Νο 213

Pedro Filipe Carreira Rodrigues (Πορτογαλία)
.
ΚΑΒΑΦΗΣ, ΣΤΙΣ ΜΑΚΡΙΝΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ 1903

Κανείς δεν ήταν τόσο μοναχικός, ακόμη κι όταν
ξυπνούσε με τα μάτια του φίλου του στα μάτια του,
σαν τον Έλληνα εκείνο που στους στίχους του τολμούσε
να μιλάει για ό,τι όλοι σιωπούσαν
ή μόνο στα κρυφά ομολογούσαν –
κανείς τόσο μοναχικός, τόσο δοσμένος
στη βοή του πόθου και των δρόμων της Αλεξάνδρειας.

Εουζένιο ντε Αντράντε \ Πορτογαλία
Μετάφραση : Μαρία Παπαδήμα
Από την Ανθολογία ξένων καβαφογενών ποιημάτων
Συνομιλώντας με τον Καβάφη (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας)

No 212

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΟΥΟΛΤ ΟΥΙΤΜΑΝ (απόσπασμα)

Ανοίχτε μου όλες τις πόρτες!
Θα περάσω ό,τι και να γίνει!
Το σύνθημα : Ουόλτ Ουίτμαν!
Αλλά δεν λέω κανένα σύνθημα…
Περνάω χωρίς εξηγήσεις…
Κι αν χρειστεί γκρεμίζω τις πόρτες…
Ναι – εγώ ο καχεκτικός και πολιτισμένος, γκρεμίζω τις πόρτες,
γιατί τούτη τη στιγμή δεν είμαι μήτε καχεκτικός μήτε πολιτισμένος,
είμαι ΕΓΩ, ένα σύμπαν που σκέπτεται από σάρκα και οστά, που θέλει να περάσει,
και θα περάσω ό,τι και να γίνει, γιατί όταν θέλω να περάσω είμαι Θεός!

Φερνάντο Πεσσόα \ Πορτογαλία
Άλβαρο ντε Κάμπος : Η «Θαλασσινή Ωδή» και άλλα ποιήματα (Εξάντας)
Μετάφραση : Μαρία Παπαδήμα

No 211

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΑΤΟΥΛΟ ΑΠ’ ΤΗ ΒΕΡΟΝΑ

Το σφαιριστήριο είναι μια σάλα μαγική
όπου ταπέτα πράσινα και φώτα σιωπηλά
μπερδεύονται με μηχανές που μπαρουτοκαπνίζουν
τύχες με σφαίρες ατσαλένιες
και γελαστά κορίτσια. Όπου πυροβολείς
πίσω από κρύσταλλα σε λαγούς σαλταδόρους
και πελώριες αρκούδες που βρουχιώνται. Ένα μέρος
όπου συχνάζοντας περνάει προκλητικά
η Ομορφιά. Όπως εσύ περνάς και παίζεις
μ’ αυτό ή μ’ εκείνο, μ’ απονιά
εφηβική, αργοπορώντας τα μαύρα μαλλιά σου
και το μαύρο νεαρότατό σου βλέμμα
και τα σβέλτα σου εξαίσια πόδια.
Της Ομορφιάς πειρασμέ, δεν είναι δύσκολο
να φαντασθώ το ηδονικό κορμί σου
απαλό στο στρωσίδι. Προσφερμένο
σε μια τέλεια γυμνότητα βουβή
και συνένοχη. Εσύ, ντελικάτη Ομορφιά,
που ανάμεσα περνάς απ’ τα μπιλιάρδα,
ψάχνοντας για τον πιο καλό τσοπάνο ή για το δόσιμο
μετά απ’ το τυχερό παιγνίδι και το πιοτό, απλόχερα.

Τι παράξενο δώρο η ομορφιά!
Το ξέρει όποιος την έχει; Πούθε προέρχεται,
πώς γεννιέται, γιατί μουντή είναι τόσο;
Η γέννα της και τόσο ανόμοιοι οι κάτοχοι της;
Πού χρωστάει τη μαγεία της και πώς
μπορεί να ξεπροβάλλει μες στην πυκνή μυρουδιά κάποιων μπιλιάρδων;

Luis Antonio de Villena \ Ισπανία
Ηλίας Ματθαίου : Σύγχρονη Ισπανική Ποίηση (Γνώση)

No 210

Victoria Contreras Flores(Ισπανία)
.
Τον συγκράτησε η νύχτα,
το διάφανο σκοτάδι του στερεώματος
έπεφτε στο λόφο.
Στο στήθος ένιωσε το δάσος,
την ασυγκράτητη δύναμη του αναστήματός του,
και το πέρασμα του αίματος.
Ο άνθρωπος είναι πηγή, μονολογούσε,
κρυμμένη, πιο απόκρυφη
απ’ τη φωτιά της γης.
Και κοίταζε τα φώτα,
η πόλη περίμενε το γυρισμό του.

Ευτυχισμένος αγάπησε. Έκλαιγε.
Κι άκουσε. Περνούσαν οι άνεμοι ψηλά
ανάμεσα στα φύλλα, οι γρύλοι τρελάθηκαν
κι άκουσε του αίματος του το βόμβο,
δυνατό σαν ένα θαλασσινό χτύπημα.
Άκουσε την υπόκωφη πάλη της σελήνης
που εισχωρούσε στο δάσος, πιο πάνω
το λεπτεπίλεπτο άγγιγμα των άστρων,
κι άνοιξε τα χέρια, και πλάτυνε το στήθος του το ρημαγμένο, νυχτερινό,
και μπήκε μέσα του η γη.
Κι ήταν καλόγευστη η επιστροφή του.
Ύστερα κοίταξε τα χέρια του
μεγάλα, υπάκουα, γυμνά
και μέσα τους έκρυψε το ήρεμο πρόσωπό του.

Προαισθανόταν ήδη την αυγή,
κι ελεύθερος, ύψωσε φωνή,
άφησε την κραυγή του στην τύχη του αέρα,
γέμισε ο λόφος μακριούς,
τρεμουλιαστούς ψιθύρους.
Μακριά, μέσα στον ύπνο, η πόλη έτρεμε.

