No 182

ΑΡΡΩΣΤΙΑ

Το φεγγάρι απόψε λάμπει
σε θερμούς ονειροπόλους,
σε ζευγάρια ερωτεμένα –
λάμπει σ’ όλους, και σε μένα…

Το κοιτώ, καθώς περνάει
ταξιδιάρικο στα χάη’
πέφτει στο κρεβάτι απάνω
που ίσως μέλλω να πεθάνω…

- Το δικό μου θέλεις πόνο;
Όλοι οι πόνοι μου κοιμούνται…
Ένα «χαίρε» δώσε μόνο
όπου ακόμα με θυμούνται…

Μήτσος Παπανικολάου
από την ανθολογία Ποιητές του Μεσοπολέμου (Καστανιώτης)

No 181

Η φιλία του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη με το Μήτσο Παπανικολάου θα πρέπει ν’ άρχισε τα τελευταία χρόνια της δεύτερης δεκαετίας του αιώνα μας (….) Το πρώτο ως σήμερα, ντοκουμέντο της φιλίας τους είναι μια καρτ-ποστάλ ενός νεαρού άραβα που ο Μήτσος έστειλε στο Ναπολέοντα το 1921.(….) Πέρα από τη λογοτεχνία, οι δυο φίλοι συμπλέανε και στο νυκτόβιο τρόπο ζωής, αναζητώντας με πρότυπο μερικούς ξένους ομοτέχνους τους, όλο και πιο έντονες εμπειρίες – στον έρωτα κι αργότερα στα ναρκωτικά – που τους απελευθέρωναν, όπως νόμιζαν, από τα δεσμά της καθημερινότητας και τους φραγμούς της λογικής.
Πράγματι, σύμφωνα με μαρτυρίες κοινών τους φίλων, ο πάντοτε φοβισμένος Λαπαθιώτης περίμενε – προπάντων τα σαββατοκύριακα – έξω από τα γραφεία του περιοδικού « Μπουκέτο» το Μήτσο για να ξεχυθούν μαζί σε νυκτερινές περιπλανήσεις, που άρχιζαν από κάποιο φιλολογικό στέκι της εποχής – το καφενείο «Μπάγκειο», το ζαχαροπλαστείο «Αβέρωφ», το εστιατόριο « Ελληνικό» κ.ά. – για να καταλήξουν στα ξενυχτάδικα της Αθήνας, του Πειραιά ή των γύρω χωριών, ή , άλλοτε , σε μοναχικούς περιπάτους που τους αποκάλυπταν ένα πληθος πράγματα της πιο μεγάλης σημασίας εκεί που οι άλλοι δεν έβλεπαν τίποτα.

.
Τάσος Κόρφης : Ναπολέων Λαπαθιώτης (Πρόσπερος)

No 180

Είπα πιο πάνω πως η ποίηση του κ. Λαπαθιώτη είναι ρομαντική. Πρέπει όμως να προσθέσω ότι πολύ σπάνια έχει τις υπερβολές του ρομαντισμού. Είναι όσο το δυνατόν πιο απλή, χωρίς περιττά στολίδια, χωρίς τίποτε το εντυπωσιακό. Ο ελεγειακός τόνος δεν φτάνει ως την ανυπόφορη κλάψα και το αίσθημα διοχετεύεται στους στίχους πάντοτε μετρημένα. Όσο για την υποβολή, αυτή πετυχαίνεται με την αρμονία της μορφής και του περιεχομένου, με την καλαισθησία των φραστικών μέσων και την βαρύτητα του τόνου. Ο συνδυασμός μάλιστα όλων αυτών δημιουργεί το μουσικό εκείνο σύνολο, το τόσο απαραίτητο στη λυρική ποίηση.

Μήτσος Παπανικολάου : Κριτικά (Πρόσπερος)

No 179

Court Jones (ΗΠΑ)

.

Νυχτερινά ΙΙ

Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο,
που λάμπει μες στη νύχτα, - τίποτ’ άλλο.

Μια φωνή, που γρικιέται μες στο σάλο
και που σε λίγο παύει, - τίποτ’ άλλο.

Πέρα, μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο
του βαποριού που φεύγει, - τίποτ’ άλλο

Και μόνο ένα παράπονο μεγάλο,
στα βάθη του μυαλού μου. –Τίποτ’ άλλο.
***

Η τεχνική, το δούλεμα του στίχου, η εκλογή μιας λέξης θα του γίνει σκοπός (Καταλαβαίνω αξιόλογα την νοοτροπία ενός ποιητή, που δε θα ‘κανε παρά πέντε –δέκα, το πολύ, ποιήματα σ’ όλη του τη ζωή, και που θα περνούσε το υπόλοιπο της, διορθώνοντάς τα και φορμάροντας τα διαρκώς, ώσπου να τους δώσει την άρτια, την οριστική μορφή, σημειώνει το 1931). Και το εξαντλητικό τούτο δούλεμα που έκανε στα ποιήματα του – γράφοντας και ξαναγράφοντάς τα επανειλημμένα, ακόμα και μετά τη δημοσίευση τους - και για να βρει ένα μόνο επίθετο πάλευε, πολλές φορές,, σε απίθανο αριθμό άλλων – δε φαίνεται πουθενά, στην τελικά κατορθωμένη λιτότητά του (Εκείνο που ζητώ, και προσπαθώ στα ποιήματά μου, έγραφε σε μια σημείωσή του τού 1941, είναι τούτο : ενώ δείχνουν καθαρά, από τη μια μεριά, πως δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά μουσικές και πλαστικές μορφές, να διατηρούν, ωστόσο, από την άλλη, όλη την αφέλεια και την υποβολή ενός πρσθόρμητου και αγνά συγκινημένου, πολύ απέριττου αυτοσχεδιασμού). Και το πέτυχε και το τελευταίο αυτό. Το πέτυχε, όμως, τόσο πολύ ώστε, μερικές φορές, η απλότητά του να ξεπερνά κι αυτή την απλότητα του δημοτικού τραγουδιού – όταν, τουλάχιστον, η μουσική λέξη μοιάζει να ‘χει πάθει καποια προσωρινή έκλειψη.

Αρης Δικταίος
από την εισαγωγή του βιβλίου Ναπολέων Λαπαθιώτης : Τα ποιήματα (Γ. Φέξης)

No 178

Eπάγγελμα;
- Ποιητής.
Την ίδια απάντηση έδινες και μικρός, όταν σε ρώταγε η αγαπημένη σου μητέρα τι θα γίνεις σαν μεγαλώσεις. Οι σημερινοί κριτικοί, ξέρεις Ναπολέοντα, θεωρούν το έργο σου ελάσσονος σημασίας.
- Η ζωή μου όμως, υπήρξε μείζονος ενδιαφέροντος. Περιφρόνησα την κοινοτοπία, την κατεστημένη ηθική. Πριν από το γράψιμο στίχων, μ' ενδιέφερε η ποιητικότητα της ύπαρξής μου, ο τρόπος ζωής μου ως έργο τέχνης. Έχει μεγαλύτερη σημασία να ζεις και να φέρεσαι ως γνήσιος Ποιητής, παρά να γράφεις ποιήματα στα πλαίσια μιας κάποιας εργασιοθεραπείας της νεύρωσής σου, γιατί δεν ξέρεις να πλέκεις ή να κεντάς.
Γι αυτό, ίσως, σε χαρακτήριζαν εστέτ.
- Ήμουν εστέτ, επειδή μ' άρεζαν τα όμορφα πράγματα, επειδή ντυνόμουν κομψά και προκλητικά μοντέρνα για εκείνη την εποχή, επειδή είχα καλή ανατροφή, επειδή ήμουν εγωκεντρικός κι επειδή, εν γένει, ήμουν οπαδός της σχολής του αισθητισμού.
***
[Σπίρτο]
Μητσάκι μου, μου φαίνεται πως αδικείς το πνεύμα μου!
Δεν είμαι σπίρτο, φυσικά, σαν κάποιους από σας
- αλλ' έχω, καθώς τό 'νιωσες,πιστεύω κι απ' το γεύμα μου,
τίτλους λαμπρούς, οικόσημα, περγαμηνάς χρυσάς!
Πιστεύω να καμάρωσες τ' αρχοντικό σερβίτσιο μου,
και το μικρό μου το λακέ με την οικοστολή.
Όταν υπάρχουν όλ' αυτά και βρίσκεις και ψωλή,
το παραπάνω το μυαλό, τι να το κάνεις Μήτσο μου;...
.
Γιάννης Παλαμιώτης : Ναπολέων Λαπαθιώτης.Μια φανταστική συνέντευξη και δυο ανέκδοτα ποιήματα του (το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου Νο 10)

No 177

Court Jones (ΗΠΑ)

.

