Αλέξης Μινωτής: Ήταν, χώρια από τη μουσική του μεγαλοφυία, κι ένας τέλειος πνευματικός άνθρωπος. Όχι απλώς διαβασμένος ή φιλομαθής, μα είχε μιαν έμφυτη κατάβαθη έγνοια για τα θεμελιώδη κι αιώνια θέματα της υπάρξεως και της μοίρας του ανθρώπου’ κι ακόμα μια, θάλεγα μεταφυσική πίστη στον πνευματικό σχεδόν θρησκευτικό, προορισμό της καλλιτεχνίας. Η θρησκευτικότης του, και η ασκητική ζωή, ήταν απόρροια αυτής της βαθειάς πίστης, για την ουσία του χρόνου που όπως έλεγε έπρεπε ν' αναλωθεί ολόκληρος σ' έργο ψυχικής ελευθερίας και πνευματικής έκφρασης. Ο Άγιός του, ο Φραγκίσκος της Ασσίζης ήταν το δόγμα του. Ο αφιερωμένος βίος στο πνεύμα της θεότητας, στο πνεύμα που ενώνει τη φύση με τον άνθρωπο, σε μια απόλυτη κι' αδιάσπαστη επικοινωνία. Η τέχνη, η μουσική κυρίως, ήταν γι' αυτόν ο απλόχωρος δρόμος αυτής της μυστικής επικοινωνίας.
100 χρόνια Δημήτρης Μητρόπουλος (Eξουσία)
1 σχόλιο:
Δημήτρης Μητρόπουλος (1896 - 1960)
Βιογραφικό σημείωμα
Γράφει ο Ιάσων Δημητριάδης
[Χριστοδούλου Ν.,
Δημήτρης Μητρόπουλος – Αφιέρωμα, Αθήνα 1996]
Ο Δημήτρης Μητρόπουλος ανήκει στους μεγαλύτερους μαέστρους της ιστορίας. Από πολύ νέος, αρχικά ως συνθέτης και στη συνέχεια κυρίως ως διευθυντής της Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών, υπήρξε πρωτεργάτης της ελληνικής μουσικής. Από το 1930 ξεκίνησε τη μεγάλη διεθνή του σταδιοδρομία που τον οδήγησε τελικά στις ΗΠΑ ως μουσικό διευθυντή της Συμφωνικής της Μιννεάπολης και στη συνέχεια διευθυντή της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης. Παράλληλα διηύθυνε πολλές από τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου.
Θαυμάστηκε για τη δύναμη και την πρωτοτυπία των ερμηνειών του, στις οποίες ιδιαίτερη θέση κατέχουν ερμηνείες μεγάλων γερμανών και ρομαντικών συνθετών, συνθετών του 20ου αιώνα, όπερας. Η διευθυντική του τεχνική, κυρίως χωρίς χρήση μπαγκέτας, υπήρξε απόλυτα προσωπική και παραστατική, με εκφραστική χειρονομία. Ήταν φημισμένος για τη μοναδική του μνήμη- διηύθυνε πάντοτε, ακόμη και στις δοκιμές, χωρίς παρτιτούρα το ευρύτατο ρεπερτόριό του.
Διηύθυνε πάνω από δύο χιλιάδες συναυλίες. Υπήρξε αφοσιωμένος και εμπνευσμένος υποστηρικτής της μουσικής του 20ου αιώνα και των συγχρόνων του συνθετών, τόσο των γνωστών, όσο και των νέων, ακόμη και παρά τις αντιδράσεις ορισμένες φορές του κοινού και των διοικήσεων των ορχηστρών. Παρουσίασε περισσότερα από ογδόντα έργα σε πρώτη εκτέλεση (των Χίντεμιτ, Μπάρμπερ, Γκουλντ, Κόπλαντ, Κρένεκ, Καλομοίρη, Σκαλκώτα, Πετρίδη, Σισιλιάνου κ.ά.). Ήταν επίσης ένας από τους πρωτοπόρους μεγάλους ερμηνευτές του Μάλερ και συνέβαλε αποφασιστικά στην καθιέρωση του έργου του συνθέτη στην Αμερική και την Ευρώπη.
Πολύπλευρο ταλέντο, με εξαιρετικές ικανότητες, ο Μητρόπουλος υπήρξε, εκτός από μαέστρος, παράλληλα συνθέτης και πιανίστας. Νεότατος παρουσίασε έργα του και στη συνέχεια υπήρξε ο πρώτος έλληνας συνθέτης που προχώρησε στην ατονικότητα και τη δωδεκάφθογγη μέθοδο. Έγραψε έργα μουσικής δωματίου, τραγούδια, συμφωνικά έργα, μία όπερα, σκηνική μουσική. Συνέθετε κατά διαστήματα, πλάι στην πρωταρχική γι' αυτόν διεύθυνση, ως λίγο πριν αφήσει την Ελλάδα για να εγκατασταθεί στην Αμερική.
Ήταν δεξιοτέχνης πιανίστας και επίσης από τους λίγους που έχουν την ικανότητα να παίζουν στο πιάνο κοντσέρτα διευθύνοντας ταυτόχρονα την ορχήστρα. Φαίνεται ότι ο Μητρόπουλος υπήρξε ο μόνος μουσικός στην ιστορία που μπόρεσε να παίξει και ταυτόχρονα να διευθύνει τόσο δύσκολα και περίπλοκα κοντσέρτα, όπως το 2ο του Μπραμς, σύγχρονα κοντσέρτα των Ρεσπίγκι, Μαλιπιέρο, Ρουσέλ, Κρένεκ κ.ά. και ιδιαίτερα το 3ο Κοντσέρτο για πιάνο του Προκόφιεφ (με το έργο αυτό εμφανίστηκε συχνά σε όλο τον κόσμο ως σολίστ και μαέστρος και στήριξε επίσης τη δημιουργία της διεθνούς του σταδιοδρομίας).
Ήταν απόλυτα δοσμένος στη μουσική και εργαζόταν εξαντλητικά, με ακούραστο πάθος, ζώντας συχνά μοναχική και λιτή ζωή. Όπως έλεγε ο ίδιος, από πολύ νωρίς η ζωή και η προσωπικότητα του επηρεάστηκαν από τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, τον «άγιό του». Φύση γενναιόδωρη, υποστήριξε υλικά και ηθικά πολλούς, καθώς και μουσικούς των ορχηστρών του. Επικρίθηκε όμως, κάποτε με σκόπιμη υπερβολή, για την ανεκτικότητά του σε εγγενή φαινόμενα απειθαρχίας που παρουσιάστηκαν στη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Οι επικρίσεις γι' αυτό, καθώς και για την εμμονή του σε σύγχρονο ρεπερτόριο, οδήγησαν στη διαδοχή του από τον Λέοναρντ Μπερνστάϊν.
Η δισκογραφία του Μητρόπουλου, αν και υπήρξε σημαντική και μεγάλη, δεν θεωρείται ότι αποτύπωσε με απόλυτη πληρότητα όλα τα επιτεύγματά του. Αυτό οφείλεται τόσο στη στάση του ίδιου απέναντι στην ηχογράφηση δίσκων, όσο και σε δυσμενείς κάποτε συνθήκες ηχογράφησης. Πάντως πάρα πολλές ηχογραφήσεις του Μητρόπουλου (δυστυχώς πολλοί από τους δίσκους του δεν κυκλοφορούν σήμερα, ούτε επανεκδόθηκαν σε CD), αποτελούν εξαιρετικές ερμηνείες και μας προσφέρουν πλατειά εικόνα του έργου του.
Δημοσίευση σχολίου