Francisco Brines : Ποιήματα της παλιάς ζωής (Γαβριηλίδης)
Μετάφραση : Τάσος Δενέγρης
.
(Βλ επίσης και Νο 142)

No 209

Steve Walker(Καναδάς)

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
(ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΟΡΜΙ)
(…)
Η χάρη και το χαμόγελο σου,
σύντροφοι ημερών αλλοτινών, γυρίζουν
παντοδύναμα σε μένα, τώρα που είμαι,
όπως τόσες άλλες
προτού σε γνωρίσω, μόνος.

Ταγμένη διορία είχε
η γνωριμία μας κι ο δεσμός μας, όπως όλα
στη ζωή, και μια μέρα, μια οποιαδήποτε μέρα
χωρίς αιτία φανερή ούτε αφορμή
πάψαμε να βλεπόμαστε. Το προαισθάνθηκες;
Εγώ ναι, εγώ που είχα πάντα το προαίσθημα.

Ο πειρασμός με τριγυρίζει
να σκεφτώ, γιατί όλος εκείνος
ο παιδεμός του έρωτα, αρχαίος όπως ο κόσμος,
που κάτι λιγοστές στιγμές φθάνουν να εξαγοράσουν;
Βάσανα του έρωτα χαμένα.

Όχι. Μην απαρνιέσαι εκείνον,
στον έρωτα μην επιορκείς.
Ήταν όλα πληρωμένα, ναι, ήταν όλα καλά πληρωμένα,
όμως άξιζε ο κόπος, ο κόπος για του έρωτα
το βάσανο, που σήμερα θάρρεψες για χαμένο.

Την ώρα το θανάτου
(Εάν μπορεί ο άνθρωπος γι’ αυτή την ώρα
να κάνει προγνωστικά, λογαριασμούς),
η εικόνα σου στο πλάι μου
ίσως να μου χαμογελάσει όπως σήμερα μου χαμογέλασε,
φωτίζοντας τούτη τη σκοτεινή κι απόμερη ύπαρξη
με τον έρωτα, μοναδικό φέγγος του κόσμου.

Luis Cernuda – Ισπανία
(Εκηβόλος, τεύχος Νο 10)
Μετάφραση : Νίκη Δ. Παπαθάνου

No 208

ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΟΥΩΛΤ ΟΥΙΤΜΑΝ (απόσπασμα)
Γι’ αυτό δε βάζω τις φωνές, γέροντα Ουώλτ Ουίτμαν,
ενάντια στο παιδί που μουτζαλώνει
τ’ όνομα μιας μικρής στο μαξιλάρι του,
ούτε στ’ αγόρι που ντύνεται νύφη
μέσα στη σκοτεινιά της γκαρνταρόμπας,
ούτε ενάντια στους μοναχικούς των καζινό
που πίνουν με απέχθεια το ύδωρ της πορνείας,
ούτε ενάντια στους άντρες της πράσινης ματιάς
που αγαπούνε άντρα και φλέγονται τα χείλια τους μέσα στη σιωπή.
Αλλά ναι, εναντίον σας, των πόλεων αδελφές,
με τυμπανιαία σάρκα και σκέψεις βρωμερές.
Μάνες της λάσπης. Άρπυιες. Στεγνοί εχθροί
του Έρωτα που στέμματα μοιράζει της χαράς.
Πάντα ενάντια σας, που δίνετε στ’ αγόρια
σταγόνες βρωμερής θανής με φάρμακο πικρό.
Πάντα ενάντια σας,
Νεράιδες της Βορείου Αμερικής,
Πάχαρος της Αβάνας,
Χότος του Μεξικού,
Σαράσας των Γαδείρων,
Άπιος της Σεβίλλιας,
Κάνκος της Μαδρίτης,
Φλόρας της Αλικάντης,
Αδελαϊδες της Πορτογαλίας.
.
Χρίστος Γούδης: Λόρκα. Ποιητής στη Νέα Υόρκη (Τραυλός)
.
(Βλ επίσης και Νο 53)

No 207

Steve Walker(Καναδάς)

.

Είχε άραγε ο Λόρκα επαφές με τους κύκλους των ομοφυλόφιλων της Νέας Υόρκης; Έτσι φαίνεται. Μια μέρα ο Άνχελ Φλόρες, εκδότης του Alhambra, δυο χρόνια νεότερος από το Φεντερίκο, τον πήγε στο Μπρούκλυν για να γνωρίσει το Χαρτ Κρέιν, που έκανε τότε τις τελικές διορθώσεις στη συλλογή The Bridge (Η γέφυρα). Στο σπίτι του γινόταν πάρτι, και βρήκαν τον Αμερικανό ποιητή τριγυρισμένο από μεθυσμένους ναύτες. Ο Κρέιν ενδιαφερόταν για ό,τι συνέβαινε στην Ισπανία, μα δε μιλούσε τη γλώσσα. Αφού ο Φλόρες τον σύστησε στο Φεδερίκο και μετέφρασε τις πρώτες τους κουβέντες, φαίνεται πως οι δυο ποιητές άρχισαν να συνεννούνται με τα λιγοστά γαλλικά τους. Ο Φλόρες κατάλαβε αμέσως ότι ο Κρέιν και ο Λόρκα είχαν πολλά κοινά, αρχής γενομένης με το ενδιαφέρον τους για τους ναύτες, και αποσύρθηκε διακριτικά. Καθώς έφευγε, γύρισε και είδε τον Κρέιν, στο κέντρο μιας παρέας, να αστειεύεται και το Λόρκα να μιλάει σε μια άλλη.
Όπως αρκετοί ομοφυλόφιλοι, έτσι και ο Λόρκα – στο νου έρχεταο ο Querelle de Brest του Ζενέ – γοητεύοταν από το αρχέτυπο του ναύτη, κι είναι αδύνατον να μη συνδέσουμε τους ναυτικούς που εμφανίζονται συχνά στα αμερικανικά ποιήματα και σκίτσα του, σε συνάρτηση με το σαρκικό έρωτα και το αλκοόλ, με τη σκηνή που περιγράφει ο Φλόρες. Δε γνωρίζουμε ωστόσο αν ο Λόρκα και ο Κρέιν συναντήθηκαν ξανά.

Ίαν Γκίμπσον : Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (μικρή άρκτος)

No 206

[ Η ΖΩΗ… ΕΙΝΑΙ…]
.
Η ζωή… είναι να θυμάμαι το θλιβερό
ξύπνημα σε ένα αβέβαιο τρένο, την αυγή: να έχω
δει έξω το αβέβαιο φως: να έχω νιώσει
στο μουσκεμένο κορμί την παρθενική
και σκληρή μελαγχολία του τσουχτερού ανέμου.

