Constantin Suslov (Ρωσία)Υπάρχει μια μόδα ευρωπαϊκή – να μιλάς πολύ για την αγάπη. Δεν θα είχα αντίρρηση να την ακολουθήσω, αν ήξερα δυο τρια πράγματα. Ξέρω λιγάκι τα συμπτώματα της απουσίας της, ξέρω ότι μένεις μέσα και δεν θες να φας ούτε να δεις άνθρωπο – αλλά δεν ξέρω τίποτα για τον έρωτα κατά τη διάρκεια που συμβαίνει. Τον αναγνωρίζω μόνο από την πλάτη του – όταν φεύγει.
Δεν σνομπάρω το θέμα. Από τους δυο τρεις έρωτες της ζωής μου έμαθα φυσικά – κυρίως κατάλαβα πόσο κομπλεξικός είμαι. Με έφτασαν στα όριά μου (στα κατώτατα όριά μου), αλλά και με έκαναν Θεό. Στις καλές εποχές, ήμουνα όπως εκείνοι οι πρίγκιπες του Αϊζενστάιν, με ήλιο στα μαλλιά (είχα μαλλιά τότε), με τη χαρά της αφθαρσίας στα μάτια και τα λοιπά και τα λοιπά. Και στις κακές εποχές, δεν θέλετε να ξέρετε. (…)
Αποφεύγω λοιπόν να πολυμιλώ για την αγάπη, διότι μεγαλώνοντας μ’ αρέσει να κυριολεκτώ (πράγμα αδύνατον εν προκειμένω) και διότι οι ιστορίες μου ήταν όλες αμαρτίες μου: βρήκαν το στόχο μόνο για λίγο, έρωτες που δεν ρίζωσαν ούτε άφησαν ίχνη στη γη, κι ακόμα κι εγώ τους ξεχνάω πια ή, μάλλον, τους σκεπάζω με τα φύλλα της ζωής μου που πέφτουν, όλο πέφτουν (πράγμα που ακούγεται μελοδραματικό, αλλά είναι σωτήριο). Αυτός είναι και ο λόγος που αν πρέπει σώνει και καλά κάτι να πούμε για τον έρωτα, μιλάμε για τ’ απόνερά του που θολώνουν τη ζωή μας: τη ζήλια, την αϋπνία, το ξύλο, την αγωνία και την έκσταση.
Είναι μισόλογα, είναι όμως ειλικρινή.
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος: Στον Παλιό Καταρράκτη. Μικρά κείμενα από ταξίδια (Τσαγκαρουσιάνος)
3 σχόλια:
Από την Ναυτεμπορική
(Τέχνη και Ζωή)
Μια μικρή, δειλή φυγή...
...ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΩΣ μια επαρχιώτικη επιδειξιoμανία.
Έτσι γράφει ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος για τα ταξίδια στο νέο του βιβλίο «Στον Παλιό Καταρράκτη».
Ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο και ζει στο Κολωνάκι. Ανήκει «περισσότερο στο είδος του Ανθρώπου του Πλήθους (όπως τον σκιτσάρισε ο Πόε και τον ενσάρκωσε ο Καβάφης) - ένας παρατηρητής που γλιστράει απαθώς μέσα στην τύρβη και τη χάρη του κόσμου, ζώντας τόσο εσωτερικά που σχεδόν απουσιάζει». Αγαπά τους μεγάλους περιηγητές, τον Πάτρικ Λι Φέρμορ, την Ισαβέλα Κολγκέιτ, αλλά κυρίως το συνομήλικό του Ουίλιαμ Νταλρίμπλ.
Αγαπά και τους ποιητές, «το χαμένο κέντρο μου». Κυρίως όμως αγαπά τα ταξίδια, για τα οποία χρόνια τώρα γράφει. Κείμενα αστραφτερά, παλλόμενα, μαλωμένα με την κυρίαρχη αισθητική της καρτ ποστάλ. Στο βιβλίο του «Στον Παλιό Καταράκτη», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τσαγκαρουσιάνος, δημοσιεύονται τέτοια κείμενα από την περίοδο 1999-2003.
Την εποχή, δηλαδή, που άρχισε θριαμβικά με τη μεγάλη έξαψη του νέου-πλούτου, που ξέβρασε η χρηματιστηριακή έκρηξη, και τέλειωσε με την κατάρρευση των ψευδαισθήσεων και την αποκατάσταση του μέτρου. Τα κείμενα του βιβλίου -μικρό, σε σχήμα ταξιδιωτικού οδηγού, γλιστρά άνετα στην τσέπη- έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό (symbol) και είναι θεωρημένες αποδείξεις αυτού που ο ίδιος ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος έχει περιγράψει ως εξής: η περιπλάνηση ενός ανθρώπου, μόνου, σχεδόν δίχως σκοπό, σε τόπους που δε συμπεριλαμβάνουν.