Οι πρώτοι στίχοι του Λαπαθιώτη ήταν γραμμένοι με τόλμη, ξεχείλιζαν ηδονικότητα. Έφηβος της ζωής και της ποιήσεως, παιδί του πάθους και του έρωτα, αδέσμευτος από κάθε πρόληψη, εμφανίστηκε με στίχους που και σήμερα ξαφνιάζουν με τη λιτότητα και τη πεζολογία τους. Θαρρείς και δε νιαζόταν παρά μόνο πώς να εξομολογηθεί, πώς να τραγουδήσει τους έρωτες, τις χαρές του, τις άπληστες στιγμές της ηδονής – κι ας σκανδαλίζονταν οι σεμνότυφοι με το νεαρό αυτόν εστέτ' υπήρχε η νεολαία που μεθούσε με τους στίχους του, που ζούσε την τόλμη του Λαπαθιώτη, την τόλμη των δικών της αισθήσεων. Δεν είχε φανεί ακόμα ο Αλεξανδρινός εκείνος, ο «ανδρείος της ηδονής» - τα λιγοστά ποιήματα που είχε γράψει ως τότε ήταν ακόμα συμβολικά – κι η νεολαία διψούσε για ίνδαλμα, ήθελε τον ποιητή της. Κι έπειτα δεν ήταν μόνο η τόλμη: απέναντι στο χείμαρρο της στιχουργημένης φιλοσοφίας του Παλαμά και στο στυλιζαρισμένο συμβολισμό της θολής μουσικής του Χατζόπουλου, οι πολύ απλοί, οι πολύ πεζολογικοί στίχοι του Λαπαθιώτη ήρθαν σαν φρεσκάρισμα, σα μια ανανέωση.

Ντίνος Χριστιανόπουλος (Διαγώνιος 1959 –No 1)

No 176

ΚΙ ΕΠΙΝΑ ΜΕΣ’ ΑΠ’ ΤΑ ΧΕΙΛΙΑ ΣΟΥ…

Κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
κι ήταν άσπρο το κρεβάτι,
κι όλο θόλωνε, όλο μέλωνε
το γλυκό γλυκό σου μάτι,

και τα χέρια σου πλεκόντουσαν
στο κορμί μου γύρω-γύρω,
κι έπινα μεσ’ απ’ τα χείλια σου
γλυκιάν άχνα σαν το μύρο,

και σταλάζανε απ’ τα χείλι σου
γλυκά λόγια, σαν τα μύρα,
κι ήταν άσπρο το κρεβάτι μας
κι οι μπερντέδες σαν πορφύρα…

Έτσι αγάπη μου, σε χόρτασα
κι έτσι, τη γλυκάδα σου ήπια
μέσα στ’ άνομα αγκαλιάσματα
στ’ άνομα τα καρδιοχτύπια,

κι απ’ το μέλι ποθοπλάνταζε
το κορμί σου και το μάτι
κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
κι ήταν άσπρο το κρεβάτι…

Ναπολέων Λαπαθιώτης : Ποιήματα (Ζήτρος)
.
(βλ. και Νο 36-Νο40)

No 175

.

Ώστε μένετε μόνος σας;
Όχι
Έχετε λοιπόν κάποιον να σας φροντίζει;
Δεν έχει σημασία. Κάντε μου την εισαγωγή.
Ο γιατρός κούνησε το κεφάλι αρνητικά.
Ο γέρος παραδόθηκε. Βυθίστηκε λίγο στη θέση του και είπε:
Καλά λοιπόν. Δεν μένω μόνος μου, μένω μαζί με έναν φίλο. Εγώ ψωνίζω, αυτός μαγειρεύει. Προχτές τον φέρανε εδώ. Είναι άρρωστος. Είναι μόνος του. Δεν έχει κανέναν εκτός από μένα. Είναι στην πτέρυγα 7.
Ο γιατρός κούνησε το κεφάλι του με κατανόηση.
Δεν έχει κανέναν εκτός από μένα κι εγώ δεν έχω κανέναν εκτός απ’ αυτόν, καταλαβαίνετε; Εκείνος μαγειρεύει, εγώ κάνω τα ψώνια. Για ποιόν θα ψωνίζω τώρα; Ποιος θα μου μαγειρεύει τώρα τα βράδια; Δεν καταλαβαίνετε. Ζούμε μαζί εδώ και είκοσι πέντε χρόνια. Δεν μου αρέσει να μαγειρεύω, παλιότερα έτρωγα έξω. Του Άντολφ του αρέσει. Τώρα δεν έχω να φάω τα βράδια. Σήμερα το βράδυ και χτες το βράδυ καθόμουν εκεί μέσα, μέσα στο άδειο δωμάτιο. Σιωπή, δεν ακουγόταν τίποτα, δεν μύριζε τίποτα. Δεν ακούω τίποτα πια τα βράδια στο σπίτι, δεν μυρίζω τίποτα. Κι εκείνος, εκείνος δεν βλέπει τίποτα, είναι μισότυφλος, τα βράδια του διάβαζα, εδώ ποιος θα του διαβάζει; Ε; ποιος θα διαβάζει στον Άντολφ τα βράδια;

Michael Kleeberg: Ο κομμουνιστής της Μονμάρτης και άλλες ιστορίες (Άγρα)

No 174

Jonh Mobius(Δανία)

.

Τίποτα δεν προκαλεί τόσο το ενδιαφέρον μιας μικρής και αξιοσέβαστης κοινωνίας, όσο η έντιμη προσπάθεια να ξεχωρίσεις τη δημόσια ζωή σου από την ιδιωτική. Τι έκανε άραγε ο Άθως Φαντιγκάτι, όταν η νοσοκόμα έκλεινε την τζαμωτή πόρτα του ιατρείου πίσω από τον τελευταίο πελάτη; Ο όχι και τόσο ξεκάθαρος ή τουλάχιστον όχι και τόσο φυσικός τρόπος που περνούσε τα βράδια του προκαλούσε συνεχώς την περιέργεια του κόσμου. Ναι, στον Φαντιγκάτι υπήρχε κάτι το παράξενο. Ωστόσο κι αυτό άρεσε, κι αυτό γοήτευε τον κόσμο. (…) Όταν ξαφνικά, χωρίς κανείς να ξέρει από πού ξεκίνησαν, άρχισαν να κυκλοφορούν κάτι παράξενες, πολύ παράξενες μάλιστα, διαδόσεις.
-Δεν το 'ξερες; Μα είναι βέβαιο πως ο γιατρός Φαντιγκάτι είναι…
-Τα 'μαθες τα νέα; Τον ξέρεις εκείνον το γιατρό Φαντιγκάτι που μένει στη βίλα Γκοργκαντέλο, εκεί στη γωνία με τη βία Βερσαλιέροι του Πάδου; Ε, λοιπόν, άκουσα ότι είναι…
Αρκούσε ένας μορφασμός, μια χειρονομία.
Έφτανε ακόμη να πεις ότι ο Φαντιγκάτι ήτανε «τέτοιος» ή «από κείνους».
Καμιά φορά όμως, όπως συμβαίνει όταν μιλάει κανείς για άσεμνα θέματα και κυρίως για σεξουαλικές διαστροφές, κάποιος χρησιμοποιούσε ειρωνικά λέξεις από κάποια τοπική διάλεκτο που χτυπάνε πάντα τόσο άσχημα στο αυτί σε σύγκριση με τη γλώσσα της καλής κοινωνίας. Κι ύστερα πρόσθετε μελαγχολικά
-Ε, τι να γίνει;
-Τι τύπος όμως!
-Πώς δεν το ‘χαμε σκεφτεί νωρίτερα;

Τζιόρτζιο Μπασάνι : Τα χρυσά γυαλιά (Κέδρος)

No 173

Rene Capone (ΗΠΑ)

.