Αλλά ακόμη πιο γλυκό είναι να θυμάμαι
την απροσδόκητη λύτρωση: δίπλα μου
ένας νεαρός ναύτης: το μπλε και το
άσπρο της στολής του κι έξω
μια θάλασσα νωπή από χρώμα.

Σάντρο Πέννα – Ιταλία
Μαρία Λαϊνά : Ξένη ποίηση του 20ου αιώνα (Λωτός)
Μετάφραση: Σωτήρης Παστάκας

No 205

SteveWalker(Καναδάς)

.

Μακριά από μένα, περπατούσαν δυο νέοι, που ο ευδιάκριτος ήχος της φωνής τους ακουγόταν από μακριά. Σταμάτησαν κάποια στιγμή κάτω από το φως ενός φαναριού και είδα καθαρά, πάνω στα σκούρα ρούχα τους το άσπρο του χεριού να ψάχνει και να βρίσκει άλλο άσπρο. Δυο στενές επιφάνειες σάρκας εμφανίστηκαν, και τα χέρια καθώς αποτραβήχτηκαν, έμειναν απροστάτευτα και τρυφερά κάτω από το φως του φαναριού. Τα λόγια, σε χαμηλωμένο τόνο, παρέμεναν ήρεμα και σαφή μέσα στην ησυχία γύρω. Ένας από τους δυο νέους επέμενε, μιλούσε για κείνη την καθαρή σάρκινη λουρίδα στον φίλο, μετά, σαν να ‘ δειχνε κάποια λεπτομέρεια, έβλεπα το λευκό του χεριού να συγχέεται με το άλλο λευκό. Μετά έφυγαν με πολύ αργό βήμα, μέσα στο σκοτάδι και την γαλήνη της ώρας.

Σάντρο Πέννα : Λίγος πυρετός (Οδός Πανός)

No 204

ΟΛΗ ΜΕΡΑ ΔΟΥΛΕΥΩ

Όλη μέρα δουλεύω όπως ένας καλόγερος
και τη νύχτα σε γύρες, όπως ένας βρομόγατος
Αναζητώντας έρωτα… Θα προτείνω
στη Σύνοδο να μ’ ανακηρύξει άγιο.
Στην απάτη απαντώ αληθινά
με γαλήνη. Με το μάτι κοιτώ
ζωγραφιάς τους ανθρώπους της βίας.

.

****

Eνδιαφέρουσα είναι ασφαλώς κι η ιδεολογία που ανέπτυξε και που όπως είπαμε φανερώνεται διάχυτη μέσα στο έργο του. Ο Παζολίνι πίστευε σ’ ένα μαρξισμό λαϊκίστικο, ρομαντικό, ριζωμένο στην παράδοση και προεκτεινόμενο στην ουτοπία.
Κι όμως, όχι τυχαία, ο θάνατος προήλθε από τους ανθρώπους που ο ίδιος μια ζωή υπερασπίστηκε.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να προσθέσω πως δυστυχώς το φαινόμενο Παζολίνι – παρά τις δεκάδες μελέτες- συζητιέται ακόμη στη χώρα του ποια θέση κατέχει. Όταν η υποκρισία πέσει κατά γης θα αποκαλυφθεί ως ο προεξάρχων της τετράδας που συγκλόνισε την ιταλική ποίηση...

.

Παζολίνι-Ουγγαρέτι-Κουαζιμόντο (Αιγόκερως)
Μετάφραση και σχόλια: Στέλιος Κάτσικας

No 203

W.P.Magill(ΗΠΑ)

.

Το να ζεις λοιπόν σημαίνει να αντιμετωπίζεις την τραγική καθημερινότητα με τον κοροϊδευτικό σαρκασμό μιας ψεύτικης ανωτερότητας, ή με τη διέξοδο της εξαγοράς, όπου μια και μόνη πράξη καλωσύνης λυτρώνει μια ζωή ξοδεμένη στο βούρκο της φτώχειας, ή με την άγρια σεξουαλικότητα ενός μελαγχολικού πλήθους από πόρνες, προαγωγούς, ομοφυλόφιλους, σημαδεμένους από μια θλίψη που χάνεται στο χρόνο και αποκλεισμένους από τη συνειδητότητα. Το άμορφο έχει ωστόσο δική του ζωή. Κινείται χωρίς νόημα, αλλά έχει φως. Πεθαίνει χωρίς σταυρούς, αλλά έχει το μεγαλείο και την ηθική απελπισία όποιου ξέρει, έχει καταλάβει και παραδεχτεί.

Sandro Petraglia: Pasolini (ηράκλειτος)

No 202

Μόλις τον χώσανε μέσα – στη Ρετζίνα Τσέλι κι όχι στην Πόρτα Πορτέζε, γιατί μόλο που ‘ μοιαζε ακόμα πιτσιρικάς είχε κιόλας πατήσει τα δεκαοχτώ – έξυσε τη σγουρή κεφάλα του και σκέφτηκε από μέσα του : «Εδώ σε θέλω κάβουρα πώς περπατάς στα κάρβουνα!» Και δεν έκανε λάθος, γιατί οι πρώτες κουβέντες που άκουσε μόλις βρέθηκε μέσα, από ‘ναν τύπο – φτυστός Λάζαρος αναστημένος ήταν : «Πολύ φίνο κωλαράκι μου ‘χεις, ρε φιλάρα». Αλλά για καλή του τύχη, ο αδερφός του, ο Λεντσέτα νούμερο ένα, ήτανε απ’ τους πιο αξιοσέβαστους κλέφτες της Ρετζίνα Τσέλι. Έτσι, από σεβασμό στον αδερφό του σεβαστήκανε και κείνον κι ας ήτανε γλυκούλης.

Πιέρ Πάολο Παζολίνι : Τα παιδιά της ζωής (Οδυσσέας)

No 201

ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΘΕΡΜΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΑ
Κατά τις Θέρμες κατευθύνονται του Καρακάλα
οι νέοι φίλοι, καβαλικεύοντας
σε Rumi ή Ducati, μ’ αρσενική
αιδημοσύνη κι αρσενική αδιαντροπιά,
μες στων παντελονιών τους τις ζεστές πτυχές
κρύβοντας αδιάφοροι, ή φανερώνοντας
τα μυστικά των στύσεών τους…
Με το κεφάλι τους το κατσαρό, και το νεανικό
το χρώμα των πλεχτών τους, σκίζουν
τη νύχτα, με κίνηση κυκλοτερή
και άσκοπη, εισβάλλουν μέσα της,
λαμπροί κυρίαρχοί της. (...)