Κάιρο, Βηρυτός, Σάο Πάολο, Καζαμπλάκα, Λισαβόνα, Ισταμπούλ, Τύνιδα, Βενετία, ξενυχτάδικα, βόλτες, σεξ, ο έρωτας που τον αναγνωρίζεις από την πλάτη του όταν φεύγει, καταραμένοι ποιητές και αβίαστες συναντήσεις συνθέτουν αυτόν τον ιδιωματικό «ταξιδιωτικό» οδηγό. Οπου ικανή, αλλά όχι αναγκαία συνθήκη για το ταξίδι είναι η φυσική μετακίνηση. Και όπου απολύτως αναγκαία συνθήκη είναι η ενεργοποίηση της σκέψης, η επίκληση εικόνων και ακουσμάτων.
Οι θύμησες -όπως τα χάβαρα της δεκαετίας του '70 που έφτιαχνε η μητέρα του στην Ζάκυνθο και κάποια στιγμή, στη δεκαετία του '80, εξαφανίστηκαν, για να τα συναντήσει ξανά μια νύχτα στην Πορτογαλία. Με το βιβλίο αυτό, πέρα από τις προσωπικές του συστάσεις για τη ρεαλιστική ποίηση ή την άνευρη ευθύτητα των τόπων όπου ταξίδεψε ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, ο αναγνώστης διαπιστώνει το ελαστικό και περιττό του χωροχρόνου στο ταξίδι: «Αν ήξερα τουλάχιστον! Ολα αυτά είναι ταξίδι ή φυγή; Ανοδος ή κάθοδος; Επιθυμία ή μνήμη;»
Ανακαλύπτει άλλα, πιο εύφλεκτα υλικά του ταξιδιού «Οδηγούσα και ένιωθα χαρούμενος. Οι μεγάλες διαδρομές έχουν πάντα κάτι καλό. Καίνε τα σκουπίδια της μνήμης.»
Το «Στον Παλιό Καταρράκτη» είναι ένα βιβλίο καταγραφής των περιηγήσεων του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου σε τόπους (κυρίως στην Μέση Ανατολή, στην οποία αγαπά να επιστρέφει), στην παιδική του ηλικία, στις πολαρόιντ του Νεοέλληνα, στους μεγάλους ποιητές που τον καθόρισαν. Μου θυμίζουν τα κείμενα αυτά τη λαχτάρα και τον φόβο που νιώθαμε όταν βγάλαμε για πρώτη φορά τις βοηθητικές ρόδες από το ποδήλατο: άλλοτε ασθματικά, παρακάτω ενθουσιώδη, σε σημεία νεφελοσκεπή, ανέξοδα εξομολογητικά, κάπου-κάπου παρηγορητικά, με χιούμορ πολύ, σαρκασμό, ναρκισσιστικά κρυφοκοιτάγματα στον καθρέφτη, ελαφρύ γοητευτικό σνομπισμό. Συγκινητικά εν τέλει.
Γεννημένος ταξιδιώτης...
«Το ταξίδι δεν είναι κάτι διαφορετικό από τη ζωή. Είναι η ζωή, στην πιο ενεργητική, πάλλουσα και θεαματική μορφή της. Κάνεις το γύρο της φυλακής σου, γνωρίζεις τους γειτονές σου, ψάχνεις κομμάτια που σου λείπουν κι επιστρέφεις στην αληθινή πατρίδα σου, στην παιδική σου ηλικία...»
Ο Γιώργος Χειμωνάς έλεγε πως δεν αναγνωρίζει άλλα σύνορα, παρά τα σύνορα που υπάρχουν μέσα μας (κάπως έτσι). Και ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος που γεννήθηκε ταξιδιώτης με τα κείμενά του έρχεται να συμπληρώσει την ιδεολογία του ταξιδιού, του φεύγω.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ Ι. ΑΝΕΣΤΗ
H παρουσίαση του βιβλίου είναι από το paper-bookland.gr:
Δεν έχουν μείνει σπουδαία πράγματα από εκείνη την εποχή. Νευρικά ταξίδια, απολαύσεις ξεκρέμαστες, ημιτελείς χειρονομίες, μια γενική ζαλάδα και το πικρό φως μιας διαπίστωσης την επόμενη μέρα: μέσα στην υπεροψία και τη μέθη, όλοι διψούσαμε τότε κάτι να βρούμε -λίγη αγάπη, το Θεό, το χώμα της πατρίδας μας, τον παλιό καταρράκτη.
Κάιρο, Σάο Πάολο, Βηρυτός, Καζαμπλάνκα, Λισσαβώνα, Ισταμπούλ -μυθικά σκηνικά για μια πτώση μοιραία, που μας ξέβρασε όλους, σ’ αυτό που ζούμε σήμερα.