Μερικές φορές το σεξ είναι υπέροχο. Θυμάμαι την τέταρτη φορά που βγήκα με τον Μάρτιν, την πρώτη φορά που πηδηχτήκαμε. Θυμάμαι την τέταρτη φορά επειδή τότε είναι που τον ερωτεύτηκα. Κάτι μας κρατούσε τις τρεις πρώτες φορές’ το μυαλό μας ήταν αλλού, τα χέρια μας θα μπορούσαν να ήταν δεμένα. Η τέταρτη φορά όμως… Να ‘μαστε : το σπίτι του Μάρτιν, ο παλιός καναπές του. Να ‘μαστε : ο Μάρτιν και ο Τζων. Οι δυο μας, τρεις το πρωί, άδεια μπουκάλια στο τραπεζάκι. Είχαμε κάνει εξαντλητικές συζητήσεις, το ποτό μάς είχε είχε εξαντλήσει, κοιτούσαμε την τηλεόραση. Ήταν σβηστή. Πώς το έκανε; Γιατί το τι έκανε το ξέρω : έβαλε το χέρι του στο πόδι μου. Δε με κοίταξε , απλώς σήκωσε το δεξί χέρι από το δεξί πόδι του και το έβαλε πάνω στο αριστερό μου, ακριβώς πάνω στο γόνατο. Ακριβώς πάνω στο γόνατο, κι έπειτα το γλίστρησε πάνω στο μηρό μου, αργά, χωρίς όμως να χάσει χρόνο. Αυτό έκανε. Αλλά πώς κατάφερε να συσταλεί το διάφραγμα μου έτσι που να μην μπορώ να πάρω ανάσα για ένα ολόκληρο λεπτό, όσο χρειάστηκε δηλαδή για να φτάσει το χέρι του στη ζώνη μου; Το στομάχι μου ήταν τόσο σφιγμένο που αν έπεφτε πάνω του ένα κέρμα, θα αναπηδούσε. Τα δάχτυλα του βρήκαν την αγκράφα της ζώνης, την άνοιξαν, ένας μικρός ήχος μετάλλου πάνω σε μέταλλο, μια ξαφνική αποδέσμευση, ένας ορμητικός αέρας – ο αέρας από τα πνευμόνια μου – και το παντελόνι μου άνοιξε κι εγώ βόγκηξα για αέρα..

.
Ντέιλ Πεκ : Μάρτιν και Τζων (Οδυσσέας)

No 172

Douglas Simonson
.
Μου έκλεισε το μάτι και γέμισε ξανά το ποτήρι της.
«Πες μου, Τζόουνς. Υπάρχει τίποτα που δεν θα ‘κανες;»
«Δεν τον παίρνω. Μόνο δίνω. Αλλά δεν τον παίρνω».
«Α, ναι;»
«Τι είναι αυτό, θέμα ηθικών αρχών;»
«Όχι ακριβώς. Αιμορροΐδες.»
«Με περιπτώσεις σαδομαζοχισμού πώς τα πας.;»
«Ακραίου;»
«Αν προτιμάς να το λες έτσι, ναι. Μαστίγια. Αλυσίδες. Τσιγάρα. Τέτοια πράγματα».
«Φοβάμαι πως όχι».
«Α, ναι; Κι αυτό είναι θέμα ηθικών αρχών;»
«Δεν πιστεύω στην σκληρότητα. Ακόμα κι αν προσφέρει σε κάποιον άλλο ευχαρίστηση».
«Δηλαδή δεν έχεις φερθεί ποτέ σκληρά;»
«Δεν είπα τέτοιο πράγμα».
«Σήκω μια στιγμή», είπε. «Βγάλε το σακάκι σου. Κάνε μια στροφή. Ξανά. Πιο σιγά. Κρίμα που δεν είσαι κάπως ψηλότερος. Έχεις ωραίο κορμί όμως. Το στομάχι σου είναι πλάκα. Από μέγεθος πώς πας;»
«Δεν είχα ποτέ παράπονα».
« Μπορεί οι πελάτες μας να είναι πιο απαιτητικοί. Αυτή, βλέπεις, είναι η ερώτηση που κάνουν πάντα : πόσο μεγάλο είναι το πράμα του;»
«Θέλετε να του ρίξετε μια ματιά;» είπα παίζοντας με το φερμουάρ του καινούργιου μου παντελονιού.

Τρούμαν Καπότε : Όταν οι προσευχές εισακούονται (Καστανιώτης)

No 171

I.I. Bukov (Bουλγαρία)

.

Ανακάλυψα πως δεν μπορούσες να καταλάβεις πάντα ένα μπαλαμό από την ηλικία και την εμφάνιση : κυκλοφορούν οι νεαροί κι ωραίοι – κι αναρωτιέμαι γιατί προτιμούν να πληρώνουν κάποιον (που δεν πρόκειται ποτέ να δείξει ότι τους θέλει πραγματικά) όταν υπάρχουν τόσοι – πολύ περισσότεροι από μας που πουλάμε το κορμί μας – αρσενικοί που ποθούν τους ομόφυλούς τους και που δεν ζητούν πληρωμή – οι εύκολοι…Μα συχνά τα μπαλαμά είναι ώριμοι ή ηλικιωμένοι άντρες. Και δεν είναι γυναικωτοί. Κι έτσι μαθαίνεις να τους ξεχωρίζεις από τον πρόπο που σε προσεγγίζουν (η μέθοδος τελέιοποιείται όσο περισσότερο δουλεύεις στην πιάτσα). Σε πλησιάζουν με τον καθιερωμένο τρόπο : προσφέρουν ένα τσιγάρο, έναν καφέ, ένα ποτό, οτιδήποτε τους δίνει χρόνο ν’ αποφασίσουν αν μπορούν να σ’ εμπιστευτούν γι’ αυτό το μικρό «διάλειμμα» που πάντα περιβάλλεται από μια ατμόσφαιρα αόριστης βιαιότητας ( αν και μερικοί, όπως θα διαπιστώσω αργόταρα, θέλγονται απ’ αυτήν ακριβώς τη βιαιότητα)' το χρόνο ν’ ανακαλύψουν αν είσαι ο κατάλληλος για τη σεξουαλική τους φαντασίωση.
Έμαθα πως υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία ρόλων που μπορούν να παίξουν οι νεαροί της πιάτσας : άνεργο-τεκνό-μα-που-ψάχνει-για-δουλειά’ ανέμελο-περιπλανώμενο-τεκνό' εύκολο-τεκνάκι-χωρίς-πολλές-απαιτήσεις' τεκνό-χαμένο-στη-μεγάλη-πόλη-παρακαλώ-βοηθήστε-με-καλέ-μου-κύριε. Γρήγορα έμαθα την πόζα που παίρνει ο νεαρός που πουλιέται, αντιγράφοντας τους άλλους στην πιάτσα : το στήσιμο, τη διάλεκτο – ένα περίεργο ανακάτεμα των αργκό της τζαζ και των ναρκομανών, το σχεδόν αδιάφορο αλλά ταυτόχρονα προκλητικό βλέμμα’ το απλό, όχι εξεζητημένο ντύσιμο.
Κι ακόμα έμαθα, πως, για να πετύχεις σ’ αυτή τη δουλειά, πρέπει να το παίζεις σχεδόν αγράμματος.

Τζον Ρέτσι : Η πόλη της νύχτας (Εξάντας)

No 170

Yuiliang Wu (Κίνα)

.

Αίμα και σπέρμα’ αυτόν τον καιρό τα υγρά πάνε μαζί. Στρίβω στο δρομάκι, μπαίνοντας αργά στο σκοτεινό τοπίο ενός ονείρου.
Κατουράει, ένας ορμητικός χείμαρρος πάνω στις σανίδες του τοίχου. Πηγαίνω δίπλα του, κατεβάζω το φερμουάρ, βγάζω έξω τον πούτσο μου, έχοντας συναίσθηση ότι είναι μικρός και ζαρωμένος εξαιτίας του σπηντ. Δεν προσποιούμαι ότι κατουράω, στέκομαι δίπλα του και μαλακίζομαι μέχρι να καυλώσω. Τελειώνει το κατούρημα, παίζει το χοντρό του πούτσο, ενώ με παρακολουθεί με την άκρη του ματιού του. Κοιτάζω κάτω προς τον πούτσο του κι απλώνω το χέρι μου να τον πιάσω. Αναστενάζει και μουρμουρίζει.

Χρήστος Τσιόλκας : Κατά μέτωπο (Οξύ)

No 169

Christopher Lucas Furminger (Μ.Βρετανία)

.

Είμαι, όπως κάθε βράδυ, στο gay chat. Αριστερά στην οθόνη, το κυρίως δωμάτιο κάνει συνέχεια scroll, τίγκα στους losers που συζητάνε για τις γνωστές μαλακίες - τι φάγανε το μεσημέρι, τις απόψεις τους για το αν υπάρχει πραγματικός άντρας, ανοησίες ανάμικτες με διάφορες κακίες και εκκλήσεις για κανένα γαμήσι. Δεν συμμετέχω, εκτός και αν πληκτρολογήσω κανένα ερωτηματικό. Κάποτε έστηνα ολόκληρες συζητήσεις, τσακωνόμουνα, παθιαζόμουνα, τώρα πια μου φαίνεται εντελώς αδιανόητο ακόμα και να παρακολουθήσω τι λένε.