Παν. Χατζηγάκης : Pier Paolo Pasolini ( Δίφρος)

Νο 200

Myles Antony(Μ.Βρετανία)
.
ΜΙΑ ΑΠΕΛΠΙΣΜΕΝΗ ΖΩΝΤΑΝΙΑ ΙΙΙ (απόσπασμα)
Και κάποιο απομεσήμερο, ή κάποιο βράδυ, ουρλιάζοντας έτρεξα
στους δρόμους της Κυριακής, μετά το ματς,
στο παλιό νεκροταφείο, εκεί, πίσω από τις ράγες του τραίνου,
κι έκανα, και ξανάκανα, μέχρι να ματώσω
την πιο γλυκιά πράξη της ζωής,
εγώ μόνος, πάνω σ’ ένα σωρούδι χώμα
δυο ή τριών τάφων
Ιταλών ή Γερμανών στρατιωτών
χωρίς όνομα στους σανιδένιους σταυρούς
- θαμμένων εκεί απ’ τον καιρό του άλλου πολέμου.

Και τη νύχτα, μετά, ανάμεσ’ απ’ τα στεγνά τα δάκρυα
τα ματωμένα σώματα εκείνων των φτωχών άγνωστων
ντυμένων στο χακί

ήρθαν σαν ένα τσαμπί πάνω απ’ το κρεβάτι μου
όπου κοιμώμουν γυμνός και άδειος,
να με λερώσουν με αίμα, ως την αυγή.

Pier Paolo Pasolini : Ποίηση σε σχήμα τριαντάφυλλου (τυπωθήτω)
Μετάφραση : Ανδρέας Ριζιώτης

Νο 199

Serhan Murat(ΗΠΑ)
.
Η ΙΤΑΛΙΑ ΜΟΥ (απόσπασμα)
Πράξη λαγνείας, πραξη λαγνείας
σε μια μόνο γειτονιά, σε μια μόνο πόλη
στην αυγή της νότιου Ιταλίας, Απουλίας
Καλαβρίας, Λουκανίας, ή Σικελίας μέσα
στα σπίτια των φτωχών, στην θάλασσα Θεέ μου
γίνεται κάτι σιγά σιγά το ανώμαλο.
Αισθάνομαι σαν καταδικασμένος
- και πράγματι η μια συνάντηση μέσα στα ερειπωμένα σπίτια
και η άλλη μέσα σε W.C.
Μεταξύ ενός έρωτος με γλυκούς γορίλες
- ομαδικώς –ντυμένοι με μπλουζίτσες θαλασσιές
και παντελόνι 100 δρχ και μεταξύ ενός έρωτα
μ’ εξευτελιστικά παζάρια στην τιμή.
Ληστείες, ιδρώτες, σεξ προχειροπλυμένα.
Δεν μου απομένει να κάνω άλλο, παρά την ποίησή μου
Ποίηση.

Μετάφραση : Δημήτρης Παπαδάκης (Ντακρέτας)
Γιώργος Χρονάς : Μια στιγμή Πιέρ Πάολο Παζολίνι (το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου Νο 42)

Νο 198

Σκυμμένος πάνω του, σε μια κίνηση πιο πολύ προσκυνήματος παρά λαγνείας, απόδωσα τιμές στην ομορφιά του που τις δέχθηκε με την απόμακρη απάθεια ενός ειδώλου.
- Πάμε να πάρουμε λίγο αέρα, θέλεις;
Δεν ήξερα ακόμα τι θα του ζητούσα. Η μόνη μου επιθυμία για την ώρα ήταν να νιώσω τα παπούτσια μου να χώνονται στη λάσπη.
Ανάλαφρος και ζωηρός, σάμπως το κάθισμα της Άλφα Ρομέο να μη μας είχε χρησιμεύσει σαν νυφική παστάδα, είδε ένα άδειο κουτί πορτοκαλάδας και άρχισε να ντριπλάρει. Τον ακολούθησα και τον έφτασα στην είσοδο του γηπέδου. Κόλλησα από πίσω του, τον αγκάλιασα, έπιασα με τα δυο μου χέρια την πόρπη της ζώνης του και του είπα στ’ αυτί:
- Τώρα θα κάνεις τη γυναίκα.
Ταχύς σαν αίλουρος, γύρισε απότομα και μου κατάφερε μια φοβερή γροθιά στη μύτη. Έβγαλα το πουκάμισο για να σταματήσω το αίμα που έτρεχε ποτάμι.

Ντομινίκ Φερναντέζ : Εγώ ο Πιέρ Πάολο στα χέρια του αγγέλου (Αστάρτη)

Νο 197

John Gibbons

ΟΙ ΓΛΥΚΙΕΣ ΜΕΡΕΣ, ΟΙ ΑΝΟΜΕΣ

Οι γλυκιές μέρες, οι άνομες, έφεγγαν όλη μέρα
και τρέμουν, να, στις χάλκινες τις αντηλιές της δύσης.
Κλείσε τα μάτια σου, φτωχιά ψυχή μου, κι έλα μέσα:
παγίδες στήνει ο πειρασμός. Θα κολαστείς, ψυχή μου!

Όλο έφεγγαν, καθώς κυματιστό χαλάζι φλόγες,
τα κλήματα όλα δέρνοντας στη ράχη, όλα λυγώντας
τα στάχυα των αγρών, και τον ολόγλαυκο εμόλευαν
τον ουρανό, τον μουσικό ουρανό, που σε φωνάζει.

Ω φρίκη! Ω φύγε, αργόπορη και δένοντας τα χέρια!
Τα ωραία μας τα Αύριο αν πέσουνε βορά στα Χτες - στοχάσου!
Το πάθος το παλιό αν ζητάει να πάει ακόμα πέτα;

Στρέφουν απάνω σου : χρωστάς ξανά να τις σκοτώσεις;
Μια έφοδο ανήμερη, σκληρή – η υπέρτατη, το ξέρω:
Ω προσευχήσου, ενάντια προς τη θύελλα, προσευχήσου.

