Michael Dumas«Τη μια στιγμή με χτυπούσε φωνάζοντας, ξέρεις, καθίκι, τέτοια πράγματα. Και την άλλη το ‘βαλε στα πόδια. Τον άκουσα να φεύγει, αλλά παραήμουν τρομαγμένος για να κοιτάξω. Έμεινα έτσι για πολλή ώρα. Έπειτα σηκώθηκα, και τότε ήταν που έπεσα πάνω σας».
«Δεν σου πήρε το πορτοφόλι, δεν σου ζήτησε χρήματα, τίποτα τέτοιο;»
Ο Φάρελ κούνησε το κεφάλι του, ανήμπορος να κοιτάξει τον Ρέζνικ για παραπάνω από μερικά δευτερόλεπτα κάθε φορά, και στριφογύρισε νευρικά στην καρέκλα του.
Ο Ρέζνικ έγειρε ελαφρά προς το μέρος του, και ο Φάρελ τραβήχτηκε πίσω «Μήπως θέλεις ένα μαξιλάρι;» είπε ο Ρέζνικ. «Δείχνεις να κάθεσαι άβολα».
«Όχι, όχι, όχι, εντάξει είμαι. Πραγματικά, πρέπει να … η γυναίκα μου θα έχει ανησυχήσει, ξέρετε…» Τώρα καθόταν ο μισός μόνο στην καρέκλα, και το σημείο όπου βρισκόταν πριν ήταν λεκιασμένο με αίμα.
Χωρίς να τον αφήσει από τα μάτια του, ο Ρέζνικ έκανε νόημα στη Χάνα, που στεκόταν σο διάδρομο ανάμεσα στα δυο δωμάτια. «Κάλεσε ασθενοφόρο», της είπε. «Και μετά την αστυνομία. Πες τους να ειδοποιήσουν τον Γκράχαμ Μίλινγκτον, να του πουν να βρει τη Μόριν Μάντεν και να μου τηλεφωνήσουν εδώ. Πες τους ότι πρόκειται για επίθεση και πιθανό βιασμό».
Μέσα στη σιγή του σπιτιού, τα μάτια της Χάνας γούρλωσαν από το σοκ.
John Harvey: Εύκολη λεία (Πόλις)
2 σχόλια:
Ο δεκαπεντάχρονος Νίκυ Σνέηπ, κατηγορούμενος για ληστεία και βίαιη επίθεση εναντίον δύο ηλικιωμένων, ανακαλύπτεται κρεμασμένος στο κρατητήριο ανηλίκων. Η αστυνομική έρευνα για τις αιτίες θανάτου του συνδέεται με την αναζήτηση του δράστη μιας σειράς άγριων βιασμών ανδρών. Ο επιθεωρητής Τσάρλι Ρέζνικ, αντιμετωπίζει μία από τις πιο δύσκολες και σκοτεινές υποθέσεις της καριέρας του.
Ο Τζων Χάρβεϋ βάζει στο μικροσκόπιο μια ολόκληρη οικογένεια, για να προσδιορίσει τι είναι αυτό που διαμορφώνει τον χαρακτήρα των μελών της. Η Νόρμα Σνέηπ, η μητέρα του Νίκυ, έμεινε έγκυος όταν ήταν ακόμη παιδί, εγκαινιάζοντας έτσι έναν κύκλο κακοποίησης και εγκατάλειψης ο οποίος έσπρωξε τα τρία της παιδιά στον δρόμο, κάνοντάς τα επικίνδυνα και συνάμα ευάλωτα.
"Δεν υπάρχει τίποτα που οι άνθρωποι να μην μπορούν να κάνουν ο ένας στον άλλο", λέει ο επιθεωρητής Τσάρλι Ρέζνικ, ο πολύ ανθρώπινος ήρωας αυτού του βιβλίου. "Οποιαδήποτε φρικαλεότητα".
Καθώς τα μάτια του Ρέζνικ αντικρίζουν τη φρίκη, ο Χάρβεϋ γράφει με επώδυνη αγωνία για εκείνη τη σεξουαλική και ψυχολογική κακοποίηση που κανένα παιδί δεν μπορεί να ξεπεράσει.
Και σε αυτό το βιβλίο του Τζων Χάρβεϋ, που ανήκει στη σειρά των δώδεκα φιλόδοξων μυθιστορημάτων που έχουν ως ήρωα τον Τσάρλι Ρέζνικ, πρωταγωνιστής είναι το Νότινγκαμ της Κεντρικής Αγγλίας, μια πόλη που έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες εγκληματικότητας στη Βρετανία· μια πόλη όπου κυριαρχούν η ανεργία, η εξαθλίωση, η βία, ο κοινωνικός αποκλεισμός, ο ρατσισμός, η εγκληματικότητα, κληρονομιά της αποβιομηχάνισης της εποχής Θάτσερ.
Η μεγάλη αφηγηματική δεξιοτεχνία του Χάρβεϋ συνοδεύεται από την ακρίβεια με την οποία ο συγγραφέας αναλύει την ψυχολογία των προσώπων του, και ιδιαίτερα του μοναχικού Τσάρλι Ρέζνικ, ντροπαλού και απόμακρου, εύθραυστου και πολύπλοκου χαρακτήρα. Ο Ρέζνικ, γιος Πολωνών μεταναστών, φανατικός φίλος της τζαζ μουσικής και μανιώδης γατόφιλος, αποτελεί έναν από τους ελκυστικότερους ντετέκτιβ του σύγχρονου αγγλικού μυθιστορήματος.