Από την λίστα των who's online, ανοίγω το ένα προφίλ πίσω από το άλλο. Υπνωτίζομαι καθώς διαβάζω τα stats και τις περιγραφές. Οι κατηγορίες είναι δυο, εξίσου προβλέψιμες. Οι μισοί ψάχνουν για σεξ, ειδικά αν είναι αρκετά ωραίοι και νέοι ή αρκετά γέροι και απελπισμένοι. Οι άλλοι μισοί ψάχνουν για κάτι παραπάνω, ειδικά αν είναι άνθρωποι που δεν θα ήθελες καν καφέ να πιεις μαζί τους. Το δικό μου profile ανήκει σε εκείνη την εκνευριστική κατηγορία που έχει πρόβλημα να δεσμευτεί με οποιαδήποτε από τις δυο αυτές κατευθύνσεις- ψάχνω και σεξ και (ίσως) κάτι παραπάνω, φέρνοντας έτσι σε αμηχανία τον οποιονδήποτε μπορεί να με γούσταρε από την φωτό μου.

Στέλνω μηνύματα με το τηλέφωνο μου σε όποιον φαίνεται αρκετά καυλιάρης από την φωτογραφία ή αρκετά ακίνδυνος από την περιγραφή. Σπάνια απαντάνε, αλλά όποτε συμβαίνει αναθαρρώ για λίγο, σαν να καθησυχάζεται η αγωνία μου για το αν θα ξανακάνω σεξ ποτέ στην ζωή μου. Με μερικούς, κλείνω ραντεβού, με όσους γουστάρουν ρίχνω κάνα πήδο. Αν το γαμήσι δεν είναι τελείως χάλια, κρατάω επαφή. Μόλις αρχίζει η πραγματικότητα και επιβεβαιώνει την ύπαρξη της, το διαλύουμε.Έχω σταματήσει να στεναχωριέμαι για αυτήν την κατάσταση. Θεωρώ πια ότι είναι ένα καθεστώς στο οποίο πρέπει να προσαρμοστώ αν δεν θέλω οριστικά να μείνω στο απόλυτο περιθώριο. Πως να στεναχωρηθώ άλλωστε χωρίς να αισθανθώ ότι είμαι ένας ηλίθιος που μηρυκάζει το προφανές; Τι να αναλύω δηλαδή, το ότι είναι πολύ δύσκολο για έναν ομοφυλόφιλο να κάνει σχέση επειδή η συντριπτική πλειοψηφία προτιμάει την έλλειψη συναισθηματικής υπευθυνότητας που προσφέρουνε τα one nite stands; Είναι σαν να λες ότι είναι πολύ βαρετό να δουλεύεις επειδή πρέπει να πληρώσεις το νοίκι. Αληθινό, αλλά άνευ σημασίας.

Δίπλα μου, το κινητό κάνει ηχάκια κάθε λίγο και λιγάκι, όποτε κάποιος μπαίνει ή βγαίνει από το δωμάτιο του τηλεφωνικού chat. Εκεί, τα πράγματα είναι ακόμα πιο φαντασματικά, μιας και δεν παίζουνε ούτε φωτογραφίες, ούτε εκτενείς περιγραφές. Είναι απίστευτο το πως οι άνθρωποι καταφέρνουν και συμπτύσσουνε την ύπαρξη τους μέσα σε δυο-τρεις λέξεις ενός sms. Από την άλλη είναι και σωτήριο, μιας και κανείς δεν ενδιαφέρεται για τίποτε περισσότερο από σωματικές αναλογίες και προτιμήσεις στο κρεβάτι.

Που και που τσεκάρω κανένα nickname, αν ακούγεται αρκετά καβλωτικό στέλνω prive τον αριθμό μου. Συνήθως είναι κάτι σαλταρισμένα εικοσάχρονα από την επαρχία που ψάχνονται για phone sex ή κάτι κομπλεξικοί παντρεμένοι που μιλάνε με ψιθυριστές φωνές κλεισμένοι στην τουαλέτα, κρυφά απ' την βρομερή, διανοητικά καθυστερημένη γυναίκα τους. Καμιά φορά, αν είναι η τυχερή μου μέρα, πετυχαίνω κανένα ξέμπαρκο και κλείνω ραντεβού. Δεν έχω κανένα κριτήριο επιλογής, αρκούμαι στο να με θέλουνε, προσπαθώ να δω πως μπορώ να εκμεταλλευτώ την απρόσμενη αυτή προτίμηση τους. Συνήθως το καταφέρνω απλά κλείνοντας τα μάτια και ευχαριστώντας τον Θεό που έχω την πολυτέλεια να μην μου αρέσει κάποιος.

Το πιο ωραίο είναι όταν μιλάω στο τηλέφωνο και συγχρόνως πληκτρολογώ στο δίκτυο. Οι πολλαπλές στρώσεις από απρόσωπη λαγνεία εξ' αποστάσεως με κάνουν να αισθάνομαι ότι κάτι συμβαίνει. Τώρα περιμένω να με πάρει ένας τύπος από το τηλεφωνικό chat ενώ ταυτόχρονα έχει μπει στο δίκτυο ο τυπάκος από το χωριό που δήθεν είναι ξετρελαμένος μαζί μου. Του ανοίγω pvt. Ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί και να κατέβει Αθήνα κάποια στιγμή, να κάτσει κανένα γαμήσι, καλό είναι να καλλιεργείς καβάντζες.

Παναγιώτης Χατζηστεφάνου : Η επώνυμη (nanogod)

No 168

Alison Ludlow (Μ.Βρετανία)

.

«Κοιμάσαι», είπε βάζοντας ταυτόχρονα ερωτηματικό και θαυμαστικό, το πρώτο θέλοντας να βεβαιωθεί για την επιθυμητή στάση και τη χαλαρότητα, το δεύτερο για να τον κάνει συμμέτοχο σε μια πρωινή συνωμοσία αισθησιασμού. Θα σε πάρω αργότερα», είπε αμέσως μετά το βαθιά ικανοποιημένο μουρμούρισμα του Δημήτρη. Τέτοιος ήταν ο Τάσος. Άναβε μια φωτιά κι αμέσως, σαν να το συνειδητοποιούσε ξαφνικά, υποκλινόταν ευγενικά κι αποχωρούσε, αφήνοντας τους άλλους να τον καλέσουν, σίγουρος πως μια τέτοια προσφορά λατρείας ποτέ δεν μένει αναπάντητη.
«Όχι», είπε ο Δημήτρης κι ήταν φανερά όλο αυτό μέρος ενός παιχνιδιού που τους έκανε ν’ αγαλλιάζουν, «όχι, θα με βάλεις πρώτα να κοιμηθώ ξανά κι έπειτα… Δεν μπορείς να με ξυπνάς και να μ’ αφήνεις ύστερα έτσι…»(…)
«Πώς είσαι τώρα μες στις κουβέρτες; Τι φοράς; Τη φόρμα; Τη μαύρη ; Τη φόρμα!»

Παναγιώτης Ευαγγελίδης : Το χέρι κάτω απ’ το ρούχο (Καστανιώτης)

No 167

Oren Elbaz (Ισραήλ)

.

Μικρέ μου,
Εννοείται πως η κοινή ηθική με διατάζει να καταδικάσω με τη μεγαλύτερη σθεναρότητα τις ανάρμοστες συνήθειες που μου αναφέρατε. Αναλογιστείτε : ένας νεαρός από καλή οικογένεια να υποκύπτει στην κατάπτυστη διαστροφή των Ελλήνων. Αυτό θα αρκούσε για να σας αποκλείσει απ’ την αιωνιότητα.(…) Επιθυμώ να σας αφήσω μόνο με την συνείδηση σας, ελεύθερο, εντελώς ελεύθερο, θαυματουργά και επικίνδυνα ελεύθερο στην επιλογή σας ή, τουλάχιστον στην κλίση σας.(…) Σ’ αυτήν την ίδια ορμή, θαυμάζω και ταυτόχρονα ζηλεύω την εκπληκτική ελευθερία σας, την ικανότητα σας να εναντιώνεστε στις απαγορεύσεις, με φυσικότητα, δίχως να αναρωτιέστε απ’ ό,τι φαίνεται, για το καλό και το κακό, την ελευθερία σας στην εμπειρία της σάρκας, την ικανότητά σας να εκτίθεστε στο μεγαλύτερο κίνδυνο και στην πιο εκστατική ευτυχία. Χαιρετίζω το θάρρος σας, ακόμη κι αν δεν έχετε την εντύπωση ότι πρόκειται για πράξη θάρρους.
Και επιθυμώ να σας πω ότι σήμερα, πολύ περισσότερο απ’ ό,τι χθες, είμαι φίλος σας, στο πλευρό σας είμαι αυτός που θα είναι εδώ στις στιγμές της ευτυχίας σας και στις ώρες της μελαγχολίας σας. Παραμένω αυτός που γράφει για σας ένα βιβλίο.
Ο Μαρσέλ σας.