Μετάφραση: Τέλλος Άγρας
Paul Verlaine : Νυχτερινή φαντασία (Ποταμός)

Νο 196

ΞΕΚΙΝΗΜΑ
Αρκετά είδα. Το όραμα αντάμωσα σ’ όλους τους αιθέρες.
Αρκετά πήρα. Βόμβους των πόλεων, το βράδυ, και στον ήλιο, και πάντα.
Αρκετά γνώρισα. Τις στάσεις της ζωής.- Ω Βόμβοι και Οράματα!
Ξεκίνημα μέσα σε καινούργιες αγάπες και θορύβους!

Arthur Rimbaud : Εκλάμψεις (Ηριδανός)

Μετάφραση : Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου

N0 195

ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ

Αν θυμάμαι καλά, κάποτε η ζωή μου ήταν ένα ξεφάντωμα όπου άνθιζαν όλα τα αισθήματα κι έρεε κάθε λογής οίνος.
Μια βραδιά κάθισα στα γόνατα μου την Ομορφιά – Και τη βρήκα αφόρητη. – Και τη λοιδόρησα.
Ξεσηκώθηκα ενάντια στην εξουσία.
Πήρα τους δρόμους. Αχ, μάγισσες, δυστυχία, μίσος, σε σας εμπιστεύτηκα το θησαυρό μου!
Κατάφερα να σβήσω από τη σκέψη μου κάθε ανθρώπινη ελπίδα. Όρμησα ύπουλα, σαν άγριο θηρίο. Όρμησα ύπουλα, σαν άγριο θηρίο, να πνίξω κάθε χαρά.
Κάλεσα τους δήμιους, να δαγκώσω πεθαίνοντας το κοντάκι των τουφεκιών τους. Κάλεσα τις συμφορές, να πνιγώ μέσα στην άμμο και το αίμα. Θεός μου η δυστυχάι. Ξάπλωσα στη λάσπη. Στέγνωσα στον αέρα της αμαρτίας. Κι έπαιξα ωραία παιχνίδια με την τρέλα.
Και η άνοιξη μου χάρισε το φριχτό γέλιο του ηλίθιου. (…)

Arthur Rimbaud: Μια εποχή στην κόλαση (Γαβριηλίδης)
Μετάφραση : Χριστόφορος Λιοντάκης

.

ΑΙΜΑ ΚΑΚΟ
Η ανία δεν θάναι πια ο έρωτας μου. Λύσσες, τρέλλες, ασωτείες – εγνώρισα κάθε ακμή και παρακμή τους- αλάκερο το φορτίο μου αφήνω χάμω.
Ας αναμετρήσουμε, νηφάλιοι, την έκταση της αθωότητάς μου. Δεν θέλω πια να εκλιπαρώ βίτσες για παρηγοριές. Μήτε κ’ έχω σκοπό να σαλπάρω για το ταξίδι του γάμου με τον Ιησού – Χριστό πεθερό μου.
Δεν είμαι πια δέσμιος της λογικής μου.(….)
Όσο για την καθιερωμένη ευτυχία, οικογενειακή είτε… όχι, δεν αντέχω.
Έχω οργιάσει πάρα πολύ, πάρα πολύ εξασθενίσει.

Arthur Rimbaud : Μια εποχή στην κόλαση (Γνώση)
Μετάφραση : Νίκος Σπάνιας.

No 194

ΑΙΣΘΗΣΗ
Γαλάζιες του καλοκαιριού βραδιές, θα πάω στα μονοπάτια,
Στο κέντημα των σταχυών. Την κοντή θα πατώ χλόη
Ρεμβάζοντας, στα πόδια μου τη δροσιά της θα νιώθω.
Θ’ αφήσω τον άνεμο να λούζει το γυμνό μου κεφάλι.

Αμίλητος, κι ούτε σκέψη καμιά:
Μα ο άπειρος έρωτας την ψυχή θα μου πληρώσει,
Πέρα θα τραβήξω, μακριά πολύ, ίδιος τσιαγγάνος,
Στη φύση μέσα – ευτυχής όμοιος με γυναίκα.

Claude-Edmonde Magny: Ρεμπώ (Πλέθρον)
Μετάφραση: Γιώργος Σπανός

No 193

Lou Drew (ΗΠΑ)

Όταν ο ποιητής των Φωταψιών εμφανίσθηκε μεταξύ των μελών της οικογένειας Βερλαίν, διαδραματίσθηκε μια σκηνή γεμάτη περίεργο πάθος : ο καημένος ο Βερλαίν όρμησε στην αγκαλιά του φίλου του παίρνοντας όρκο ότι θα του έμενε αφοσιωμένος σε όλη του τη ζωή. Σ’ αυτό το ξέσπασμα ειλικρίνειας και συγκινητικής μετάνοιας η απάντηση του Ρεμπώ ήταν κατηγορηματικά αρνητική : συμφωνούσε με τη γνώμη των γυναικών, όλα έπρεπε να σταματήσουν μεταξύ τους και δεν είχε παρά να φύγει. Τότε η σκηνή έγινε τραγική: ο Βερλαίν, τρελός από απελπισία κι ερεθισμένος απ’ το αψέντι, πυροβόλησε δυο φορές τον φίλο του που επέμενε στην απόφαση του και τον πλήγωσε ελαφρά στον καρπό του χεριού. Αλλά αμέσως, υποφέροντας για τη «θλιβερή» του πράξη, εμπρός στα μάτια της πανικοβλημένης οικογένειας του, έπεσε κλαίγοντας στα πόδια του πληγωμένου που τον συγχώρεσε αμέσως και πήγε να του περιποιηθούν το τράυμα.