«Ορισμένοι άνθρωποι θα έχουν εγκληματική συμπεριφορά ό,τι και αν γίνει. Μπορεί να είναι ψυχολογικό, μπορεί στα γονίδια, κάτι στην παιδική τους ηλικία, ποιος ξέρει; Αλλά για τον μέσο όρο, αρκεί να δεις τις στατιστικές: το μεγαλύτερο ποσοστό των συνηθισμένων εγκλημάτων οφείλεται στην ανεργία, σε προβλήματα στέγης... Οσο μεγαλύτερα είναι αυτά τα προβλήματα τόσο ανεβαίνουν οι δείκτες της εγκληματικότητας».
Είναι η άποψη του 45χρονου αγγλοπολωνού επιθεωρητή Τσάρλι Ρέζνικ, πρωταγωνιστή σε έντεκα αστυνομικά μυθιστορήματα του Τζον Χάρβεϊ ο οποίος ξεχωρίζει - και είναι ιδιαίτερα επίκαιρος - επειδή κάνει ένα είδος εγκληματολογίας της κρίσης, με παραδείγματα από τη Βρετανία του '90. Πρώην εκπαιδευτικός, ο 73χρονος σήμερα Χάρβεϊ ρίχνει τον αναγνώστη στα πολύ βαθιά και πολύ σκοτεινά νερά του Νότιγχαμ: μιας αντιπροσωπευτικής πόλης που νοσεί από την οικονομική κρίση η οποία εξελίσσεται σε κοινωνική και ηθική κρίση. Πόλη αποβιομηχανοποιημένη από τη Θάτσερ χάριν της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, με πολυάριθμη κοινότητα μεταναστών, αντιμετωπίζει ακραίες καταστάσεις ανεργίας, εξαθλίωσης, αποκλεισμού, ρατσισμού, βίας, και παρουσιάζει έναν από τους υψηλότερους δείκτες εγκληματικότητας.
Ο συγγραφέας έζησε εκεί 16 χρόνια και παρακολούθησε τις επιχειρήσεις της Αστυνομίας, αναζητώντας μεταξύ άλλων τα αίτια και τις θεραπείες της νεανικής παραβατικότητας. Αυτό είναι το θέμα του στην «Εύκολη λεία», το πρώτο βιβλίο του που κυκλοφορεί στα ελληνικά (μτφ. Μιχάλης Λαλιώτης, εκδ. Πόλις). Οι καταστάσεις που περιγράφει είναι σπαρακτικές τόσο για τους θύτες όσο και για τα θύματα. Τα πράγματα λέγονται με το όνομά τους και οι σκηνές είναι πολύ σκληρές αλλά χωρίς τη λαγνεία του αίματος που χαρακτηρίζει την εμπορική λογοτεχνία του εντυπωσιασμού. Ο αναγνώστης θα δει εδώ έφηβους που το σκάνε από το αναμορφωτήριο για να κάνουν πεζοδρόμιο, προσπαθώντας - και τελικά καταφέρνοντας - να κατανικήσουν την αναγούλα τους. Θα δει μαθήτριες που ξεκοιλιάζουν με κατσαβίδι τον γέρο που τις πείραξε στον δρόμο, και απομακρύνονται γελώντας. Θα δει κλεφτρόνια που σουφρώνουν το πορτοφόλι της εξηγημένης δασκάλας τους, και καθωσπρέπει οικογενειάρχες να αναζητούν στις δημόσιες τουαλέτες εκτόνωση στα ομοφυλοφιλικά απωθημένα τους. Θα δει τραμπούκους των αθλητικών συνδέσμων με ρατσιστικές συμπεριφορές να προκαλούν επεισόδια υποκινούμενα από νεοφασιστικές οργανώσεις. Αλλά θα δει διευθυντές αναμορφωτηρίων να κάνουν τα στραβά μάτια στη σεξουαλική κακοποίηση κάποιων τροφίμων, χρηστούς πολίτες να αποσιωπούν βίαια επεισόδια, δασκάλους να περιθωριοποιούν τους παραστρατημένους μαθητές κ.ο.κ. Η αφορμή για να φανερωθεί αυτή η ζοφερή τοιχογραφία θα δοθεί όταν ένα 15χρονο κλεφτρόνι με μάνα εργάτρια και πατέρα άφαντο, θα βρεθεί κρεμασμένο στο αναμορφωτήριο όπου προφυλακίστηκε επειδή χτύπησε μέχρις αναισθησίας το ηλικιωμένο ζευγάρι που του έφερε αντίσταση μόλις πήγε να διαρρήξει το σπίτι τους. Ο Χάρβεϊ μάς δείχνει πώς εναλλάσσονται οι ρόλοι του θύτη και του θύματος όπου υπάρχει φτώχεια, καταπίεση, απουσία προοπτικών. Και μέσω του Ρέζνικ υπαινίσσεται ότι ο φαύλος κύκλος του εγκλήματος και της τιμωρίας, τροφοδοτείται από τις πολιτικές επιλογές για τις οποίες ευθύνονται εξίσου και τα δύο μεγάλα κόμματα: των Τόρις και των Εργατικών.
της Μικέλας Χαρτουλάρη (tanea.gr, 26/11/2011)
Δημοσίευση σχολίου