Φιλίπ Μπεσόν : Όταν έφυγαν οι άντρες (Καστανιώτης)

No 166

Cornelius McCarthy (Μ.Βρετανία)

.

«Πώς ήταν η πρώτη φορά που το έκανες;»
Ο Γκονσάλο χαμογέλασε. «Ντρέπομαι να σου πω», είπε. «Πες μου εσύ , καλύτερα, πρώτα».
Ο Χοακίν πέρασε το χέρι του τα μαλλιά του. Το βλέμμα του ήταν στυλωμένο στο ταβάνι.
«Την πρώτη φορά που το έκανα ήταν με ένα φίλο από το κολέγιο», είπε. «Ήταν άσχημο. Με έκανε μαντάρα».
«Γιατί;»
«Γιατί, ενώ εγώ ήμουν καψουρεμένος μαζί του, αυτός δε με ήθελε. Ούτε καν του άρεσα. Μέχρι τώρα δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το κάναμε»
«Δηλαδή αυτός είναι γκέι ή όχι;»
«Καθόλου. Του αρέσουν τα κορίτσια. Μου την έβαλε από σκέτη κουτοπονηριά, από σκέτη λιγούρα. Τίποτε άλλο».
«Είστε ακόμη φίλοι;»
«Όχι. Όταν τον βλέπω, ούτε καν τον χαιρετάω. Και είναι κρίμα. Γιατί μερικές φορές νομίζω πως είμαι ακόμα τσιμπημένος μαζί του».
«Πώς τον λένε;»
«Χόρχε».
«Τι ηλικία είχες όταν συνέβη αυτό;»
«Ήμουν στην πρώτη γυμνασίου. Πιτσιρικάς. Ούτε καν ήξερα ότι τον Χόρχε τον γούσταρα επειδή ήμουν ομοφυλόφιλος. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι μου άρεσε να είμαι μαζί του, ότι μου άρεσε να γελάω μαζί του»

Χάιμε Μπάιλι : Μην το πεις σε κανέναν (Ψυχογιός)

No 165

Mike Bliss (Μ.Βρετανία)

.

Είχαν φιληθεί μόνο μια φορά, αργά μια αυγουστιάτικη νύχτα, στον καναπέ του διαμερίσματος του Μπεν, το φως από τις λάμπες του δρόμου έμπαινε στο δωμάτιο από τα ψηλά παράθυρα. Νωρίτερα, καθώς περνούσαν αργά αργά τη γέφυρα γυρίζοντας από το Μπάτερσι, ο Όουεν του είχε διηγηθεί την ιστορία εκείνου και της αδερφής του, τότε που τους είχαν στείλει να ψάξουν για τη μητέρα τους : περπατούσαν στο λιβάδι που οδηγούσε στο δάσος, όπου η μητέρα τους συνήθιζε να πηγαίνει τα πρωινά. Έπιασε βροχή και τα δυο παιδιά έγιναν μούσκεμα πριν φτάσουν στις βαλανιδιές, όπου κοίταξαν προς τα πάνω και είδαν το ψηλόλιγνο κορμί της μητέρας τους με το μπεζ πανωφόρι, το πρόσωπο της άψυχο, να στροβιλίζεται στον αέρα. Είπε στον Μπεν πως η αδερφή του – δώδεκα χρονών τότε – τον πήρε αμέσως στην αγκαλιά της, του έκλεισε τα μάτια να μη βλέπει το φριχτό θέαμα και του ψιθύρισε στο αυτί, «Θα τα καταφέρουμε, θα τα καταφέρουμε». Μια ιστορία που δεν την είχε πει ποτέ σε κανένα. Κι όταν εκείνος κι ο Μπεν τελείωσαν ένα ακόμη μπουκάλι κρασί, έγειραν στον καναπέ, αγκαλιάστηκαν και φιλήθηκαν, χαϊδεύοντας ο ένας τα μαλλιά του άλλου.
«Δεν μπορώ να το κάνω», είπε ψιθυριστά ο Μπεν καθώς ο Όουεν ακουμπούσε το κεφάλι του πάνω στο στήθος του.

Άνταμ Χάσλετ : Δεν είστε ξένος εδώ (Ωκεανίδα)

No 164

Steve Walker (Καναδάς)

.

Ο Τζίμ Γουίλαρντ ζούσε την ερωτική του ζωή αποκλειστικά στα όνειρα του. Μέχρι εκείνη τη μέρα στο ποτάμι με τον Μπομπ, ονειρευόταν γυναίκες το ίδιο συχνά με τους άντρες, χωρίς κανένα ξεκάθαρο όριο ανάμεσα στα δυο. Από κείνη την καλοκαιρινή μέρα όμως, ο Μπόμπ έγινε ο Μόνιμος Εραστής των ονείρων του, και τα κορίτσια έπαψαν να ενοχλούν με την παρουσία τους το τέλειο αυτό αρσενικό είδωλο.(…) Πάντως οι γυναίκες περίμεναν πως θα τους έκανε έρωτα, κι όταν δεν τους έκανε (δεν κατάφερε ποτέ να εξηγήσει στον εαυτό του γιατί δε μπορούσε), πίστευαν πως το φταίξιμο ήταν δικό τους, όχι δικό του. Κανείς δεν υποπτεύτηκε πως κάθε νύχτα ονειρευόταν ένα ψηλό αγόρι δίπλα στο ποτάμι. Όσο, όμως, ο Τζιμ χωνόταν όλο και πιο βαθιά στον κόσμο του Λήπερ, τόσο έπιανε τον εαυτό του να γοητεύεται απ’ τις ιστορίες που λέγαν για τις μεταξύ τους ερωτοτροπίες.

Γκορ Βιντάλ : Το αγόρι δίπλα στο ποτάμι (γράμματα)

No 163

Ήταν απλώς ένας εορτασμός της φιλίας; Αυτό γίνεται δεκτό αλλά το καθιστά προβληματικό το γεγονός ότι η λέξη «φίλος» - πανταχού παρούσα στην Καινή Διαθήκη – δεν εμφανίζεται στην τελετή ή σε κάποια αναφορά της. Και γιατί η ακολουθία αφορά πάντα δυο άτομα και ποτέ τρία ή τέσσερα; Ακόμα και ο Ιησούς, ο οποίος θεωρούσε την αγάπη μεταξύ φίλων την ανώτερη όλων, αναφερόταν σε μεγάλο αριθμό ατόμων.(…)
Θα μπορούσε να είναι αδελφική «υιοθεσία»; Θα μπορούσε, πρέπει όμως να θυμηθούμε ότι τα περισσότερα στοιχεία που έχουμε για την «υιοθεσία αδελφού» στον αρχαίο κόσμο περιέχουν σαφή στοιχεία ομοφυλοφιλικής σχέσης, έτσι αυτό μάλλον δεν βοηθάει στο να διευκρινιστεί η αντιφατική φύση της σχέσης, αν μη τι άλλο, την μπερδεύει περισσότερο. Επιπλέον υπάρχουν ουσιώδη και τεχνικά προβλήματα. Το πιο μεγάλο ουσιαστικό πρόβλημα είναι η εμφανής διαφορά ανάμεσα στην υιοθεσία, στην οποία το ένα μέλος αναλαμβάνει τον έλεγχο του άλλου και σε αυτήν την τελετή, όπου δυο άνθρωποι ενώνονται όπως και σε ένα ετεροφυλοφιλικό ζευγάρι. Στο Παράρτημα Μεταφράσεων υπάρχουν δυο τυπικές μεσαιωνικές τελετές υιοθεσίας για σύγκριση.

Τζων Μπόσγουελ : Γάμοι μεταξύ ανδρών. Οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις στην αρχαία Ελλάδα, Ρώμη και μεσαιωνική Ευρώπη (Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος)

No 162

.