Ζαν Μπουργκινιόν – Σάρλ Ουέν : Η ζωή του Αρθούρου Ρεμπώ (Χατζηνικολή)

No 192

Erzsébet Korb (Ουγγαρία)

O Verlaine στον Rimbaud
Στη θάλασσα,[3 Ιουλίου 1873]
[…] Εάν, και καταπώς φαίνεται είναι πολύ πιθανό, πρέπει να κάνω αυτή την τελευταία μαλακία, θα την κάνω τουλάχιστο σαν ένας γενναίος μαλάκας, Η τελευταία σκέψη μου, φίλε μου, θα είναι για σένα, για σένα που με φώναζες απ’ την προκυμαία και που όμως δεν ήθελα να ξαναδώ, γιατί έπρεπε να πεθάνω, - ΤΕΛΟΣΠΑΝΤΩΝ!
Θέλεις μήπως να σε φιλήσω πεθαίνοντας;
O φτωχός σου
P. Verlaine

Ο Rimbaud στον Verlaine
Λονδίνο. Παρασκευή απόγευμα [4 Ιουλίου 1873]
[…] Δεν σταμάτησα να κλαίω εδώ και δυο μέρες. Γύρισε. Θάρρος, ακριβέ μου φίλε. Τίποτα δεν χάθηκε. Δεν έχεις παρά να ξανακάνεις το ταξίδι. Θα ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας εδώ με θάρρος και υπομονή. Αχ! Σε ικετεύω. Είναι για το καλό σου άλλωστε. Γύρισε, θα ξαναβρείς εδώ όλα σου τα πράγματα. Ελπίζω να καταλαβαίνεις τώρα πως δεν υπήρχε τίποτα αληθινό στη συζήτησή μας, Ω, η φρικτή στιγμή! μα κι εσύ, σαν σου ‘κανα νόημα να κατεβείς απ΄το πλοίο, γιατί δεν ερχόσουνα; Zήσαμε δυο χρόνια μαζί για να φτάσουμε ως εδώ; Tι θα κάνεις; Αν δεν θέλεις να γυρίσεις, θέλεις μήπως να ‘ρθω να σε βρω εκεί όπου βρίσκεσαι;
Nαι, το λάθος ήτανε δικό μου.
Ε, δεν θα με ξεχάσεις, έτσι;
Όχι δεν μπορείς να με ξεχάσεις.
Εγώ, σ’ έχω πάντα εδώ.
Έλα, απάντησε στο φίλο σου, μήπως δεν πρέπει πια να ζούμε μαζί;
Θάρρος, απάντησέ μου γρήγορα.
Δεν μπορώ να μείνω άλλο εδώ πέρα.
Ν’ ακούσεις μοναχά αυτό που σου λέει η καρδιά σου.
Γρήγορα λέγε αν πρέπει νάρθω να σε βρω.

Δικός σου για όλη τη ζωή.
Rimbaud

Αρτύρ Ρεμπώ – Πωλ Βερλαίν : Aλληλογραφία (Ερατώ)

No 191

Henri Fantin-Latour(Γαλλία)
.
Όταν γνωρίστηκαν, ο Πολ Βερλέν ήταν παντρεμένος, είκοσι εφτά χρόνων, και αρκετά διάσημος ποιητής, ενώ ο Αρθούρος Ρεμπό ήταν δεκαέξι μόλις χρόνων, ένας ταπεινός επαρχιώτης που έγραφε συναρπαστικούς στίχους. Συναντήθηκαν στο Παρίσι, τον Σεπτέμβριο του 1871’ δυο χρόνια μετά, ο Βερλέν προσπάθησε να σκοτώσει τον Ρεμπό πυροβολώντας τον. Στο μεταξύ, έζησαν τον επιθανάτιο ρόγχο ενός διεφθαρμένου και ταπεινωτικού πάθους. Ήταν, όπως είπε ο Ρεμπό, σύντροφοι στην κόλαση. (….)
Ο αστός Βερλέν πάντα φοβόταν να δείχνει αδυναμίες κι έτσι, ο άξεστος και ονειροπόλος Ρεμπό τον εμπόδιζε να συμβιβαστεί με τις κοινωνικές επιταγές και έδινε στην παράλογη και ανεξέλεγκτη ζωή του ένα υπερβατικό νόημα. Μήπως δεν έφταναν τις μυστικές και ποιητικές κορυφές, μέσα από την εξαθλίωση και την καταστροφή; Και οι δυο ήταν κληρονόμοι του Ρομαντισμού και παιδιά του χάους. Ζούσαν σ’ έναν κόσμο που μόλις είχε σκοτώσει τον Θεό και είχε ανακαλύψει πως το Κακό βρίσκεται μέσα μας και για να υπερασπίσουν τον εαυτό τους από το τόσο απρόσμενο κενό, θέλησαν να δημιουργήσουν μια καινούργια λογική της τρέλας. Κι έτσι, έτρωγαν χασίς (δεν το κάπνιζαν τότε αυτό το ναρκωτικό) και μεθούσαν συνειδητά με αψέντι και αγριαψιθιά, λαχταρώντας να υπερβούν τα όρια μιας λογικής που είχε αποδείξει ότι δε χρησίμευε σε τίποτε. Ο Ρεμπό, που ζούσε ήδη σε παραλήρημα, βρέθηκε με όλα αυτά σε μια κατάσταση διαρκούς σύγχυσης: έβλεπε σαλόνια στο βυθό των λιμνών, μιναρέδες στο περίγραμμα των εργοστασίων του Παρισιού.

Ρόζα Μοντέρο : Πάθη. Έρωτες και Μίση που άλλαξαν την ιστορία (Άγκυρα)

No 190

Robert C. Rore

.

Τρίτη 16 Νοεμβρίου 1897
Βίλα Γκουιντίτσε, Ποζίλιπο.
Αγαπητέ μου Ρόμπυ, σήμερα το απόγευμα έλαβα ένα γράμμα από τον Χάνσελ, στο οποίο μου δήλωνε πως πρέπει να μου στερήσει το άθλιο εισόδημα μου, από την στιγμή που συγκατοικώ με τον Μπόζυ. Υποθέτω πως τίποτε δεν μπορεί να τον σταματήσει. Όμως θεωρώ πως πρέπει να σου γράψω. Οφείλω να διαμαρτυρηθώ για λογαριασμό δικό μου και του Μπόζυ. Δεν είναι δίκαιο ούτε ακριβές, από κοινωνική άποψη, να χαρακτηρίζει τον Μπόζυ «κακόφημο άτομο». Στο τέλος-τέλος, δεν κατηγορήθηκε για τίποτε σε καμία από τις δίκες μου. Δεν αποδείχθηκε τίποτε εναντίον του, ούτε έγινε καμία προσπάθεια να αποδειχθεί οτιδήποτε.
Εξάλλου, δεν είναι σωστό να λέει πως προκάλεσα «δημόσιο σκάνδαλο» επειδή είμαι μαζί του. Αν οι εφημερίδες κατέγραψαν το γεγονός, αυτή είναι η δουλειά τους. Αν ζούσα εδώ μαζί σου, πάλι το ίδιο δηλητήριο θα έχυναν, πάλι με την ίδια χυδαιότητα θα κατέγραφαν το γεγονός. Το ίδιο θα συνέβαινε ακόμη κι αν ο συγκάτοικός μου ήταν ο πιο αξιόλογος άνθρωπος, ακόμη κι αν διέθετε την πλέον περίοπτη κοινωνική θέση. Νομίζω πως θα έπρεπε να θεωρούμαι υπεύθυνος μόνο για το σκάνδαλο της εμπλοκής μου με τον νόμο. Η ίδια μου η ύπαρξη είναι ένα σκάνδαλο. Μα δεν φαντάστηκα ποτέ πως θα χρεωνόμουν σαν σκάνδαλο πως συνεχίζω να ζω. Γιατί, τελικά, αυτό συμβαίνει. Δεν μπορώ να ζήσω μόνος και ο Μπόζυ είναι ο μόνος από τους φίλους μου που είτε μπορεί είτε θέλει να μου προσφέρει την συντροφιά του.
.
Oscar Wilde: Μια ζωή επιστολές (Ηλέκτρα)

