Πέμπτη, Νοεμβρίου 25, 2010

No 726



Η ομοφυλοφιλία εμφανίζεται στα ελληνικά μυθιστορήματα – και γίνεται κεντρικό θέμα στον Ρωμαίο Πετρώνιο. Ο Χαρίτων είναι ο πιο διακριτικός: ο ήρωάς του, ο Χαιρέας, συνοδεύεται πάντοτε από τον πιστό του φίλο, τον Πολύχαρμο. Ο συγγραφέας υπαινίσσεται την πραγματική διάσταση της φιλίας τους, παραπέμποντας απλώς στη φιλία του Αχιλλέα με τον Πάτροκλο στην Ιλιάδα: ο υπαινιγμός αυτός πρέπει να ήταν αρκετός για τον ενδιαφερόμενο αναγνώστη. Στο τέλος του μυθιστορήματος, ο Χαιρέας δίνει την αδελφή του στον Πολύχαρμο’ η πλούσια προίκα που συνοδεύει τη νύφη είναι σαφώς η ανταμοιβή για την αφοσίωση του Πολύχαρμου’ πουθενά δεν γίνεται λόγος για ρομαντικό έρωτα.
Ο Ξενοφών είναι αμεσότερος. Ένας βασικός ήρωας του μυθιστορήματος του είναι ο ληστής Ιππόθοος, που τον συναντούμε άλλοτε με την Άνθεια και άλλοτε με τον Αβρακόμη –αν και είναι σαφές ποιον από τους δυο προτιμά. Οι διαθέσεις του απέναντι στην Άνθεια είναι ενδεικτικές: σε κάποιο σημείο είναι έτοιμος να τη θυσιάσει στον θεό του πολέμου, τον Άρη, και σε κάποιο άλλο τη ρίχνει σε μια τάφρο με πεινασμένα σκυλιά’ όταν, στο τέλος, συμβάλλει στην ένωση των ερωτευμένων, το κάνει μόνο από φιλία για τον Αβροκόμη. Στο μεταξύ, έχει υιοθετήσει ένα ωραίο αγόρι- ενώ πιο πριν είχε μιλήσει στον Αβροκόμη για τον μεγάλο νεανικό του έρωτα, τον ωραίο Υπεράνθη, που τον έχασε σ΄ ένα ναυάγιο ανοιχτά της Λέσβου, κι από τον καημό του έγινε ληστής!
Ο Αχιλλέας Τάτιος, φιλοπερίεργος και φιλομαθής πάντοτε, εξετάζει το θέμα και θεωρητικά. Στο ταξίδι από τη Βηρυτό στην Αλεξάνδρεια, όσο η Λευκίππη κοιμάται «εν μυχω της νηός», οι άντρες συζητούν για το ιδεώδες αντικείμενο του ερωτικού πόθου και διαφωνούν: άλλοι προτιμούν τις γυναίκες και άλλοι τα αγόρια’ οι παιδεραστές έχουν την τελευταία λέξη, όμως ο συγγραφέας δεν αφήνει την παραμικρή υποψία να σκιάσει τον ήρωά του, που είναι απόλυτα αφοσιωμένος στη Λευκίππη.

Tomas Hägg: Το αρχαίο μυθιστόρημα (ΜΙΕΤ)

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Το αρχαίο μυθιστόρημα

Ένα βιβλίο που επιχειρεί να παρουσιάσει το αρχαίο μυθιστόρημα σε σημερινούς αναγνώστες, έξω από τον στενό κύκλο των φιλολόγων, δεν χρειάζεται πολλά λόγια για να δικαιολογήσει την ύπαρξή του. Κι αυτό γιατί, παρά το αυξανόμενο ενδιαφέρον που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια για το είδος του αρχαίου μυθιστορήματος, και παρά τις σημαντικές προόδους της έρευνας, καμιά σύγχρονη και κατατοπιστική εισαγωγή δεν είδε ακόμη το φώς. Μια τέτοια εισαγωγή αποτελεί τούτο το βιβλίο, που η δομή του χρειάζεται ενδεχομένως μερικές επεξηγήσεις.
Το θέμα προσεγγίζεται από μια ευρύτερη σκοπιά: έτσι, εκτός από τις δύο σπουδαιότερες μορφές του είδους, το «ιδεώδες» ελληνικό και το «κωμικό» ρωμαϊκό μυθιστόρημα, το βιβλίο εξετάζει και τον ψευδοϊστορικό Βίο Αλεξάνδρου του Μακεδόνος και τη συνέχιση του «ιδεώδους» μυθιστορήματος στις Απόκρυφες Πράξεις των Αποστόλων. Εξετάζει επίσης το κοινωνικό και το λογοτεχνικό υπόβαθρο του μυθιστορήματος, καθώς και την υποδοχή που του επιφυλάχθηκε κατά τον Μεσαίωνα και τους νεότερους χρόνους. Το εύρος αυτό σημαίνει αναπόφευκτα κάποιες θυσίες εις βάρος του βάθους: απουσιάζουν λοιπόν η αναλυτικότερη –και κατανάγκην «τεχνική»- εξέταση των αποσπασμάτων που μας δίνει διαρκώς η παπυρολογία, καθώς και οι βαθύτερες θεωρητικές συζητήσεις σχετικά με τη φύση του είδους, αφού τα κύρια χαρακτηριστικά του αναδεικνύονται κατά την ανάγνωση του βιβλίου, στη σύγκριση με τα συγγενικά λογοτεχνικά είδη, και καθρεφτίζονται στην ευρωπαϊκή «αναγέννησή» του.



Ο Τόμας Χαίγκ γεννήθηκε το 1938 και σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας και στα Σουηδικά Ινστιτούτα της Ρώμης και της Αθήνας. Το 1972 έγινε λέκτορας των Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας, και το 1977 καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν (Νορβηγία). Έχει δημοσιεύσει πλήθος πραγματείες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά. Το 1971 δημοσίευσε μια έρευνα με τίτλο Η αφηγηματική τεχνική στα αρχαία ελληνικά μυθιστορήματα, και το 1975 το βιβλίο Ο Φώτιος ως μεσάζων της αρχαίας λογοτεχνίας. Επίκεντρο της έρευνάς του είναι η ελληνική λογοτεχνία της μετακλασικής περιόδου και η ελληνική γλώσσα στη χριστιανική Νουβία.

cup.gr