Παρότι όμως υπήρχαν αυτές οι αντίξοες συνθήκες στην Ανατολή, σκοτεινό παραμένει το θέμα των αδελφοποιήσεων. Σε ένα ολόκληρο βιβλίο ο J. Boswell παραθέτει επιχειρήματα – κάποιες φορές πολύ στέρεα – για να αποδείξει την ύπαρξη μιας μορφής ομοφυλόφιλων γάμων στο Μεσαίωνα. Τα σημαντικότερα ερείσματα τα αντλεί από τη βυζαντινή – ορθόδοξη τελετή της αδελφοποιίας. Ξεκινώντας από την απότατη αρχαιότητα, ο Boswell* διαπερνά το Μεσαίωνα για να βρει τον Φίλιππο και τον Βαρθολομαίο, τον Σέργιο και τον Βάκχο που αποτελούσαν τα πρότυπα της αδελφοποίησης, για να φτάσει στον αυτοκράτορα Βασίλειο Α΄και τη σκοτεινή αδελφοποίηση του με το γιο της Δανιηλίδας Ιωάννη. Μέσα από όλα αυτά καταλήγει στο συγκλονιστικό συμπέρασμα ότι ο γάμος στο Μεσαίωνα επικυρωνόταν με δέκα συμβολικές ενέργειες. Οι τέσσερις από αυτές περιλαμβάνονταν στις αδελφοποιήσεις. Αυτές ήταν: η ένωση των χεριών, η τοποθέτηση βέλου στους συζύγους, η επισφράγιση με ένα φιλί και το γαμήλιο συμπόσιο. Βέβαια όπως και ο ίδιος ο συγγραφέας αποδέχεται, παρότι η τελετή αυτή πραγματοποιούσε την ουσία του γάμου που είναι η μόνιμη συναισθηματική δέσμευση μεταξύ δυο ανθρώπων με μάρτυρες και αναγνώριση από την κοινότητα, όσοι επέλεγαν την τελετή της αδελφοποίησης (πολύ πιο επίσημη στην Ορθόδοξη Εκκλησία – εξαιτίας του κεντρικού ρόλου του ιερέα – παρά στην Καθολική) δεν θεωρούνταν παντρεμένοι για το νόμο και για τον κοινωνικό τους περίγυρο. (…)
Πέρα από τις φιλίες που είδαμε πιο πάνω υπάρχουν και οι απαγορευμένες φιλίες. Οι μόνες σχέσεις μεταξύ ανδρών που μπορούσαν να έχουν κάποιο ουσιαστικό συναισθηματικό υπόβαθρο ήταν οι ομοφυλοφιλικές. Το ερωτικό στοιχείο νοθεύει τη φιλία, αλλά κάνει τη σχέση πιο βαθιά. Ο Κωνσταντίνος Θ΄ Μονομάχος δεν θα αθώωνε το Βοϊλα, αν ήταν γι’ αυτόν απλά ένας καλός φίλος. Οι φίλοι δεν έχουν τόσο ισχυρή συναισθηματική σύνδεση, ώστε η σχέση τους να θέτει σε δευτερεύουσα θέση ακόμη και την απειλή για απώλεια της εξουσίας. Οι εραστές όμως; Το πάθος για τον χαριτωμένο αυλικό τυφλώνει τον Μονομάχο. Ο Ψελλός από την άλλη φαντασιώνεται ωραία ανδρικά σώματα και ερωτεύεται πλατωνικά – αυτή είναι ίσως η κατάρα των ανθρώπων του πνεύματος – πρόσωπα που του ελκύουν το ενδιαφέρον.

Ανθούλης Δημοσθένους : Φίλία και Ομοφυλοφιλία τον 11ο και 12ο αιώνα στο Βυζάντιο (Αντ. Σταμούλης)

*(βλ επίσης και Νο 54)

No 161

Είπεν ο άββας Παφνούτιος…είδον τινας ομιλούντας (αισχρώς) αλλήλοις και εστάθην δεόμενος περί των αμαρτιών μου. Και ιδού, άγγελος ήλθεν έχων ρομφαίαν και λέγει μοι' Παφνούτιε, πάντες οι κρίνοντες τους αδελφούς αυτών εν αυτή τη ρομφαία, απολούνται. Συ δε, ότι έκρινας, αλλ, εταπεινώσας εαυτόν ενώπιον του Θεού, ως συ την αμαρτίαν ποιήσας, δια τούτο το όνομα σου εγγράπτεται εν βίβλω ζώντων.
Και εξελθών ο γέρων είδε (τον) αδελφόν αμαρτάνοντα μετά του παιδίου, και ουκ ήλεγξεν αυτόν, λέγων’ Ει ο Θεός αυτούς βλέπων ου καίει αυτούς, εγώ τις ειμί ελέγξω αυτούς;
Τα κείμενα αυτά – και άλλα ανάλογα – από το Γεροντικόν δεν απηχούν βέβαια την τυπική στάση απέναντι στην ομοφυλοφιλία και τους ομοφυλόφιλους που επικράτησε στο Βυζάντιο. Αποτελούν ένα ακόμη δείγμα της αποστάσεως ανάμεσα σ’ αυτή την μοναδική χριστιανική έκφραση που είναι η σκέψη των Πατέρων της Ερήμου και στην τρέχουσα κοινωνική αντίληψη, όπως αυτή εκφράζεται στην πολιτειακή νομοθεσία, στις εκδηλώσεις του καθημερινού βίου και στην επίσημη στάση της Εκκλησίας και του δικαίου της, - με την προϊούσα μάλιστα, όπως έχει επισημανθή, τάση «εκνομικεύσεως» του κανονικού δικαίου, και μάλιστα σε θέματα που αναφέρονται στην γενετήσια εν γένει ζωή.
Άλλωστε οι ομοφυλόφιλες σχέσεις εισέρχονται στον κόσμο του Βυζαντίου και της Εκκλησίας εξ αρχής βεβαρημένες με δεδομένη την θεία καταδίκη, όπως εκφράζεται αυθεντικά σε πολυάριθμα χωρία της Αγίας Γραφής (…) Το παλαιότερο νομοθέτημα που αντιμετωπίζει ποινικά την ομοφυλοφιλία στην χριστιανική πλέον αυτοκρατορία είναι μια διάταξη των αυτοκρατόρων Κωνσταντίου και Κώνσταντος του έτους 342, που προβλέπει τον θάνατο ως ποινή της ομοφυλοφιλίας.(…) Μια δεύτερη διάταξη, που επαναλαμβάνει στην ουσία την ποινική πρόβλεψη της προηγουμένης, εκδίδεται μετά από μισόν αιώνα, το 390, επί αυτοκρατόρων Βαλεντινιανού, Θεοδοσίου και Αρκαδίου (…) Αλλά κατά τη βασιλεία ακριβώς του Ιουστινιανού συντελείται η μεγάλη τομή στην αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας στο Βυζάντιο, την ιδεολογική και τη νομοθετική. Ήδη κατά τους πρώτους χρόνους της βασιλείας του (528ή 529) μαθαίνουμε από τους ιστορικούς ότι ο Ιουστινιανός εξαπολύει ένα άνευ προηγουμένου διωγμό κατά των ομοφυλοφίλων. Υποτίθεται ότι την αφορμή παρέχουν ωρισμένες κατηγορίες κατά αρχιερέων από διάφορες περιοχές, ως κακώς βιούντων περί τα σωματικά και αρσενοκοιτούντων (…) Αλλά το γεγονός δίνει αφορμή να εξαπολυθή ένα πραγματικό κύμα τρομοκρατίας κατά των ομοφυλοφίλων. Η επιβαλλομένη ποινή είναι γενικά η καυλοτομία (…) Ο Προκόπιος σαφώς μας πληροφορεί ότι πίσω από τον διωγμό αυτόν κρύβονται άλλα ελατήρια : πρόκειται, υπό το πρόσχημα της ηθικής, για διωγμό κατά πολιτικών αντιπάλων του Ιουστινιανού, κυρίως από τη μερίδα των πρασίνων, ή προσώπων που είχαν αποκτήσει υπερβολικό πλούτο ή επικίνδυνη δύναμη (…) Δεν έχουμε πληροφορίες για επανάληψη του «διωγμού» του Ιουστινιανού στους μετέπειτα αιώνες. Δεν γνωρίζω καν αν υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογήςτης ποινικής προβλέψεως. Άλλωστε, όπως είδαμε, οι μαρτυρίες για ομοφυλόφιλη δραστηριότητα, χωρίς να εκλείπουν εντελώς, είναι πλέον αρκετά παραγνωρισμένες. Ίσως γιατί το θέμα έχει καταστή, ιδίως μετά την αστυνομική και ιδεολογική εκστρατεία του Ιουστινιανού, πραγματικά «ου φωνητόν», ίσως, αντίθετα, γιατί αυξάνουν κάποτε τα όρια ανεκτικότητος της κοινωνίας – της καθ’ εαυτήν αρκετά ανεκτικής εν γένει, για τα δικά μας μέτρα, βυζαντινής κοινωνίας απέναντι στο φαινόμενο’ ίσως γιατί περιορίζεται πράγματι η συνήθεια, όπως είδαμε ότι έχουν υποθέσει ωρισμένοι συγγραφείς.