No 189

Johann Jacob Stunder (Δανία)

.

Όμως όλοι σκοτώνουν ό,τι αγαπάνε
κι ο καθένας τους τούτο πρέπει να ξέρει:
πώς άλλος με κόλακα λόγια σκοτώνει
άλλος με μάτια-φαρμακερό νυστέρι
ο δειλός με φιλί την πράξη αυτή κάνει
κι ο γενναίος άντρας με σπαθί στο χέρι

Όσκαρ Ουάιλντ : Μπαλάντα της φυλακης Ρήντινγκ (Γκοβόστης)

Μετάφραση : Στάθης Σπηλιωτόπουλος

.

Μα κι ο καθείς σκοτώνει ό,τι αγαπάει
Κι αυτό ας φτάσει σ’ όλωνε τ’ αυτιά
Άλλοι με κολακείες σε σκοτώνουν
Κι άλλοι με το φαρμάκι στη ματιά’
Οι δειλοί μ’ ένα φιλί τους σε σκοτώνουν
Κι αυτοί που ‘ναι γενναίοι με μια σπαθιά

Oscar Wilde : Η Μπαλάντα της Φυλακής του Ρήντιγ (Κοροντζης)
Μετάφραση: Ρήγα Γαρταγάνη

No 188

Zoran Korac (FYROM)

.

Η παρουσία σου σιμά μου στάθηκε η ολοκληρωτική καταστροφή της τέχνης μου και, στον πιο απόλυτο βαθμό, ρίχνω στον εαυτό μου τη ντροπή και την κατάκριση, γιατί σου επέτρεψα να βρίσκεσαι αδιάκοπα ανάμεσα στην τέχνη και σε μένα. Δεν μπορούσες να ξέρεις, ούτε να καταλάβεις, δεν μπορούσες να εκτιμήσεις.
Δεν είχα κανένα δικαίωμα να ελπίζω από σένα. Άλλο δεν σ’ ενδιέφερε παρά τα γεύματά σου και οι φαντασιοπληξίες σου. Επιθυμίαν είχες μόνο για τις διασκεδάσεις, για διασκεδάσεις κοινές και κάτι λιγώτερο από κοινές. (….)
Ένα πρωινό η μητέρα σου άρχισε να μου μιλάει για το χαρακτήρα σου και μου αποκάλυψε τα δυο κύρια ελαττώματά σου : τη ματαιοδοξία σου και κείνο που αυτή ονόμασε έλλειψη επίγνωσης για χρηματικά ζητήματα.
Θυμάμαι καλά πόσο μ’ έκανε να γελάσω. Ούτε μου περνούσε στο μυαλό η ιδέα πώς το πρώτο απ’ αυτά τα ελαττώματα θα μ’ έφερνε στη φυλακή και το δεύτερο στη χρεωκοπία.(….)
Ζητούσες δίχως έλεος κι έπαιρνες δίχως ευχαριστώ.

Όσκαρ Ουάιλντ : De profundis (O Κεραμεύς)

No 187

Philip Osborne (Μ. Βρετανία)

.

Ο Μπόζι κάθε άλλο παρά αθώος ήταν όταν γνώρισε τον Όσκαρ. Ήταν ήδη εξοικειωμένος με τον ομοφυλόφιλο υπόκοσμο ενώ ο Όσκαρ, εκτός από τον Ρόμπι Ρος και πιθανόν τον Τζον Γκρέι, φαινόταν να αρκείται περισσότερο στην ιδέα απ' ό,τι στην εφαρμογή. Απολάμβανε να περιστοιχίζεται από έξυπνους και όμορφους νεαρούς αλλά οι σεξουαλικές συναναστροφές, απ' όσα μπορούμε να συμπεράνουμε, ήταν σποραδικές και ακίνδυνες. Σε μια επιστολή γραμμένη όταν ο Ουάιλντ ήταν στη φυλακή, ο Ντάγκλας έλεγε: «Ο κόσμος με θεωρεί θύμα της μεγαλύτερης ηλικίας του και της σοφίας του… Όλα αυτά απέχουν πάρα πολύ από την πραγματική αλήθεια. Δεν ήταν αυτός που με αποπλάνησε, εγώ (ασυναίσθητα) τον έσπρωξα στον γκρεμό». Ο Μπόζι τον σύστησε στον κόσμο του «πόρνου», την αντρική πορνεία, και ο Όσκαρ γοητεύτηκε απ’ αυτό που βρήκε.
Ο κόσμος θεωρούσε φρικτό να προσκαλώ σε γεύμα τα αμαρτωλά πράγματα της ζωής και να απολαμβάνω τη συντροφιά τους. Όμως εκείνοι, από την άποψη από την οποία εγώ, ως καλλιτέχνης της ζωής, τους προσέγγιζα, ήταν ηδονικά πρόστυχοι και ερεθιστικοί. Ήταν σαν να γευμάτιζα με πάνθηρες. Ο κίνδυνος ήταν το ήμισυ της έξαψης… Για μένα ήταν τα πιο λαμπερά επιχρυσωμένα φίδια. Το δηλητήριό τους ήταν μέρος της τελειότητάς τους.