~~~~~~~~~~~~
…και η παρουσίασή του από το site του Ηριδανού (Hridanos.gr/βιβλίο/παρουσίαση)
Γράφει ο Παρασκευάς Καρασούλος
«Αναπαράγω το ρίγος του μοντέρνου κόσμου και μ' αρέσει. Μόνο όταν τα βρίσκω σκούρα επιστρέφω στο χαμένο κέντρο μου, τους ποιητές». Τα μοναχικά ταξίδια των ηρώων του Αλεξανδρινού κουαρτέτου στην ανθρωπογεωγραφία της βυθιζόμενης πόλης τους, θυμίζουν κάποιες σελίδες του βιβλίου του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου “Στον παλιό καταρράκτη”. Κι εδώ ο τόπος είναι το σκηνικό, η αφορμή για να μετρήσει το βλέμμα το εσωτερικό του τοπίο, για να ξετυλιχθεί ο μονόλογος ιδρωμένος από ένταση και ζωντάνια. Τα κείμενα που συγκέντρωσε στην παρούσα έκδοση ο συγγραφέας τους, εντυπώσεις και αφηγήσεις από ταξίδια του ανά τον κόσμο (1999-2003), δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Symbol, τα χρόνια που το διηύθυνε ο ίδιος. Συγκεντρωμένα σ' αυτόν τον τόμο και απαλλαγμένα από τον περιβάλλοντα χώρο του μεταμοντέρνου life style που διακονούσε το περιοδικό, αποκτούν άλλη διάσταση, λάμπουν μέσα στη μοναξιά τους. Μην παρασυρθείτε και αναζητήσετε Στον παλιό καταρράκτη έναν τουριστικό οδηγό κοσμοπολίτικων αναμνήσεων. Η ατμόσφαιρα και ο κόσμος που φέρει το βιβλίο δεν το επιτρέπουν. Παρόλη την αφελή έπαρση που ο συγγραφέας αφήνει επίτηδες αδιόρθωτη σε κάποια σημεία, το κείμενο αναπνέει ποιητικά σε άλλα τόσα ισορροπώντας την αλήθεια του με το κόστος της.
…
~~~~~~~~~~~~
Άλλες καταχωρήσεις για τον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο:
- No 86: Αντίο παλιέ κόσμε!
- No 554: Μοναξιές
[η συνέχεια και το τέλος του προηγούμενου σχολίου]
...
Με το βιβλίο αυτό, πέρα από τις προσωπικές του συστάσεις για τη ρεαλιστική ποίηση ή την άνευρη ευθύτητα των τόπων όπου ταξίδεψε ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, ο αναγνώστης διαπιστώνει το ελαστικό και περιττό του χωροχρόνου στο ταξίδι: «Αν ήξερα τουλάχιστον! Ολα αυτά είναι ταξίδι ή φυγή; Ανοδος ή κάθοδος; Επιθυμία ή μνήμη;»
Ανακαλύπτει άλλα, πιο εύφλεκτα υλικά του ταξιδιού «Οδηγούσα και ένιωθα χαρούμενος. Οι μεγάλες διαδρομές έχουν πάντα κάτι καλό. Καίνε τα σκουπίδια της μνήμης.»
Το «Στον Παλιό Καταρράκτη» είναι ένα βιβλίο καταγραφής των περιηγήσεων του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου σε τόπους (κυρίως στην Μέση Ανατολή, στην οποία αγαπά να επιστρέφει), στην παιδική του ηλικία, στις πολαρόιντ του Νεοέλληνα, στους μεγάλους ποιητές που τον καθόρισαν. Μου θυμίζουν τα κείμενα αυτά τη λαχτάρα και τον φόβο που νιώθαμε όταν βγάλαμε για πρώτη φορά τις βοηθητικές ρόδες από το ποδήλατο: άλλοτε ασθματικά, παρακάτω ενθουσιώδη, σε σημεία νεφελοσκεπή, ανέξοδα εξομολογητικά, κάπου-κάπου παρηγορητικά, με χιούμορ πολύ, σαρκασμό, ναρκισσιστικά κρυφοκοιτάγματα στον καθρέφτη, ελαφρύ γοητευτικό σνομπισμό. Συγκινητικά εν τέλει.
Γεννημένος ταξιδιώτης...
«Το ταξίδι δεν είναι κάτι διαφορετικό από τη ζωή. Είναι η ζωή, στην πιο ενεργητική, πάλλουσα και θεαματική μορφή της. Κάνεις το γύρο της φυλακής σου, γνωρίζεις τους γειτονές σου, ψάχνεις κομμάτια που σου λείπουν κι επιστρέφεις στην αληθινή πατρίδα σου, στην παιδική σου ηλικία...»
Ο Γιώργος Χειμωνάς έλεγε πως δεν αναγνωρίζει άλλα σύνορα, παρά τα σύνορα που υπάρχουν μέσα μας (κάπως έτσι). Και ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος που γεννήθηκε ταξιδιώτης με τα κείμενά του έρχεται να συμπληρώσει την ιδεολογία του ταξιδιού, του φεύγω.
Κατερίνα Ι. Ανέστη
Δημοσίευση σχολίου