Κωνσταντίνος Πιτσάκης : Η θέση των ομοφυλοφίλων στη βυζαντινή κοινωνία.
από τα πρακτικά ημερίδας : Οι περιθωριακοί στο Βυζάντιο (Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν)

No 160

Οι ασελγείς, ο τε ποιών και ο υπομένων, ξίφει τιμωρείσθωσαν
(Εκλογή 17.38)

Στην αντίληψη Του Αποστόλου Παύλου η διάπραξη ομοφυλοφιλίας, όπως και τα άλλα σαρκικά παραπτώματα, δεν άφηνε καμία ελπίδα εισόδου στον Παράδεισο : μη πλανάσθε’ ούτε πόρνοι ούτε ειδωλολάτραι ούτε μοιχοί, ούτε μαλακοί, ούτε αρσενικοίται…βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι.
Εξάλλου στην Παλαιά Διαθήκη φέρεται ο Θεός να μη θέλει να πιστέψει ότι είναι δυνατόν να τελούνται ομοφυλοφιλικές περιπτύξεις και αποφασίζει γι’ αυτό το λόγο να κατέβει ο ίδιος στη γη για να διαπιστώσει αν πραγματικά συμβαίνουν αυτά στην πόλη των Σοδόμων : Καταβάς ουν όψομαι, ει κατά την κραυγήν αυτών την ερχομένην προς με συντελούνται, ειδέ μη ίνα γνω.
Η βαρύτητα του ερωτικού εγκλήματος της ομοφυλοφιλίας καταδεικνύεται και σ’ ένα άλλο χωρίο της Παλαιάς Διαθήκης, όπου διατάσσεται η ποινή θανάτου : Ος αν κοιμηθή μετά άρσενος κοίτην γυναικός, βδέλυγμα εποίησεν΄αμφότεροι θανατούσθωσαν.
Η εικόνα για τη βαρύτητα της ομοφυλοφιλίας συμπληρώνεται μέσα από τους πύρινους λόγους του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, ο οποίος έλεγε ότι εκείνοι οι νέοι που ως παθητικοί συμμετέχουν σ’ αυτό το έγκλημα προτιμότερο είναι να πεθαίνουν παρά να ατιμάζονται κατ’ αυτό τον τρόπο. Αλλά και όσοι αγνοούν τη βαρύτητα της αμαρτίας αυτής, είτε επειδή είναι ανήλικοι είτε επειδή έχουν άγνοια, αν διαισθάνονταν τη σοβαρότητα της θα προτιμούσαν χίλιες φορές το θάνατο ώστε να μην πάθουν τέτοιο πράγμα (…)
Κατά τον Beck, η λεπτομεριακή ρύθμιση της καθημερινής ζωής των μοναχών και κοσμικών από το Μέγα Βασίλειο είναι απόδειξη της διακηρυγμένης εχθρότητας του απέναντι στο ανθρώπινο σώμα.

Γιώργος Καούρας : Βυζάντιο. Τα ερωτικά εγκλήματα και οι τιμωρίες τους. (Περίπλους)

No 159

Bartolomeo Cesi (Ιταλία)

.

Δια τούτο παρέδωκεν αυτούς ο Θεός εις πάθη ατιμίας. Αι τε γαρ θήλειαι αυτών μετήλλαξαν την φυσικήν χρήσιν εις την πάρα φύσιν, ομοίως τε και οι άρσενες αφέντες την φυσικήν χρήσιν της θηλείας εξεκαύθησαν εν τη ορέξει αυτών εις αλλήλους, άρσενες εν αρσέσι την ασχημοσύνην κατεργαζόμενοι, και την αντιμισθίαν ην έδει της πλάνης αυτών εν εαυτοίς απολαμβάνοντες.

Προς Ρωμαίους, 1. 26-27

Ή ουκ οίδατε ότι άδικοι βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι; Μη πλανάσθε’ ούτε πόρνοι, ούτε ειδωλολάτραι, ούτε μοιχοί, ούτε μαλακοί, ούτε αρσενοκοίται, ούτε πλεονέκται, ούτε κλέπται, ούτε μέθυσοι, ου λοίδοροι, ουχ άρπαγες βασιλείαν Θεού κληρονομήσουσι.

Προς Κορινθίους Α΄, 6. 9-10

Ειδώς τούτο, ότι δικαίω νόμος ου κείται, ανομοις δε και ανυποτάκτοις, ασεβάσι και αμαρτωλοίς, ανοσίοις και βέβηλοις,, πατρολώαις και μητρωλαίς, ανδροφόνοις, πόρνοις, αρσενοκοίτας, ανδραποδισταίς, ψεύσταις, επιόρκοις και ει τι έτερον τη υγιαινούση διδασκαλία αντίκειται, κατά το ευαγγέλιον της δόξης του μακαρίου Θεού, ό επιστεύθην εγώ.

Προς Τιμόθεον Α΄, 1. 9-11

No 158

Μιχαήλ Άγγελος (Ιταλία)

.

Ανακεφαλαιώνοντας, η ανάλυση των κειμένων των Γραφών που εξετάσθηκαν μέχρι εδώ δείχνει ότι η Βίβλος φαίνεται να καταδικάζει όχι την ομοφυλοφιλία καθ’ εαυτήν, αλλά τη σεξουαλική βία( είτε είναι ετεροφυλική είτε ομοφυλική)’ την ιερή πορνεία των νέων berbache Εβραίων (οι Gadeshim) γιατί ενέχει τον κίνδυνο ν’ αναμειχθούν με τους νόμιμους ιδιοκτήτες της γης Χαναάν που αυτοί κατέκτησαν’ τις σεξουαλικές σχέσεις με άτομα άλλων λαών, γιατί αλλιώς το Ισραήλ θα έχανε τη φυλετική του ταυτότητα’ την έλξη που οι αρσενικοί ετεροφυλόφιλοι νιώθουν προς το ίδιο τους το φύλο.
Παραμένει το γεγονός ότι το επεισόδιο των Σοδόμων και Γομόρρων, που επίτηδες παραποιήθηκε και αλλοιώθηκε, έγινε η βάση όλων των βιβλικών ερμηνειών που σχετίζονται με τη θεϊκή καταδίκη της «σοδομίας», μολονότι στις 27 φορές μετά από τη Γένεση 19, 1-11 στις οποίες αναφέρεται, δεν γίνεται ποτέ καθαρή αναφορά στην ομοφυλοφιλία. Φαίνεται ότι «η ερμηνευτική στροφή», με κριτήρια ομοφοβίας, είναι του ΧΙΙ αι., όταν ο όρος «σοδομίτης» έγινε συνώνυμο αυτού που σήμερα εννοούμε με τον όρο «ομοφυλόφιλος». Όμως οι βάσεις αυτής της στροφής τέθηκαν από τον φιλόσοφο Φίλωνα, Εβραίο της Αλεξάνδρειας, που γύρω στο 50 μ.κ.ε δημοσιεύει τις «Quaest et salut, in Genesis» όπου το διαβόητο «γνωρίζειν» αφομοιώνεται για πρώτη φορά σαν «δουλική παιδεραστία αισχρή και χωρίς νόμους» και ο όρος «Σόδομα» γίνεται σύμβολο «τύφλωσης και στείρωσης».

Μάσιμο Κονσόλι : Ιδού ο Άνθρωπος. Η Ομοφυλοφιλία στη Βίβλο (Προσκήνιο)

No 157

Μιχαήλ Άγγελος (Ιταλία)

.