Μέρλιν Χόλαντ : Όσκαρ Ουάιλντ. Η ζωή και το έργο του (Ψυχογιός)

No 186

Warwick Beecham(Αυστραλία)

.

-Μη μου λες τώρα πως θέλεις να γίνεις καλός! Διαμαρτυρήθηκε ο λόρδος Χένρυ βουτώντας τ' άσπρα του δάχτυλα σ' ένα μπωλ από κόκκινο χαλκό γεμάτο με ροδόνερο είσαι τέλειος. Φρόντισε να μην αλλάξεις.
Ο Ντόριαν Γκρέυ κούνησε το κεφάλι του.
-Όχι Χάρυ. Έκανα πολλά φριχτά πράγματα στη ζωή μου. Δε θέλω να κάνω άλλα πια. Άρχισα από χτες τις καλές μου πράξεις.
-Πού πήγες χτες;
-Στην εξοχή Χάρυ, έμεινα κλεισμένος ολομόναχος σ' ένα μικρό πανδοχείο.
-Μα αγαπητέ μου, έκανε χαμογελώντας ο λόρδος Χένρυ, και ποιος δεν θα ήταν ενάρετος στην εξοχή: Εκεί δεν συναντάς κανέναν πειρασμό. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι που ζουν μακριά από τις πόλεις δεν έχουν ίχνος πολιτισμού. Ο πολιτισμός είναι κάτι που δύσκολα καταχτιέται. Ο άνθρωπος δεν έχει παρά μόνο δυο τρόπους για να τον κατακτήσει: την υψηλή πνευματική καλλιέργεια και τη διαφορά. Μη έχοντας ούτε το 'να ούτε το άλλο στη διάθεση τους οι επαρχιώτες αποτελματώνονται.
-Πνευματική καλλιέργεια και διαφθορά! Επανάλαβε ο Ντόριαν. Κάπως τα έχω γνωρίσει και τα δυο. Τώρα μου φαίνεται φριχτό να πρέπει να τα βρίσκεις πάντα ζευγαρωμένα. Γιατί έχω ένα καινούργιο ιδανικό Χάρυ. Θ’ αλλάξω τρόπο ζωής. Νομίζω πως έχω κιόλας αλλάξει λιγάκι.

Όσκαρ Ουάιλντ : Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ (Άγκυρα)

No 185

Maurice Heerdink(Ολλανδία)

.

Προσπάθησε να δώσει άλλη μια σπρωξιά. Ένιωθα όλα τα νεύρα μου τεντωμένα, κι ένα ξαφνικό τίναγμα με πλημμύρισε και μ’ έκαψε. Μπήκε μέσα στο αίμα μου σαν τη φωτιά. Η λύτρωση είναι σαν δυνατό ποτό. Η αναπνοή του ήταν ακανόνιστη, πνιγότανε, βογγούσε…
«Πεθαίνω», ψιθύρισε, «αυτό είναι πολύ».
Κι έπεσε λιπόθυμος στα μπράτσα μου.
Ξεκουράστηκε για μισή ώρα περίπου, όταν ξύπνησε τα μάτια του ήταν πλημμυρισμένα από αγάπη.
«Μ’ έκανες να νιώσω αυτό που δεν έχω ξανανιώσει ποτέ!», μου είπε.
«Ένιωσα κι εγώ το ίδιο», του απάντησα.
«Δεν ήξερα αν ήμουν στ' αλήθεια στον παράδεισο ή στην κόλαση, έχασα τον εαυτό μου».
Σταμάτησε μια στιγμή για να με κοιτάξει και μετά μου είπε:
«Πόσο σ' αγαπώ Καμίλ! Σ' αγαπώ μέχρι τρέλας. Σ' αγάπησα από την πρώτη στιγμή που σε είδα.»
Tου διηγήθηκα λοιπόν, πόσες φορές πόνεσα και πόσο υπέφερα προσπαθώντας να τον διώξω απ' την καρδιά μου, να σβήσω την αγάπη μου γι' αυτόν. Πώς ήμουν σα στοιχιό μέρα-νύχτα. Και πόσο ευτυχισμένος ήμουνα τελικά που τον βρήκα.

Όσκαρ Ουάιλντ(;) : Τέλενυ (Ερατώ)

No 184

Henry Bosdet R.A. (Μ. Βρετανία)
.
Ο Γουάιλντ πίστευε σε κάποιο πεπρωμένο του τεχνίτη, κι' ότι η ιδέα είναι πιο δυνατή κι' από τον άνθρωπο.
-«Υπάρχουν, έλεγε, δυο είδη καλλιτέχνες : οι πρώτοι δίνουν απαντήσεις, κι' οι άλλοι, ερωτήσεις. Πρέπει κανείς να ξέρη, αν είναι απ' αυτούς που απαντούν, ή μήπως από κείνους που ρωτούν' γιατί εκείνος που ρωτάει, ποτέ δεν είν΄ αυτός που απαντάει. Υπάρχουν έργα που προσμένουν, και που, για κάμποσον καιρό, μένουν ακατανόητα, - και τούτο, γιατί δίνουν απαντήσεις, σ’ ερωτήσεις, που δεν έγιναν ακόμα' γιατ' η ερώτηση, πολλές φορές, φτάνει τρομερά αργότερα, απ' την απάντηση της».

Αντρέ Ζιντ : Ο Όσκαρ Ουάιλντ και εγώ (Στοχαστής)
Απόδοση : Ναπολέων Λαπαθιώτης

No 183

ΣΟΝΕΤΟ
Στον πολυαγαπημένο μου Ναπολέοντα

Του πόθου πηγές,
μια νιότη γυμνή,
του δρόμου θέλγητρο
προς τ’ άγνωστο πάντα,

μαδημένα τριαντάφυλλα
στης αγάπης το διάβα
κι αγάπες βρεγμένες
σε δάκρυα, πάντα…

Είμαστε, Ναπολέων,
ταξιδιώτες κυνηγημένοι;
Ω, τίποτ’ άλλο δεν είμαστε

παρ’ άνθρωποι μόνο,
που προσπάθειά τους υπερτάτη
ο έρωτας είναι ή ο θάνατος.

Ελληνική απόδοση από τον Γ.Ι.Φουσάρα του στα γαλλικά γραμμένου ποιήματος του Μ. Παπανικολάου Sonnet.
Μ. Παπανικολάου : Τα ποιήματα (Πρόσπερος)