίστηκε να τον καταστρέψει. Έστειλε εναντίον των αγαπημένων συντρόφων τον Ταύρο του Ουρανού αλλά οι δύο ήρωες κατάφεραν να τον σκοτώσουν και τότε οι θεοί αποφάσισαν να πεθάνει ο Ενκιντού. Συντετριμμένος ο Γκιλγκαμές από τον θάνατο του Ενκιντού, και φοβισμένος μπροστά στο αναπόφευκτο δικό του τέλος, αρχίζει ένα φοβερό ταξίδι στον κάτω κόσμο αναζητώντας την αθανασία. Η περιπλάνησή του θα του φέρει την κατανόηση για τη ζωή και τη σοφία που θα τον απαλλάξει από το άγχος του θανάτου…

Πηγές: haravgi.com.cy, haef.gr, grportal.com.

Ανώνυμος είπε...

Aπό το site της Πρωτοπορίας:

Δύο τρίτα θεός, ένα τρίτο άνθρωπος, ο Γκιλγκαμές είναι ένας γίγαντας μεταξύ ανδρών και δεινός πολεμιστής από την εποχή ακόμα που ήταν αγόρι. Όταν ο πατέρας του ο βασιλιάς της Ουρούκ πεθαίνει, ο Γκιλγκαμές εξορίζεται από το νεο-εστεμμένο Ντουμούτζι που ζήλευε την ανδρεία του και φοβόταν τις προθέσεις του.
Στο γειτονικό Κις, οι μαχητικές του ικανότητες φθάνουν στην τελειότητα, και όταν κάποτε ο Ντουμούτζι πεθαίνει, ο Γκιλγκαμές, επιστρέφει για να ανακηρυχθεί Βασιλιάς από την πολυμήχανη ιέρεια Ινάννα, θεότητα της ομορφιάς. Διοικούν μαζί την Ουρούκ και φέρνουν ευδαιμονία στη χώρα.
Παρ' όλα αυτά η βασιλεία δεν αρκεί για να ικανοποιήσει την ακόρεστη πείνα του Γκιλγκαμές για περιπέτεια, και η πλήξη του απαλύνεται από τον ερχομό του Ενκιντού, ενός περίεργου άγριου ανθρώπου που αποδεικνύεται στη μάχη ισάξιος του Βασιλιά.
* * * *

Από το rodatheater.gr*

Ο Γκιλγκαμές, βασιλιάς της πόλης της Μεσοποταμίας Ουρούκ της οποίας τα ερείπια έχουν εντοπιστεί στο σημερινό Ιράκ, ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, τρισέγγονος του Νώε. Το έπος που περιγράφει τις περιπέτειές του, θεωρείται το παλαιότερο ποίημα της ανθρωπότητας. Στην αφήγησή του διαπλέκονται δεκάδες ιστορίες, πολλές απο τις οποίες εμφανίζονται στις μυθολογίες ύστερων λαών, όπως οι Έλληνες και οι Εβραίοι.

Το "Γκιλγκαμές" είχε επιβιώσει μέσα στις χιλιετίες στην προφορική μνήμη των λαών τις Καυκασίας μέσα από τις απαγγελίες των ασόκ, των παραδοσιακών αφηγητάδων. Έξαφνα, στα τέλη του 19ου αιώνα, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν σε ανασκαφές στην αρχαία Βαβυλώνα τις πρώτες πήλινες πλάκες σε σφηνοειδή γραφή πάνω στις οποίες ήταν χαραγμένο το πρωτότυπο, ίδιο, σχεδόν λέξη προς λέξη, όπως είχε διασωθεί με τον λόγο. Πινακίδες που βρέθηκαν από τότε σε πολλά σημεία της Μέσης Ανατολής επιβεβαίωσαν την γνησιότητα του έργου. Σήμερα πλέον έχουν ανασυνταχθεί τρεις διαφορετικές εκδοχές του, η λεγόμενη Βαβυλωνιακή, η Σουμεριακή και η Ασσυριακή.

*σημ: H θεατρική ομάδα ΡΟΔΑ, που αντλεί το ρεπερτόριό της μέσα από τους μεγάλους μύθους και τα έπη της ανθρωπότητας, παρουσίασε τον Γκιλγκαμές, στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, το 1996 και επανέλαβε την παράσταση το 2000.