Το μόνο παράδειγμα σταθερού ομοφυλοφιλικού έρωτα που έχουμε στην Παλαιά Διαθήκη είναι η ιστορία της αιώνιας φιλίας και αγάπης μεταξύ του Δαυίδ και του Ιωνάθαν. Βέβαια, υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για μια απλή φιλία και τίποτε περισσότερο. Ας δούμε όμως καλύτερα το κείμενο.
Διαβάζουμε ότι μόλις έφεραν το Δαυίδ μπροστά στον Σαούλ για να τον γνωρίσει, «η ψυχή του Ιωνάθαν συνεδέθη μετά της ψυχής του Δαυίδ, και ηγάπησεν αυτόν ο Ιωνάθαν ως την ιδίαν αυτού ψυχήν…». Και λίγο παρακάτω διαβάζουμε : « Και εκδυθείς ο Ιωνάθαν το επένδυμα το εφ’ εαυτόν, εξέδωκεν αυτό εις τον Δαυίδ, και την στολήν αυτού, έως και αυτό το ξίφος αυτού, και το τόξον αυτού, και την ζώνην αυτού».
Ο Σαούλ γνώριζε την αδυναμία του γιού του για τον Δαυίδ όπως φαίνεται από τα παρακάτω λόγια του : «Υιέ διεφθαρμένης και αποστάτιδος, δεν εξεύρω ότι συ εκλέξας τον υιόν του Ιεσέ (Δαυίδ) δι’ αισχύνην σου, και δι’ αισχύνην της γυμνώσεως της μητρός σους» Αν συγκρίνουμε τα λόγια αυτά με την αναφορά για «την γύμνωσιν του πατρός» στο Θ:20-25 της Γένεσης – έμμεση αναφορά στη διαφθορά των Χαναναίων – τότε καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται καθαρά για σεξουαλική σχέση.
Όταν αργότερα ο Σαούλ ανακοινώνει ότι πρόκειται να θανατώσει τον Δαυίδ, οι δυο φίλοι έχουν μια μυστική συνάντηση όπου αποχαιρετιούνται με δάκρυα. Διαβάζουμε : «Εσηκώθη Δαυίδ εκ του μεσημβρινού μέρους, και έπεσε κατά πρόσωπον αυτού εις την γην, και προσεκύνησε τρις’ και ησπάσθησαν αλλήλους, και έκλαυσαν αμφότεροι’ ο δε Δαυίδ έκαμε κλαυθμόν μέγα». Κατόπιν χώρισαν και δεν ξανασυναντήθηκαν ποτέ.
Η τελευταία μαρτυρία που δείχνει τα αισθήματα του Δαυίδ για τον Ιωνάθαν περιλαμβάνεται στην ελεγεία που ο Δαυίδ τραγούδησε για το θάνατο και του Σαούλ και του Ιωνάθαν. Οι σχετικοί στίχοι είναι ως εξής :
Περίλυπος είμαι δια σε, αδελφέ μου Ιωνάθαν
προσφιλέστατος εστάθης εις εμέ
η προς εμέ αγάπη σου ήταν εξαίσιος
υπερέβαινε την αγάπην των γυναικών.
Ο Δαυίδ φρόντισε σαν αληθινός πατέρας τον επιζήσαντα γιο του Ιωνάθαν, τον Μεριβάαλ.

Tom Horner : Η ερωτική και σεξουαλική ζωή στη Βίβλο (Μπαρμπουνάκης)

(Βλ. επίσης και Νο 47 )

No 156

Gustave Courbet (Γαλλία)

.

Σ' έναν πολιτισμό όπου η αναπαραγωγή δεν αποτελεί πρωταρχική παρόρμηση για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα θα έπρεπε, προκειμένου να αναπτυχθούν ελεύθερα οι ανθρώπινες δυνατότητες, η ομοφυλοφιλία να είναι το ίδιο φυσιολογική με την ετεροφυλοφιλία και τον αυτοερωτισμό. Και αν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι για πολιτικούς λόγους. Γιατί : Μόνο μια ετεροφυλοφιλία που έχει αναχθεί σε δόγμα μπορεί να εξασφαλίζει το ανδρικό μονοπώλιο του σεξ - με την πρόφαση της "μικρής διαφοράς" : περιφρουρεί και διασφαλίζει τη βαθιά εξάρτηση και την ασύστολη εκμετάλλευση των γυναικών από τους άντρες τόσο στην ιδιωτική όσο και στη δημόσια ζωή. (...)

Στο όνομα της αγάπης οι γυναίκες υποδουλώνονται. Και μ' αυτήν την έννοια η σεξουαλικότητα δεν είναι ιδιωτική υπόθεση αλλά πολιτική. Γιατί η αποκλειστική ετεροφυλοφιλία είναι ένα αποφασιστικό μέσο εξουσίας των αντρών στον αγώνα των δυο φύλων.

.

Άλις Σβάρτσερ : η μικρή διαφορά και οι μεγάλες της συνέπειες (Εκδοτική Ομάδα Γυναικών)

No 155

Rossanna Nagli (ΗΠΑ)

.

Είναι πολλοί οι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες προτιμούν τις γυναίκες : συναισθηματικοί, σεξουαλικοί, ακόμα και πολιτικοί λόγοι. Επειδή συναισθηματικά νιώθεις πολύ κοντά σε μια γυναίκα και το σεξ δεν είναι παρά ένα βήμα πιο πέρα. Ή επειδή με μια γυναίκα έχεις την αίσθηση ότι σ' αγαπάει γιατί είσαι δυνατή κι όχι μόνο γιατί είσαι τόσο ευαίσθητη. Ή επειδή δε χρειάζεται να μειώνεις τον εαυτό σου απέναντι σε μια άλλη γυναίκα. Μερικές φορές είναι ένας κεραυνοβόλος έρωτας σαν της παλιάς εποχής. Άλλοτε είναι μια φιλία, που βαθμιαία αλλάζει. Μερικές φορές στην αρχή υπάρχει μόνο η αίσθηση : αυτή η γυναίκα με γοητεύει, θέλω να τη γνωρίσω καλύτερα. Άλλες γυναίκες, όπως εγώ, έμαθαν ν' αγαπούν τις γυναίκες χάρη στις νέες συνθήκες που δημιούργησε το γυναικείο κίνημα (...)
Για μένα λοιπόν το να είμαι λεσβία σημαίνει κάτι παραπάνω από το σεξ. Το σημαντικό δεν είναι ένα ορισμένο είδος σώματος, το σημαντικό είναι ο σεβασμός για τον εαυτό μου, το να μπορώ ν' αγαπώ τον εαυτό μου, αυτό που μπορούν να δώσουν οι γυναίκες η μια στην άλλη, το πόσο δυνατές μπορούν να είναι μαζί. Πρόκειται για ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, για διαφορετικές ανθρώπινες σχέσεις.
.
Anja Meulenbelt : για μας τις γυναίκες (Λιβάνης)

No 154

Σαν «ερωτική διαστροφή» η γυναικεία ομοφυλοφιλία προκαλεί κωμική εντύπωση. Όταν όμως προβάλλει σαν τρόπος ζωής, ξεσηκώνει την περιφρόνηση και το σκάνδαλο. Αν οι λεσβιάζουσες έχουν κάτι προκλητικό και επιτηδευμένο, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν έχουν τρόπο να ζήσουν την ιδιόρρυθμη κατάσταση τους με φυσικότητα. Φυσική συμπεριφορά σημαίνει να μη στοχάζεσαι πώς θα αντιμετωπίσεις την παρόρμηση σου, να ενεργείς χωρίς να ζυγιάζεις τις πράξεις σου. Αλλά η συμπεριφορά των άλλων επιβάλλει αδιάκοπα στη λεσβιάζουσα να αποκτά συνείδηση του εαυτού της. Μονάχα όταν είναι προχωρημένη στην ηλικία και περιβάλλεται από μεγάλο κοινωνικό κύρος, θα κατορθώσει να συνεχίσει το δρόμο της με γαλήνια αδιαφορία.
.
Σιμόν ντε Μπωβουάρ : Το δεύτερο φύλο (Γλάρος)

No 153

H Μαρίνα αυτοκτόνησε, κατά τους γιατρούς και τους γονείς της. Πριν το κάνει μου ‘γραψε ένα γράμμα….Στο γράμμα η Μαρίνα μού άφηνε για ενθύμιο την αγάπη της και τη θάλασσα που θα την έθαβε. Θα νομίσετε ότι αυτό δεν είναι δυνατό. Τα πτώματα των πνιγμένων επιπλέουν, καμιά φορά τα παρασέρνουν τα ρεύματα πολύ μακριά. Αλλά εγώ το ξέρω, είμαι σίγουρη, ότι το σώμα της Μαρίνας, που ποτέ δεν βρέθηκε, ξεκουράζεται στον βυθό της θάλασσας, σκεπασμένο με άμμο και φύκια στο σημείο εκείνο ακριβώς που τα κύματα έμπαιναν από το φινιστρίνι μας, και μαγεμένα κατασκόπευσαν για πρώτη φορά το τέλειο γυμνό της σώμα. Και είμαι βέβαιη ότι ξεκουράζεται εκεί, γιατί σ’ αυτό το σημείο είδα να ανθίζουν τριαντάφυλλα. Τριαντάφυλλα κόκκινα, σαν από θαύμα, στην καταγάλανη θάλασσα, που ακόμα κανείς δεν τα έχει κόψει. Τα είδα, το ορκίζομαι. Μάρτυρές μου, οι γλάροι.

Carme Riera : Mάρτυρές μου, οι γλάροι (Ήριννα)